Nga vừa "hạ đo ván" Mỹ trong "trận đấu" ở Đông Nam Á?

(VnMedia) - "Philippines đang hoàn tất một thỏa thuận an ninh với Nga cho phép giới lãnh đạo hai nước trao đổi các chuyến thăm cũng như giám sát các cuộc tập trận quân sự của nhau", một bộ trưởng của Philippines hôm qua (9/1) đã tiết lộ như vậy. Thông tin này cho thấy quan hệ giữa Nga và Philippines đã được nâng cấp lên một bậc trong bối cảnh quan hệ Mỹ-Philippines ngày một xấu đi. Có vẻ như Moscow lại vừa “hạ đo ván” Mỹ trong một “trận đấu” ở Đông Nam Á.

Tổng thống Philippines (đứng thứ tư từ trái sang) lên thăm tàu chiến của Nga

Hồi tuần trước, hai tàu chiến của Nga đã cập cảng ở Manila và Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã đích thân lên thăm một tàu chống ngầm của Nga. Tại đây, ông Duterte đã phát biểu rằng, ông hy vọng Nga sẽ trở thành đồng minh và là người bảo vệ cho Philippines.

Những lời phát biểu đầy nồng ấm trên được ông Duterte đưa ra với Nga, khi mà ông này có thái độ và lập trường hoàn toàn đối lập với nước đồng minh thân thiết nhất là Mỹ. Tổng thống Duterte đang đẩy tương lai của quan hệ đồng minh gắn bó một thời Mỹ-Philippines vào nguy cơ đổ vỡ, khi liên tiếp tung ra những lời chỉ trích, lên án đầy giận dữ và thù địch với Mỹ. Thậm chí, Nhà lãnh đạo Philippines còn thẳng thừng đe dọa hạ thấp cấp độ trong mối quan hệ quân sự với Mỹ và ưu tiên phát triển quan hệ với Trung Quốc và Nga.

Hồi tháng 10 năm ngoái, ông Duterte đã mắng người đồng cấp Mỹ Barack Obama nên “xuống địa ngục” đồng thời tuyên bố ông này không quan tâm đến việc Mỹ từ chối bán một số vũ khí cho Philippines bởi Nga và Trung Quốc sẵn sàng trở thành nhà cung cấp cho Philippines.

Tổng thống Duterte dự kiến sẽ đến thăm Moscow vào tháng Tư. Chuyến thăm của các tàu chiến Nga vừa rồi là lần đầu tiên có một cuộc tiếp xúc như vậy giữa Hải quân hai nước Nga và Philippines.

"Chúng tôi sẽ giám sát các cuộc tập trận của họ. Nếu chúng tôi cần kinh nghiệm của họ, chúng tôi sẽ tham gia tập trận. Đó là khung hợp tác được đưa ra trong biên bản ghi nhớ sắp được ký kết giữa hai nước chúng tôi. Đó có thể là những cuộc tập trận chung nhưng ban đầu sẽ là hoạt động trao đổi các chuyến thăm”, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana tiết lộ cho giới phóng viên biết trong chuyến thăm chúc mừng năm mới truyền thống của quân đội tại căn cứ quân sự chính ở Manila.

Mỹ trong thời gian vừa qua chắc chắn sẽ không thể cảm thấy an tâm khi chứng kiến đồng minh Philippines ngày một có xu hướng ngả sang Nga và Trung Quốc. Phát biểu của Tổng thống Duterte về việc muốn Nga làm đồng minh và là lực lượng bảo vệ cho Philippines như một gáo nước lạnh dội vào Mỹ khi mà Washington và Manila đang có hiệp ước phòng thủ chung. Phải chăng, ông Duterte muốn phát đi thông điệp về việc sẵn sàng phá bỏ mối quan hệ được ràng buộc bởi hiệp ước phòng thủ chung giữa Mỹ và Philippines để đổi lấy mối quan hệ thân thiết với Nga và Trung Quốc.

Mặc dù Tổng thống Duterte liên tiếp có những phát biểu và hành động cho thấy ông này sẵn sàng từ bỏ quan hệ với Mỹ nhưng giới chức ở Philippines sau đó thường lại phải tìm cách giảm bớt ý nghĩa của những hành động cũng như lời nói của ông Duterte về quan hệ với Mỹ.

Lần này, mọi việc vẫn tiếp tục diễn ra như vậy. Bộ trưởng Quốc phòng Lorenzana đã rất nhanh chóng lên tiếng bảo đảm với Washington rằng, thỏa thuận quân sự giữa Manila và Moscow sẽ không cho phép Nga triển khai lực lượng binh sĩ, máy bay, tàu chiến đến Philippines trên cơ sở luân phiên. "Thỏa thuận đó không giống như thỏa thuận với Mỹ. Mỹ và Philippines có Hiệp ước Phòng thủ Chung. Hiệp ước này quy định, họ sẽ giúp chúng tôi trong trường hợp chúng tôi bị tấn công. Chúng tôi không ký thỏa thuận như vậy với phía Nga. Biên bản ghi nhớ chỉ là về sự trao đổi nhân viên quân sự, các chuyến thăm và giám sát tập trận”, ông Lorenzana nhấn mạnh.

Cũng theo Bộ trưởng Quốc phòng Lorenzana, Philippines đang mong chờ một nhóm chuyên gia an ninh Nga đến Manila để thảo luận về việc mua bán vũ khí mới.

Tháng trước, Tổng thống Duterte đã phái Bộ trưởng Quốc phòng và Ngoại trưởng đến Moscow để thảo luận về các thỏa thuận mua bán vũ khí, sau khi Mỹ tuyên bố không bán 26.000 khẩu súng trường tấn công cho Manila, do lo ngại về số người thiệt mạng ngày càng tăng cao chóng mặt trong chiến dịch chống ma túy do ông Duterte đích thân phát động.

Kiệt Linh (tổng hợp)