Đổi mới giáo dục gặp không ít sóng gió

20:14, 31/12/2014
|

(VnMedia) - Đứng trước những đòi hỏi của đổi mới giáo dục, năm qua ngành Giáo dục đã phải trải qua rất nhiều sóng gió, có lúc đứng trước những tranh cãi gay gắt, thậm chí phải trải qua những “cửa ai” gian nan.

>> Bộ Giáo dục sẽ không "vừa đá bóng, vừa thổi còi"
>> Nhận xét học sinh tiểu học: Sợ chỉ hình thức!
>> Thủ tướng đồng ý tổ chức một kỳ thi quốc gia
 
Đề án đổi mới chương trình và sách giáo khoa
 
Đề án này được thống nhất từ Nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng Cộng sản Việt Nam cuối năm 2013, nhưng hành trình qua cửa pháp lý Quốc hội của đề án khá gian nan.

Vào tháng 4/2014, tại phiên họp Thường vụ Quốc hội, khi Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển trả lời con số khái toán cho đề án là 34.275 tỷ đồng, lập tức đề án gây xôn xao dư luận. GS Hoàng Tụy nói "Hy vọng tôi không nghe nhầm", còn TS GiápVăn Dương nói "trận đánh lớn đang vỡ". Bộ trưởng Phạm Vũ Luận sau đó đã giải thích con số này là do sơ xuất trong tính toán. Kế hoạch trình đề án ra Quốc hội vào tháng 5/2014 bị hoãn lại.

Tới phiên họp Quốc hội cuối năm, Bộ trưởng xuất hiện trong ngày 20/11/2014, giải thích “làm sách giáo khoa không vì lợi ích nhóm”, “không có chuyện đá bóng, thổi còi”. Sau một số phản biện bày tỏ sự chưa an tâm, Quốc hội đã thông qua đề án với 88,22% đại biểu tán thành.

Ảnh minh họa
 

Kỳ thi THPT quốc gia
 
Kỳ thi THPT quốc gia sẽ thực hiện từ năm 2015 với tinh thần “2 trong 1”. Đó là 2 kỳ thi lớn gồm thi tốt nghiệp THPT và thi tuyển sinh vào ĐH, CĐ đã được quyết định “chỉ còn một”.
 
Trước khi đi đến kết luận cuối cùng, tranh cãi đã diễn ra tưng bừng. Đáng chú ý nhất vẫn là ý tưởng, nếu phải bỏ một trong hai kỳ thi, thì nên bỏ kỳ thi tốt nghiệp THPT mà thay vào đó là xét tuyển học bạ.

Cuối cùng, đến ngày 9/9/2014, Bộ GD&ĐT công bố sẽ tổ chức kỳ thi này theo các cụm trung ương và địa phương, kèm theo nhiều giải pháp kỹ thuật mới. Hiện quy chế của kỳ thi THPT quốc gia vẫn đang nhận được rất nhiều luồng ý kiến khác nhau. Dự kiến quy chế cho kỳ thi này sẽ được chốt vào đầu năm 2015.
 
Bỏ chấm điểm, đánh giá học sinh tiểu học bằng nhận xét

Năm 2014 cũng là năm ở mảng giáo dục tiểu học có nhiều thay đổi. Đáng lưu ý nhất là Thông tư 30 có hiệu lực thi hành từ ngày 15/10 về cách đánh giá học sinh. Thay vì cho điểm thường xuyên, nhà trường sẽ cho vào các đợt cuối mỗi kỳ học; các giáo viên tăng cường đánh giá sự tiến bộ của học sinh bằng nhận xét. Để hỗ trợ cho giải pháp này, có nhiều giải pháp đi kèm như cấm lập đội tuyển học sinh giỏi tiểu học, không thi tuyển sinh vào lớp 6…

Đây là một thay đổi được đánh giá “có tinh thần nhân văn”, vì chuyển hướng đánh giá từ số đông sang từng cá nhân theo lý thuyết đánh giá giáo dục tiến bộ, nhưng khi vào thực tế, chủ trương này ban đầu vấp phải sự lúng túng ban đầu do thực tiễn ở nhiều nơi lớp học đông, sức lao động của người thầy bỏ ra phải lớn, tâm lý phụ huynh vẫn nặng về đánh giá điểm số.

