(VnMedia) - Phó cục trưởng giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng Bùi Trung Dung cho rằng, để nứt, rò nước thủy điện Sông Tranh 2 là lỗi của cả chủ đầu tư, thiết kế, thi công, tư vấn giám sát, vận hành, nhà thầu...
Thủy điện Sông Tranh 2 có tổng mức đầu tư 5.194 tỷ đồng, xây dựng từ tháng 3/2006 gồm hai tổ máy (tổng cộng 190MW). Cuối năm 2010 cả hai tổ máy này đều chính thức phát điện. Bờ đập chính của hồ chứa nước xây dựng nằm sát tỉnh lộ 616. Hiện dung tích hồ chứa nước của thủy điện Sông Tranh 2 thuộc hàng lớn nhất miền Trung, với khoảng 730 triệu m3 nước, được thiết kế cao hơn vùng hạ lưu khoảng 100 m.
Tháng 12/2011, Viện khoa học và công nghệ Việt Nam từng kết luận, khi hồ thủy điện Sông Tranh 2 tích nước, tải trọng nước hồ làm tăng áp suất nước lỗ rỗng trong các đới dập vỡ, do đó làm giảm độ bền của đất đá. Khi đới đứt gãy địa chất hoạt động trong trạng thái ứng suất tới hạn, việc giảm độ bền của đất đá dẫn tới dịch trượt làm cho động đất phát sinh gây ra những tiếng nổ, tạo dư chấn mạnh trong lòng đất. Do vậy cần theo dõi sát, lắp đặt Trạm quan trắc động đất để kịp thời phòng ngừa nguy hiểm cho người dân nơi đây.
Thời gian gần đây bất ngờ xuất hiện nhiều vết nứt, gây rò rỉ nước. Ngoài vết nứt toác lún sâu bên trái gần đập chính, chính quyền địa phương cùng người dân ở huyện Bắc Trà My phát hiện nhiều vết nứt, rò rỉ nước từ lòng hồ xuyên qua thân đập chính công trình thủy điện sông Tranh 2.
Hiện phần thân đập phía trái có 4 điểm nứt và rò rỉ nước khá mạnh từ khu vực lòng hồ chảy thấm qua thân đập tuôn xuống hệt như khe suối.
Trước hiện tượng đó, ông Trần Văn Hải, Trưởng Ban quản lý dự án thủy điện Sông Tranh 2 cho biết, những vết nứt trên đều ở vị trí các khe nhiệt của khối bêtông bờ đập. Ông Hải cho rằng, hiện tượng thấm nước qua khe nhiệt bị nứt nằm trong tầm kiểm soát. "Vết nứt rò rỉ thấm nước từ lòng hồ qua đập chính với cường độ 30 lít một giây xuất hiện từ tháng 11/2011 trong phạm vi yêu cầu thiết kế, không thể gây nguy hiểm gì" - ông Hải nói.
Tuy nhiên, trong khi ban quản lý công trình vẫn giữ quan điểm nứt khe nhiệt là bình thường thì các chuyên gia về đập, thủy lợi, địa chất đều khẳng định tình trạng đập thủy điện sông Tranh 2 nứt, rò nước là bất thường, tối kỵ.
Chiều 20/3, ông Trần Văn Được, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và cán bộ Ban quản lý dự án thủy điện 3 - chủ đầu tư công trình thủy điện sông Tranh 2, đã đến khảo sát tình hình nứt, rò rỉ nước ở nhiều điểm trên thân đập. Đại diện ban quản lý vẫn giữ quan điểm: "Nước rò rỉ, thẩm thấu qua thân đập chính ở các khe nhiệt và có trong thiết kế".
Lời giải thích này bị cả chính quyền địa phương cùng các chuyên gia, nhà khoa học phản bác. Giáo sư, tiến sĩ Đào Trọng Tứ, Cố vấn mạng lưới sông ngòi Việt Nam, nguyên phó tổng thư ký Hiệp hội sông MêKông khẳng định, về nguyên tắc xây dựng đập thủy điện, các khe nhiệt ở giữa có lớp vật liệu đàn hồi dẻo hoặc gioăng bằng đồng giãn nở, tuyệt đối không cho phép nước từ lòng hồ rò rỉ qua khe nhiệt của thân đập. Nếu đập chính thủy điện mà xuất hiện vết nứt, nước thẩm thấu chảy mạnh xuyên qua thân đập như ở Sông Tranh 2 thì rất nguy hiểm.
Chiều 21/3, sau cuộc họp công bố kết luận ban đầu nguyên nhân nứt, rò nước đập chính thủy điện Sông Tranh 2, chiều 21/3, TS Bùi Trung Dung, Phó cục trưởng giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng thuộc Bộ Xây dựng, khẳng định rò nước đập do lỗi thiết kế.
