(VnMedia) - Chính quyền Kiev hôm 5/11 tuyên bố, họ sẽ cắt nguồn chi trả ngân quỹ nhà nước cho các khu vực được kiểm soát bởi lực lượng nổi dậy ở miền đông Ukraine. “Đòn trả đũa” này được tung ra khi cả chính quyền Kiev và lực lượng ly khai đều tỏ rõ lập trường sắt đá của họ trong cuộc khủng hoảng ở Ukraine. Giới phân tích tin rằng, tình hình hiện nay ở Ukraine cho thấy, kế hoạch hòa bình của Tổng thống Petro Poroshenko đã bị xé nát và đất nước Ukraine đang bị đẩy vào “một cuộc xung đột lạnh”.
 |
| Tổng thống Poroshenko |
Một ngày sau khi lãnh đạo lực lượng ly khai ở hai nước cộng hòa tự xưng Donetsk và Luhansk tuyên thệ nhậm chức, chính quyền Kiev và lực lượng ly khai lại lao vào tố cáo nhau vi phạm lệnh ngừng bắn và thỏa thuận hòa bình được hai bên ký kết và áp dụng từ hồi đầu tháng 9. Cả Kiev và miền đông Ukraine đều ám chỉ họ sẽ bác bỏ một vài trong những điều khoản được đưa ra trong thỏa thuận ngừng bắn.
Những ngày qua người ta chứng kiến lực lượng ly khai tiến hành các cuộc bầu cử bầu chọn giới lãnh đạo riêng của họ bất chấp sự phản đối của Kiev. Kiev cùng các đồng minh phương Tây cáo buộc các cuộc bầu cử ở miền đông là bất hợp pháp. Chính quyền của Tổng thống Poroshenko đáp trả bằng tuyên bố sẽ hủy bỏ dự luật cấp quy chế tự trị đặc biệt cho miền đông Ukraine cũng như ngừng gửi tiền cho khu vực này.
Bất chấp lệnh ngừng bắn đã được áp dụng cách đây 2 tháng, hai thiếu niên vừa thiệt mạng trong một trận bắn phá nhằm vào Donetsk – một trong hai thành trì chính của lực lượng ly khai. Hai cậu bé này chết tức tưởi khi đang chơi đá bóng trên sân thể thao của trường ngày 5/11, chính quyền Donetsk cho biết.
Lực lượng ly khai tuyên bố, bộ máy lãnh đạo vừa được bầu lên ở khu vực của họ phải được phép đàm phán trực tiếp với chính quyền Kiev. Kiev thẳng thừng khẳng định đây là điều không thể.
Với tất cả những diễn biến trên, lập trường của chính quyền Tổng thống Poroshenko và lực lượng ly khai miền đông đi ngược lại với nhiều phần trong kế hoạch hòa bình 12 điểm và thỏa thuận Minsk được ký kết ở Belarus hồi tháng 9.
Với việc Kiev thiếu sức mạnh quân sự để có thể phá vỡ lực lượng ly khai bằng vũ lực, các đồng minh phương Tây của chính quyền này hiện giờ đang lo ngại rằng, một phần lãnh thổ rộng lớn của Ukraine sẽ mãi mãi vượt ra khỏi tầm kiểm soát của Kiev và trở lại vòng ảnh hưởng của nước Nga.
"Chúng ta thực sự đã bước vào ‘một cuộc xung đột lạnh’”, ông Yury Yakimenko - một nhà phân tích chính trị ở trung tâm nghiên cứu chính trị Razumkov của Ukraine nhận định.
Kiev tìm cách cô lập lực lượng ly khai
Kiev rõ ràng đang tìm cách cô lập giới lãnh đạo lực lượng ly khai hơn là phá vỡ bộ máy này. Ngày hôm qua, chính quyền của Tổng thống Poroshenko đã phát đi thông điệp rằng, giới lãnh đạo lực lượng ly khai giờ đây nên chờ đợi sự ủng hộ về tài chính của Nga cho nguyện vọng ly khai của họ.
Ông Poroshenko tuyên bố ông không muốn tiếp tục cung cấp tiền cho “những kẻ khủng bố”, đây là cụm từ mà chính quyền Kiev thường sử dụng để nói về lực lượng ly khai.
Thủ tướng Arseny Yatseniuk cho biết, Kiev sẽ vẫn tiếp tục cung cấp điện và khí đốt cho các khu vực miền đông nhưng “chừng nào các khu vực Donetsk và Luhansk còn được điều hành bởi những kẻ lừa đảo thì ngân sách trung ương sẽ không chi tiền cho các khu vực đó”.
Đây là một chiến lược mạo hiểm, chứa đựng nhiều nguy cơ bởi nó được xem như việc chính quyền Kiev bỏ rơi những người dân Ukraine sống ở các khu vực do lực lượng ly khai nằm quyền kiểm soát.
Tuy vậy, Tổng thống Poroshenko được cho là sẽ không tìm cách ra lệnh thực hiện một chiến dịch quân sự mới chấp chấp việc ông này vừa ra một sắc lệnh ngày hôm qua về việc sẽ tăng chi tiêu quốc phòng lên mức 3% GDP thay vì 1% như trước đây.
Binh lính Ukraine đã phải hứng chịu nhiều thất bại thảm hại và sự mất mát hồi tháng 8 khi họ bị lực lượng ly khai miền đông thít chặt vòng vây. Kể từ khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực từ hôm 5/9, đã có hơn 100 binh lính Ukraine thiệt mạng trong các cuộc giao tranh, đụng độ.
Trong khi phương Tây đang nói đến một cuộc xung đột lạnh ở miền đông Ukraine thì một nhà nghiên cứu chính trị thuộc trung tâm nghiên cứu chính trị Berta - ông Taras Berezovets cho rằng, "gia đoạn nóng bỏng vẫn đang diễn ra. Chưa có một ‘cuộc xung đột lạnh’ ở đây”.
Nỗ lực của quân đội Kiev hiện giờ được cho là không tập trung nhiều vào việc chiếm lại các khu vực miền đông Donetsk và Luhansk mà thay vào đó là tìm cách bảo vệ các thành phố khác khỏi một cuộc tấn công của lực lượng ly khai. Quân ly khai miền đông Ukraine không giấu diếm ý định mở rộng lãnh thổ của họ, nhất là thành phố ven biển Mariupol. Một lãnh đạo của lực lượng ly khai cách đây vài ngày còn tuyên bố, quân của họ sẽ tìm cách chiếm lại Mariupol.
Phản ứng trước lời đe dọa trên, Tổng thống Poroshenko hôm 4/11 đã khẩn cấp ra lệnh điều động thêm một loạt đơn vị quân đội mới thành lập đến thành phố Mariupol trên Biển Azov để sẵn sàng đối phó với một cuộc tấn công từ lực lượng ly khai. Quân ly khai được cho là sẽ tìm mọi cách chiếm lại thành phố chiến lược Mariupol bởi nó nằm trên tuyến đường ven biển từ biên giới Nga sang Crimea.
Vân Linh
Ý kiến bạn đọc