(VnMedia) - Sau khi Trung Quốc nhận đòn “đang điếng” ở Biển Đông vì phán quyết của Toà án Trọng tài Thường trực (PAC), Philippines lo ngại láng giềng to lớn của họ sẽ thúc đẩy hoạt động xây dựng ở bãi cạn Scarborough nhằm thách thức phán quyết của toà. Trong bối cảnh như vậy, người Philippines lại tỏ ra nghi ngờ về khả năng Mỹ sẵn sàng bảo vệ họ.
 |
| Bãi cạn Scarborough |
PAC hồi tuần trước đã ra phán quyết bác bỏ được 9 đoạn hay còn gọi là lưỡi bò của Trung Quốc ở Biển Đông. Bắc Kinh tuyên bố không chấp nhận phán quyết này. Một số người dân Philippines lo ngại, Trung Quốc sẽ thúc đẩy hoạt động xây dựng trái phép ở bãi cạn Scarborough – trung tâm của cuộc tranh chấp giữa Manila và Bắc Kinh ở Biển Đông.
"Mỗi một bãi cạn mà họ chiếm đóng đều bị biến thành một đảo. Điều gì khiến bãi cạn Scarborough trở thành ngoại lệ? Chẳng có điều gì cả!”, ông Antonio Carpio – một cố vấn về pháp lý của Toà án Tối cao Philippines đã nhận định như vậy. Theo ông này, việc Trung Quốc hiện diện ở bãi cạn Scarborough không chỉ đe doạ Philippines mà cả Mỹ bởi Mỹ đang sử dụng các căn cứ của Philippines theo một thoả thuận hợp tác quốc phòng mới.
Liệu Mỹ có hành động khi Trung Quốc tiến hành các hoạt động xây dựng trái phép ở bãi cạn Scarborough? Đây là câu hỏi đang được rất nhiều người dân Philippines đặt ra. Trong thời gian gần đây, Mỹ đã tiến hành một loạt chiến dịch tự do hàng hải gây chú ý ở Biển Đông. Hồi cuối tháng Sáu, hai nhóm tàu sân bay tấn công của Mỹ đã thực hiện một chiến dịch chung ở Biển Đông trước thềm phán quyết của toà PAC. Đồng thời, chiến đấu cơ của Mỹ ở căn cứ không quân Clark của Philippines cũng tiến hành tuần tra gần bãi cạn Scarborough.
"Chắc chắn, Mỹ đã phát đi một số thông điệp cứng rắn đối với Trung Quốc về việc Mỹ sẵn sàng hành động mạnh tay hơn trước đây”, ông Jay Batongbacal – Giám đốc Viện Các vấn đề Hàng Hải và Luật Biển ở trường Đại học Philippines, cho hay.
Theo ông Batongbacal, việc Mỹ tăng cường sự hiện diện ở Biển Đông cùng phán quyết của PAC có thể sẽ khiến Trung Quốc phải nhấn nút tạm ngừng với các hành động của họ ở khu vực này.
"Thậm chí các nhà chiến lược của họ cũng biết rằng, bãi cạn Scarborough sẽ là điểm bùng phát đối với Mỹ và Nhật Bản trong bối cảnh việc diễn ra ở khu vực sẽ làm thay đổi căn bản tình hình ở đây như thế nào. Bởi vì bãi cạn Scarborough sẽ tạo thành cái gọi là tam giác chiến lược mà Trung Quốc đang lập ra để kiểm soát hoàn toàn Biển Đông nên Bắc Kinh biết rõ Mỹ và Nhật Bản sẽ không để điều này diễn ra dễ dàng”.
Nhưng liệu bãi cạn Scarborough có phải là một lằn ranh đỏ cho Mỹ - một thứ đáng với nguy cơ về một cuộc xung đột Mỹ-Trung?
Ông Richard Heydarian đến từ trường Đại học De La Salle của Manila không chắc chắn về điều đó. Ông này là tác giả của cuốn sách “Asia's New Battlefield: The USA, China and the struggle for the Western Pacific” (tạm dịch là Chiến trường mới của Châu Á: Mỹ, Trung Quốc và cuộc tranh giành Tây Thái Bình Dương).
"Chúng tôi đã từng nghe thấy phát biểu về lằn ranh đỏ ở Syria và cũng thấy rõ rốt cuộc nó không phải là lằn ranh đỏ như thế nào”, ông Haydarian nói. Theo ông này, nhiều người Philippines, thậm chí là cả Tổng thống Rodrigo Duterte, cũng lo ngại về “lập tường lằn ranh đỏ giả tạo” về bãi cạn Scarborough.
Ông Heydarian nhận định, sự thiếu tin tưởng vào Mỹ là lý do giải thích tại sao Philippines lại có phản ứng thận trọng và kiềm chế trước phán quyết vừa được đưa ra của PAC.
Kiệt Linh (tổng hợp)
Ý kiến bạn đọc