Cách sử dụng thuốc của người tiểu đường sau kỳ nghỉ

07:20, 25/02/2015
|

(VnMedia) - Tiểu đường là 1 trong 4 bệnh mạn tính đang có tốc độ phát triển nhanh trên toàn thế giới, đó là tiểu đường, bênh tim mạch, bệnh phổi và bệnh ung thư.
 
Tổ chức Y tế Thế giới cho biết, hiện nay trên thế giới có 177 triệu người mắc bệnh tiểu đường, con số đó sẽ tăng lên 221 triệu người vào năm 2010 và năm 2025 sẽ là 299 triệu người. Tiểu đường là căn bệnh giết người thầm lặng vì mỗi một năm trên thế giới có 3.2 triệu người chết, mỗi ngày có 8700 người chết, hoặc mỗi phút có 6 người chết vì bệnh tiểu đường. So với HIV/AIDS là căn bệnh mà cả nhân loại ghê sợ thì chỉ có 3 triệu người chết mỗi năm. 
 
Bác sỹ Phạm Thị Hồng Hoa, Khoa nội tiết Bệnh viện Bạch Mai cho biết, Việt Nam là nước đang phát triển nên không thể nằn ngoài những nguy cơ trên. Theo con số thống kê của khoa nội tiết- tiểu đường Bệnh viện Bạch Mai cho thấy xu hướng bệnh nhân tiểu đường vào nhập viện ngày càng cao. 
 
Để làm chậm tiến triển biến chứng của bệnh tiểu đường là rất quan trọng nhưng phức tạp (đặc biệt tiểu đường type 2), do vậy phải luôn luôn và liên tục kiểm soát được đường huyết và các yếu tố liên quan.
 
Đặc biệt trong các dịp Lễ Tết, kỳ nghỉ dài ngày cần phải được chú ý, trong khi đó hầu như những ngày đó cả thầy thuốc và bệnh nhân đều không quan tâm đúng, sinh hoạt bị đảo lộn, giờ giấc ăn thay đổi, thành phần thực phẩm trong bữa ăn phong phú, có nhiếu loại thực phẩm ảnh hưởng đến đường máu, lipip máu, đặc biệt tăng đường huyết sau ăn ảnh hưởng nhiều đến nguy cơ xơ vữa mạch.
 
Chính vì vậy, các bác sĩ chuyên khoa khuyến cáo, việc sử dụng thuốc đúng cách là áp dụng phương pháp điều trị tích cực để đạt được mục tiêu điều trị.
 

Ảnh minh họa

 
  Mục tiêu cần đạt được:
 
-Đường huyết lúc đói từ 4.4 -6.1 mmol/l.
-Đường huyết sau ăn 2 giờ 4.4 -8.0 mmol/l .
-HbA1c < 6.5%.
-HA : <130/80 mmHg và <120/75 mmHg (người suy thận)
-Cholesterol Total <4.5 mmol/l
-HDL Cholesterol >1.1 mmol/l
-LDL Cholesterol < 3.0 mmol/l
-Triglycerid < 1.5 mmol/l.
 
Sử dụng thuốc kiếm soát đường huyết:
 
Đối với tiểu đường type 1:  
Nếu bệnh nhân đang dùng 2 mũi tiêm insulin/ngày thì nên chuyển sang chế độ tiêm nhiều mũi/ngày (3-4 mũi). Trước bữa ăn điểm tâm sáng và trước ăn trưa tiêm insulin tác dụng nhanh, và insulin tác dụng trung bình loại hỗn hợp (Mixtard 30/70) hoặc loại NPH-insulin, lente vào trước bữa ăn tối . Phác đồ dùng 4 mũi , dùng insulin tác dung nhanh trước bữa điểm tâm sáng, trước bữa trưa, trước bữa tối, và insulin tác dụng trung bình (Insulatard, Lente) trước lúc đi ngủ. Thường trong ngày lễ tết bệnh nhân hay ăn thêm thường tăng đường huyết sau ăn nên dùng thêm nhóm thuốc ức chế a- Glucosidase( Glucobay) uống trong bữa ăn. Còn bệnh nhân nam trong ngày tết hay uống rượu nhiều thường ăn ít do vậy hay hạ đường huyết nên khuyên bệnh nhân không tiêm Insulin bữa ăn đó nhưng ngày hôm sau ăn được thì phải tiêm ngay Insulin.
 
Đối với tiểu đường type 2:  
Những bệnh nhân đang dùng đơn trị liệu, hoặc sulfonylurea, hoặc Metformin mà chưa kiểm soát được đường huyết  nên phối hợp hai loại(Diamicron+Glucophage hoặc Amaryl + Glucophage) để nâng cao hiệu quả của 2 nhóm giúp kiểm soát tốt đường huyết (liều lượng phải dựa vào kết quả xét nghiệm đường huyết của bệnh nhân).

Những bệnh nhân đang dùng phối hợp 2 nhóm thì nên phối hợp thêm thuốc ức chế a- Glucosidase( Glucobay) uống trong bữa ăn, nếu đường huyết sáng sớm còn cao nên tiêm 1 mũi Insulin -NPH vào lúc trước ngủ.
 
Những bệnh nhân đang dùng phác đồ trên mà đường huyết không kiểm soát được thì chuyển sang phác đồ dùng Insulin 2- 3 mũi/ngày (như tiểu đường type 1), có thể phối hợp thêm Glucophage hoặc Glucobay, hoặc Mediator.
 
Điều trị tăng huyết áp:
 
Cần kiểm soát chặt chẽ vì rượu sẽ làm ảnh hưởng đến huyết áp và tim mạch và thức ăn mặn là nguyên nhân làm tăng huyết áp. Nên dùng nhóm ức chế men chuyển và ức chế thụ thể đâu tiên cho bệnh nhân tiểu đường có MicroAlbumin niệu và tăng huyết áp.
 
Thuốc ức chế b cho bệnh nhân tiểu đường có đau thắt ngực, hoặc có nhồi máu cơ tim trước đó. 

Người lớn tuổi nên phối hợp thêm lợi tiểu nhẹ. 

Nếu chưa kiểm soát được huyết áp phối hợp với thuốc chẹn kênh canxi.

Điều quan trọng ăn giảm muối, giảm uống rượu cũng giảm được 4-10mmHg huyết áp.
 
Điều trị rối loạn lipid máu:
 
Cần điều trị tăng cường vì trong ngày tết thức ăn có nhiều loại Axit béo bão hoà gây vữa xơ mạch. 

DùngStatin cho BN tăng Cholesterol giảm LDL- c ( 10- 20 mg/ ngày). 

Phối hợp thêm FenoFibrate khi có tăng Triglyceride. 

Những bệnh nhân có các yếu tố nguy cơ tim mạch nên dùng thêm Aspirin liều nhỏ 75- 100mg/ngày có thể ngăn ngừa các biến chứng mạch máu lớn.

Phạm Minh

Ý kiến bạn đọc