(VnMedia) - Lật đổ chính quyền Taliban cực đoan từng chứa chấp trùm khủng bố khét tiếng Bin Laden được xem là một thành tựu lớn của Mỹ trong cuộc chiến chống khủng bố. Sự sụp đổ của chính quyền Taliban đã giúp chấm dứt một thời kỳ cai trị độc đoán, cực đoan, tàn bạo, từ đó mở ra một tương lai đáng hy vọng hơn cho người dân Afghanistan.
 |
| Ảnh minh hoạ |
Các chỉ số kinh tế-xã hội ảm đạm đã bắt đầu có dấu hiệu khởi sắc. Tình hình nhân đạo được cải thiện nhanh chóng. Người dân có thêm nhiều cơ hội tiếp cận với giáo dục, y tế, điện năng… cùng với đó là cơ sở hạ tầng được nâng cấp từ thành thị tới nông thôn. Rõ ràng, bộ mặt đất nước Afghanistan đã thay đổi, dù Taliban vẫn tiếp tục gây rối loạn đất nước bằng những cuộc tấn công chống phá.
Tuy nhiên, những thành tựu được xây dựng một cách khó khăn trong 15 năm qua ở đất nước Afghanistan đang có nguy cơ “tan tành mây khói”, sau khi Mỹ quyết định rút quân đi và chấm dứt nhiệm vụ chiến đấu ở nơi này hồi cuối năm 2014. Taliban đã nhanh chóng lợi dụng “khoảng trống an ninh” để nổi lên hoành hành, đẩy Afghanitan vào nguy cơ rơi trở lại vào vòng xoáy bạo lực, đói nghèo.
Tính riêng trong năm ngoái, Taliban đã thực hiện 1.093 cuộc tấn công, nhiều hơn bất kỳ nhóm khủng bố nào khác. Các cuộc tấn công này đã cướp đi sinh mạng của hơn 4.400 người và làm bị thương 4.600 người khác. Thương vong trong dân thường Afghanistan ở mức cao nhất kể từ khi con số này được thống kê. Taliban cũng đang kiểm soát một vùng lãnh thổ rộng lớn nhất kể từ năm 2001 đến giờ.
Trong tình thế như trên, Mỹ buộc phải nhìn nhận lại chính sách của mình nếu không muốn tự tay phá bỏ toàn bộ thành tựu 15 năm qua. Đáng lo ngại hơn là nếu không thay đổi kịp thời, mảnh đất Afghanistan có thể sẽ trở thành mảnh đất màu mỡ cho chủ nghĩa khủng bố phát triển và lớn mạnh.
Xuất phát từ lo ngại trên, hồi tháng trước, Tổng thống Barack Obama ra quyết định cho phép quân đội Mỹ mở rộng vai trò tại Afghanistan nhằm ngăn chặn bước tiến đang hừng hực khí thế của tổ chức khủng bố Taliban. Cụ thể, quân đội Mỹ giờ đây có thể tham gia vào các chiến dịch trên chiến trường cùng với lực lượng an ninh Afghanistan nếu điều đó được cho là có “tác động chiến lược”. Nói thẳng ra là giờ đây quân Mỹ lại tiếp tục chiến đấu ở Afghanistan dù nhiệm vụ này bị hạn chế. Mỹ đang duy trì một lực lượng gồm 9.800 quân ở quốc gia Tây Nam Á nhưng lực lượng này trước đây chủ yếu đóng vai trò tư vấn và huấn luyện.
Trên thực tế, quyết định trên của ông Obama hoàn toàn không có gì là bất ngờ bởi tình hình an ninh ở Afghanistan đang thực sự nghiêm trọng và Taliban đang đạt được bước tiến trên khắp các chiến trường. Sự thất thủ của thành phố Kunduz trước lực lượng Taliban mùa thu năm ngoái được xem là lời kêu gọi thức tỉnh đối với chính phủ Afghanistan và đối với chính quyền Obama. Thất bại trên cũng là lời nhắc nhở nghiêm khắc với Mỹ về việc kế hoạch tiếp tục rút quân ra khỏi Afghanistan vào năm 2017 có thể là không khôn ngoan.
Tuy nhiên, Mỹ rõ ràng đang bị đẩy vào tình trạng tiến thoái lưỡng nan. Washington muốn theo đuổi tiến trình hoà bình, kết thúc sứ mệnh chiến đấu ở chiến trường mà họ đã sa lầy suốt hơn một thập kỷ qua. Việc Mỹ phải mở rộng vai trò của lực lượng quân đội ở Afghanistan cho thấy, tiến trình đàm phán hoà bình giữa chính phủ Afghanistan và Taliban không thành công. Như vậy, con đường có thể lựa chọn ở đây chỉ là chiến tranh. Mỹ hoàn toàn không muốn tiếp tục mắc kẹt trong một cuộc chiến tranh đã từng khiến họ tổn thất rất nhiều về con người cũng như về tài chính này, nhất là khi cuộc chiến đó khó có thể thắng được.
Ngoài ra, trong năm bầu cử, Tổng thống Obama cũng không muốn đưa ra quyết định lớn liên quan đến Afghanistan để tránh gây ảnh hưởng đến ứng cử viên của Đảng Dân chủ trong cuộc đua vào Nhà Trắng.
Với những diễn biến như trên, tình hình Afghanistan rõ ràng là đang bế tắc mọi hướng.
Kiệt Linh
Ý kiến bạn đọc