Nước Mỹ đang đứng trước bối cảnh rất khác so với thời gian trước. Ở trong nước là chuyện công ăn việc làm, phúc lợi xã hội và hệ quả tiêu cực của quá trình toàn cầu hoá diễn ra rất mạnh mẽ. Ở bên ngoài là tình hình thế giới đang thay đổi sâu sắc. Ai lên cầm quyền vào lúc này cũng đều sẽ phải đương đầu với những thách thực chính trị chưa từng có.
TPP là một Hiệp định thương mại thế hệ mới, là đại diện cho xu hướng toàn cầu hoá. Đã có nhiều quan ngại cho rằng toàn cầu hoá đã và sẽ lấy đi của nước Mỹ rất nhiều, từ công ăn việc làm cho đến các ngành sản xuất nhỏ. Tiến trình triển khai hiệp định TPP ngắn hay dài tuỳ thuộc vào tân tổng thống Donald Trump, nhưng khả năng đàm phán lại là không có. Họ có thể sẽ điều chỉnh về mặt kỹ thuật, có thể một vài điểm nào đó sẽ được xem xét lại. Nhiều khả năng ông Trump sẽ làm rất quyết liệt để cản trở quá trình thúc đẩy hiệp định thương mại tự do trong đó có TPP.
Và nếu TPP chậm lại sẽ ảnh hưởng đến tâm lí chung của nhiều nước trong đó có Việt Nam. Nếu trì hoãn quá lâu sẽ khiến nhiều người thất vọng. Nhưng hãy đừng quên đây là một dự án, là một tiến trình quan trọng với cả nước Mỹ và khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.
Bản thân tôi không nghĩ nước Mỹ sẽ trì hoãn hoặc lờ đi mà có thể sẽ có một vài điều chỉnh, có thể sẽ làm chậm lạị.
Quan hệ Mỹ - Trung sau cuộc bầu cử lịch sử này cũng là một vấn đề đang được dư luận quan tâm. Thực ra tổng thể quan hệ giữa hai quốc gia này vẫn sẽ được duy trì dựa trên khuôn khổ như hiện nay. Giữa họ đã hình thành phương thức vừa hợp tác vừa đấu tranh. Quan sát thực tế sẽ thấy lòng tin về mặt chiến lược giữa họ đã có sứt mẻ nhưng họ vẫn cần nhau trong lĩnh vực kinh tế thương mại. Họ không thể bỏ nhau vì lợi ích quốc gia trong mối quan hệ này là rất lớn. Có thể với Tổng thống Trump quan hệ Trung – Mỹ sẽ có va chạm, kiểu gì cũng có va chạm liên quan đến kinh tế thương mại.
Theo tôi, với nhiệm kỳ Tổng thống Trump, hai quốc gia sẽ hợp tác nhiều hơn trong những vấn đề môi trường, an ninh mạng, chống tham nhũng, vấn đề hạt nhân trên bán đảo triều tiên. Tuy nhiên giữa họ vẫn còn những bất đồng trong vấn đề luật pháp quốc tế, trật tự quốc tế với vấn đề biển đảo hay an ninh an toàn hàng hải.
Biển Đông với Mỹ chỉ là một vấn đề nhỏ trong chiến lược tái cân bằng nhưng có ý nghĩa rất quan trọng vì nó phản ánh giá trị, luật pháp và trật tự quốc tế và phản ánh cam kết của nước Mỹ với khu vực Châu Á – Thái Bình Dương cũng như với các đồng minh. Bởi vậy, Tân tổng thống Mỹ sẽ vẫn tiếp tục duy trì những cam kết mà họ đã tuyên bố, tuy nhiên có thể cách tiếp cận sẽ khác nhau, cách làm cũng khác nhau. Với ông Trump có thể sẽ mất thêm chút thời gian vì ông ấy cần có thời gian để chuẩn bị bộ máy, tìm hiểu vấn đề và cũng có thể ông ấy không quan tâm nhiều như nhiệm kỳ trước.
Với Việt Nam, hiện nay cả hai Đảng đều thống nhất quan điểm thúc đẩy quan hệ đang phát triển tốt đẹp.
Lan Anh
ghi theo lời ông Trần Việt Thái, Viện trưởng Viện Chiến lược Ngoại giao, Bộ Ngoại giao.
Ý kiến bạn đọc