(VnMedia) - Mùa đông it nắng, nhiều phụ huynh lo con bị còi xương. Do vậy, các bậc phụ Huynh thường tìm đủ cách như ninh xương nấu cháo, tùy tiện bổ sung sữa đặc có đường hay sữa công thức vào bữa bột đã được chế biến với thành phần dinh dưỡng cân đối là những sai lầm phổ biến, chẳng những không bổ sung được canxi mà còn có thể khiến trẻ rối loạn tiêu hóa.
Vì sao trẻ có xu hướng tăng vào mùa đông
Mùa này miền Bắc ít ánh nắng nên số lượng bệnh nhân đến khám về còi xương tăng đáng kể. Khoảng 3 tháng trở lại đây, trung bình mỗi ngày phòng khám Dinh dưỡng tiếp nhận từ 60-80 trẻ, trong đó số trẻ suy dinh dưỡng kèm còi xương chiếm đến 50%, chủ yếu rơi vào nhóm trẻ dưới 2 tuổi.
Bác sĩ Thục cho biết, trẻ bị còi xương là do không được cung cấp đủ vitamin D, làm ảnh hưởng đến quá trình hấp thu và chuyển hóa canxi và phốt pho trong cơ thể. Nhiều bà mẹ giữ con quá cẩn thận, sợ con cảm nắng, cảm gió nên không cho bé tắm nắng. Có những gia đình cho con tắm nắng nhưng thời gian và diện tích phơi nắng đều không đủ. Đây chính là lý do khiến trẻ không hấp thụ đủ vitamin D dẫn đến còi xương.
Sai lầm bổ khi bổ sung canxi cho trẻ
Theo Tiến sĩ, bác sĩ Lưu Thị Mỹ Thục-Trưởng khoa Dinh dưỡng lâm sàng, bổ sung canxi cho trẻ là việc cần làm, giúp trẻ phát triển tốt về sức khỏe và chiều cao nhưng phải thực hiện đúng cách.
Phương pháp truyền thống được các bà mẹ áp dụng là ninh xương, ninh chân gà để lấy nước nấu cháo và bột cho bé với hy vọng trong nước xương ninh có nhiều canxi, sẽ giúp hệ cơ xương của trẻ phát triển cứng cáp. Đây là một suy nghĩ sai lầm vì canxi trong xương rất khó hòa tan. “Sau khi ninh một nồi xương trong nồi áp suất khoảng 2 giờ, chất béo trong tủy xương lần lượt nổi lên, nhưng canxi trong nước xương vẫn rất ít. Vì vậy quan điểm cứ ăn nhiều canh xương thì sẽ có đủ canxi là không đúng”- bác sĩ Thục chia sẻ.
Nhiều gia đình vì lo lắng con bị còi xương nên cố gắng bổ sung thật nhiều sữa đặc có đường hay sữa bột vào bữa ăn dặm của trẻ. Cách làm này không những không cải thiện được tình trạng còi xương của trẻ mà còn có thể khiến các bé mắc thêm những vấn đề nghiêm trọng hơn như đầy bụng khó tiêu, rối loạn tiêu hóa.
Những dấu hiệu còi xương ở trẻ em
- Trẻ hay quấy khóc, ngủ không yên giấc, hay giật mình, ra nhiều mồ hôi khi ngủ.
- Xuất hiện rụng tóc vùng sau gáy tạo thành hình vành khăn.
- Các biểu hiện ở xương: Thóp rộng, bờ thóp mềm, thóp lâu kín, có các bướu đỉnh, bướu trán (trán dô), đầu bẹp cá trê.
- Các trường hợp còi xương nặng có di chứng: chuỗi hạt sườn, dô ức gà, vòng cổ chân, cổ tay, chân cong hình chữ X, chữ O.
- Răng mọc chậm, trương lực cơ nhẽo, táo bón.
- Chậm phát triển vận động: chậm biết lẫy, biết bò, đi, đứng
- Trong trường hợp còi xương cấp tính: trẻ có thể bị co giật do hạ can xi máu
Những yếu tố khiến trẻ còi xương
Những trẻ ăn quá nhiều chất bột, đạm gây tình trạng chuyển hóa – tăng đào thải canxi ra nước tiểu. Hoặc do trong chế độ ăn dặm hằng ngày không cho hoặc cho quá ít dầu/mỡ dẫn đến không có dung môi hòa tan để hấp thu được vitamin D.
Ngoài ra, những trẻ dễ bị còi xương là những trẻ đẻ non, sinh đôi, suy dinh dưỡng bào thai, bệnh nhiễm khuẩn, trẻ rối loạn tiêu hóa kéo dài.
Cũng có nhiều bà mẹ khi biết con bị còi xương thì tìm cách bổ sung canxi. Tuy nhiên nếu cung cấp đủ canxi mà thiếu vitamin D thì cơ thể cũng không hấp thu được.
Phòng bệnh còi xương ở trẻ
Tắm nắng 15-30 phút hàng ngày (có thể áp dụng từ tuần thứ 2 sau đẻ) là yếu tố đầu tiên giúp cơ thể trẻ tạo ra vitamin D, hỗ trợ quá trình hấp thu canxi. Các vùng trên cơ thể có thể phơi nắng gồm: lưng, cánh tay, bụng. Tuy nhiên, khi tắm nắng cho bé trong mùa đông, kể cả những ngày nắng ấm, không nên cởi bỏ hết quần áo của bé ra vì có thể khiến trẻ sẽ dễ bị cảm lạnh, đặc biệt là trẻ sơ sinh.
Về chế độ dinh dưỡng, đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi, sữa mẹ là nguồn cung cấp canxi đầy đủ và dễ hấp thụ nhất, có thể bổ sung thêm vitamin D liều 400UI/ngày. Đối với trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên, bé cần được ăn bột (không được ăn cháo xay hay cơm xay) gồm 4 nhóm thực phẩm có gạo, thịt, rau xanh và dầu mỡ, không cho bé ăn bột quá sớm (trước 6 tháng), không ăn quá nhiều, không kiêng ăn quá mức khi trẻ bị bệnh.
Ngoài ra, việc bổ sung canxi cho trẻ nhất thiết phải có sự tư vấn của các bác sĩ chuyên khoa. Gia đình không nên tự ý bổ sung thuốc bổ hay canxi cho bé vì dễ gây ra tình trạng chán ăn, rối loạn tiêu hóa. Thậm chí, nếu tích tụ canxi quá lâu có thể gây vôi hóa thận, làm cơ thể bé giảm hấp thu các chất như sắt, kẽm, magie…
Ý kiến bạn đọc