"Để xảy ra tình trạng này là sai sót nhiều khâu, trong đó có khuyết điểm từ khâu quản lý của chủ đầu tư đến thiết kế, thi công, tư vấn giám sát, vận hành công trình và nhà thầu tham gia bảo hành, bảo dưỡng Sông Tranh 2", ông Dung nói.
Ông Dung là người dẫn đầu đoàn công tác của Cục giám định nhà nước đến thị sát tìm hiểu nguyên nhân nứt, rò nhiều nơi trên thân đập thủy điện Sông Tranh 2. Công trình này đã được Hội đồng nghiệm thu nhà nước các công trình xây dựng kiểm tra, đánh giá là đảm bảo an toàn, chất lượng vào cuối tháng 11/2011. Song chỉ 4 tháng sau, thân đập đã nứt, rò nhiều điểm khiến chính quyền và người dân địa phương lo lắng.
"Chúng tôi xác định nguyên nhân nước chảy ra ngoài thân đập là do không có đường ống thu gom nước thấm phía rãnh trái trong hầm chứ không phải bị tắc như chủ đầu tư giải thích. Đập không có màng chống thấm mặt phía thượng lưu hồ chứa, nên nước đọng trong rãnh ngấm qua khe co giãn trên thân đập hạ lưu và chảy ra ngoài”, tiến sĩ Dung nói.
 |
| Nước rò xối xả ở thủy điện sông Tranh. |
Tuy nhiên, chiều 21/3, trong văn bản khẩn gửi Bộ Công thương, cơ quan thường trực Hội đồng nghiệm thu nhà nước, UBND tỉnh Quảng Nam về hiện tượng nứt, rò đập Sông Tranh 2, Phó tổng Giám đốc Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) Trần Văn Được vẫn khẳng định đập thủy điện này an toàn, chất lượng.
Theo đó, thủy điện Sông Tranh 2 là loại đập bê tông trọng lực, công nghệ đầm lăn có chiều cao 96 mét, dài 640 mét được chia thành các block, cách nhau bằng khe nhiệt. Toàn bộ đập có 30 khe nhiệt dọc theo chiều dài thân, khoảng cách 20 mét một khe. Mục đích bố trí các khe nhiệt này là nhằm triệt tiêu ứng suất nhiệt bê tông trong quá trình thi công và vận hành công trình. Trong đập có 3 hành lang thu gom nước tại các cao trình 152 mét, 124 mét và 95 mét. Các hàng lang này liên thông với nhau bằng các ống thu nước.
Giải thích nguyên nhân rò rỉ nước, ông Được cho rằng do nước thấm không được thu gom hết về các hành lang thu nước trong thân đập và theo các ống dẫn ra hạ lưu. EVN xác định nước thấm tại 4 vị trí khe nhiệt K18, K21, K24, K28 và hai bên tường cánh của đập tràn. Tổng lưu lượng thấm của toàn công trình đo được khoảng 30 lít một giây.
Tuy nhiên, kiểm tra tại hiện trường, đoàn công tác liên ngành tỉnh Quảng Nam ghi nhận có đến 7 vệt nước chảy ra từ thân đập chính thủy điện Sông Tranh 2. Ông Trần Văn Hải, Giám đốc Ban quản lý dự án thủy điện 3 - chủ đầu tư công trình thủy điện này đã thừa nhận: "Việc rò rỉ nước ở đập chính thủy điện là có vấn đề".
Chiều 21/3, đoàn công tác Cục giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng (Bộ Xây Dựng) khẳng định, rò rỉ nước ở con đập này là do lỗi thiết kế.
Theo đó, Tiến sĩ Bùi Trung Dung, Phó Cục trưởng giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng (Bộ Xây Dựng), trưởng đoàn công tác thị sát Sông Tranh 2, khẳng định, rò rỉ nước ở đập thủy điện Sông Tranh 2 chủ yếu là do lỗi thiết kế đã quên đường ống thoát nước kết nối từ dãy tầng hầm bên trái với dãy bên phải dẫn về phía hạ lưu. Do vậy, lượng nước đọng này thoải mái chảy qua khe co giãn không có gioăng omega, thẩm thấu qua thân đập.
Liên quan tới vụ nứt đập thủy điện Sông Tranh 2, ngày 21/3, Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải đã giao Bộ Công thương, Tập đoàn Điện lực và Hội đồng Nghiệm thu nhà nước các công trình xây dựng khẩn trương kiểm tra và có giải pháp khắc phục.
Ý kiến bạn đọc