Tăng giá điện, dịch vụ y tế phải quan tâm đến an sinh xã hội

(VnMedia) - Lộ trình điều chỉnh giá các mặt hàng, trong đó có giá điện phải tiệm cận theo giá thị trường đã được Chính phủ xác định, nhưng phải đi theo xu hướng không gây nên bất ổn, ảnh hưởng lớn quá đến người dân…

TS Hoàng Quang Hàm

Trả lời báo chí trong giờ giải lao họp tổ Quốc hội sáng nay 8/11, TS Hoàng Quang Hàm, uỷ viên Thường trực Uỷ ban Tài chính - Ngân sách của QH cho rằng, giá cả nhiều dịch vụ: Viện phí, học phí, giá điện... sẽ phải tiệm cận theo giá thị trường, nhưng cần phải có bước đi phù hợp để đảm bảo phát triền bền vững.

Theo TS Hoàng Quang Hàm, khi điều chỉnh giá của mặt hàng nào đó, ngay lập tức nó sẽ ảnh hưởng đến người dân qua chỉ số giá tiêu dùng và lạm phát. Năm nay có cái thuận lợi cho điều hành của Chính phủ là dư địa vẫn còn, nhưng tăng giá sẽ ảnh hưởng ngay đến người dân, ví dụ như viện phí, học phí…

“Một vấn đề nữa là hiện  nay các bộ ngành vẫn chưa xây dựng được phương án, chưa xây dựng được định mức bao nhiêu, các loại chi phí bao nhiêu để hình thành giá, vì vậy, phải làm sao có bước đi để người ta chấp nhận được" - TS Hàm nói.

Nói về khó khăn trong điều hành giá các loại dịch vụ, hàng hoá như viện phí, học phí, giá điện... khi đưa giá lên thì dân kêu, nhưng không đưa lên thì không thực hiện được giá thị trường, TS Hàm cho rằng, quan điểm của Nhà nước là những người có thu nhập trung bình, cao thì họ tự lo, người nghèo thì Nhà nước lo, ví dụ như viện phí tăng thì người nghèo được bảo hiểm trả.

“Giải  quyết những vấn đề đó không lớn lắm, nhưng hiện nay có câu chuyện là nếu còn như thế thì tiền ngân sách phải bỏ ra tương đối lớn, định mức phải tăng lên. Do vậy, nhà nước cũng phải bỏ tiền ra, dân cũng phải bỏ ra" - TS Hàm phân tích.

Về vấn đề giá điện, TS Hoàng Quang Hàm cho rằng, đây còn là câu chuyện chính sách, là một công cụ điều chỉnh. “Điều chỉnh giá điện phải nằm trong bài toán điều hành kinh tế vĩ mô, làm sao cho hài hoà giữa các chỉ số” - ông Hàm nêu ý kiến.

TS Hoàng Quang Hàm phân tích: Nếu tăng chi phí tiền điện sẽ ảnh hưởng ngay đến đầu vào sản xuất, đến sinh hoạt khu dân cư. Nhưng nếu không tăng giá điện thì Nhà nước phải bù.

“Do vậy, phải hài hoà lợi ích của người dân và Nhà nước chứ không phải cứ nói tăng là tăng được. Nhà nước phải trả những chi phí đầu vào tăng thêm, doanh nghiệp cũng phải trả và người dân cũng phải trả. Ở đây có cả 3 lợi ích: Nhà nước, người dân, doanh nghiệp. Nhà nước cũng phải tính người dân có chịu được không? Ta mong muốn điều hành theo quy luật của kinh tế thị trường nhưng cũng có qui luật của nền kinh tế nữa. Có những cái quan hệ đan xen" - Ủy viên Thường trực Uỷ ban Tài chính - Ngân sách Hoàng Quang Hàm phân tích.

Lấy ví dụ về việc tăng giá điện sẽ tác động trực tiếp đến người dân, TS Hàm chia sẻ: “Điều chỉnh giá đương nhiên sẽ tác động đến người dân, nhất là người nghèo. Tôi lên các vùng Tây Bắc, thấy nhiều hộ họ chỉ thắp điện một lúc rồi tắt. Với họ vài chục ngàn đã là lớn. Nên có điều chỉnh cũng phải tính đến vấn đề phát triển bền vững, không để giãn quá khoảng cách giàu nghèo, để người nghèo không bị bỏ lại đằng sau trong quá trình phát triển".

Ông Hàm nhấn mạnh, lộ trình điều chỉnh giá các mặt hàng, trong đó có giá điện phải tiệm cận theo giá thị trường đã được Chính phủ xác định, nhưng phải đi theo xu hướng không gây nên bất ổn, không gây ảnh hưởng lớn quá đến người dân.

“Chắc chắn cuối cùng việc đưa hết chi phí vào giá là phải làm, nhưng cần phân chia rõ: người nghèo, người cận nghèo chắc chắn Nhà nước phải lo. Và phải làm từng bước một. Chỉ có điều các ngành đang lúng túng trong xây dựng định mức để đưa hết chi phí vào đó, mà rõ nhất là vấn đề viện phí. Chính phủ cũng cần đôn đốc các Bộ về vấn đề này" - ông Hàm đề nghị.

Trả lời câu hỏi về việc khó thu hút đầu tư trong lĩnh vực điện khi mà mà nguy cơ thiếu điện đang hiện hữu, đại biểu Hàm nói: “Nguyên lý thu hút đầu tư trong và ngoài nước đều phải đảm bảo lợi nhuận cho nhà đầu tư. Nói chung là phải đảm bảo hài hoà lợi ích giữa nhà đầu tư, lợi ích của quốc gia và lợi ích của người dân. Nhưng thu hút đầu tư không chỉ vấn đề giá mà còn có các chính sách về thuế, phí... và tháo gỡ nhiều vấn đề khác nữa. Họ (doanh nghiệp - pv) thì quan tâm đến lợi, nhưng ta cũng phải quan tâm không chỉ lợi ích mà còn nhiều vấn đề về phát triển, an sinh xã hội".

Mỹ Hạnh