Ảnh minh họa
 

Chủ trương sáp nhập trường học và gần 600 học sinh nghỉ học giữa chừng

Sự việc xảy ra sau khi khai giảng năm học mới 2014 - 2015 và đến nay, khi học sinh các nơi đang thi học kỳ 1 thì vẫn chưa chấm dứt. Đó là chuyện ở xã Hương Bình, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh.  

Từ năm học 2014 - 2015, 247 học sinh Trường THCS Hương Bình sáp nhập vào một trong hai trường cùng huyện. Bày tỏ sự phản đối, dù không liên quan gì tới việc sáp nhập, phụ huynh có con em đang theo học tại trường mầm non và tiểu học của xã Hương Bình cũng không cho học sinh tới lớp. Không những thế, người dân còn căng lều, dựng bạt
để thể hiện thái độ. Cuộc "đấu tranh cam go" đến mức có lúc con số học sinh bị nghỉ học lên tới gần 600 em.

Nguyên nhân của vụ 600 học sinh ở xã Hương Bình, Hương Khê, Hà Tĩnh thất học là do Bộ GD&ĐT chưa có quy định bắt buộc khi giải thể, chia, tách sáp nhập trường phải lấy ý kiến của cộng đồng dân cư. 

Sau nhiều lần đối thoại và sử dụng các chính sách hỗ trợ bất thành, chính quyền đã áp dụng các biện pháp như cách chức Phó Chủ tịch HĐND xã, cho hiệu trưởng tạm nghỉ việc để vận động cháu tới trường, và mạnh tay hơn là bắt giữ những người được cho là "đứng đầu việc tổ chức phản đối". Tới thời điểm cuối năm, sau nhiều tháng vận động, giải thích, tuyên tuyền, hiện gần như 100% học sinh đã được đi học trở lại.

Trước sự việc này, từ lãnh đạo Bộ GD&ĐT; Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Thanh niên, Thiếu niên, Nhi đồng của Quốc hội khẳng định, dù làm việc gì cũng phải đặt lợi ích con trẻ lên hàng đầu. Tại nhiều địa phương hiện nay đã và đang thực hiện chủ trương sáp nhập trường học và câu chuyện của Hà Tĩnh được lấy làm bài học để rút kinh nghiệm cho các trường khác.

Ảnh minh họa
 

Đề xuất nghìn tỷ để thay sách giáo khoa điện tử

Ngày 18/8, thông tin từ hội thảo “đề án thí điểm mô hình đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục tiểu học từ lớp 1 đến lớp 3 tại TP.HCM năm học 2014 - 2015” cho thấy, đề án này cần 4.000 tỷ đổng để thực hiện
từ ngân sách thành phố và nguồn xã hội hóa, hơn 330.000 học sinh là đối tượng thụ hưởng.

Theo đề án, toàn bộ chương trình sách giáo khoa hiện tại sẽ được đưa vào sách giáo khoa theo công nghệ 3D, được cài đặt vào thiết bị máy tính bảng để học sinh và giáo viên sử dụng.

Đã có một số đơn vị kinh doanh đang thực hiện dự án sách giáo khoa điện tử, tuy nhiên đề án đặc biệt này khi "trình làng" lại vấp ngay sự phản ứng của dư luận. Dè dặt nhất là các ý kiến "chỉ nên thí điểm ở diện hẹp", lo lắng hơn là "gánh nặng ngân sách và xã hội hóa đều lớn", dữ dội nhất là những câu hỏi: liệu ứng dụng phương pháp này có thực sự hữu ích hay hiệu quả ngược lại, nguy cơ "ảo hóa" con người, đối với học sinh đã ít được vận động lại càng có nguy cơ ít vận động hơn, ảnh hưởng đến sức khỏe.v.v. 
?

Với hàng loạt câu hỏi chưa được giải đáp thỏa đáng, đến nay, đề án vẫn đang dừng lại ở…dự thảo. Từ ví dụ này cho thấy, trong trận đánh lớn “đổi mới giáo dục” không phải mục tiêu nào cũng chạm tới.


Thuỳ Minh

Ý kiến bạn đọc