Doanh nghiệp xuất khẩu lao động "tố" bị làm khó!

(VnMedia)-  Thời gian gần đây lĩnh vực xuất khẩu lao động (XKLĐ) đang nóng lên không phải do sự phát triển nhanh của thị trường lao động, mà bắt nguồn từ cung cách quản lý theo kiểu "cấp trên trải thảm, cấp dưới trải đinh" khiến cho một số doanh nghiệp XKLĐ đã làm đơn kêu cứu khắp nơi…

“Trải đinh”... làm khó doanh nghiệp

Theo báo cáo của Bộ LĐTB&XH, tính đến tháng 12/2016 cả nước có 277 doanh nghiệp (DN) có giấy phép hoạt động dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài. Trong đó có 207 công ty cổ phần, 55 công ty TNHH và 15 DN của Nhà nước.

Đa số các doanh nghiệp đã góp phần thực hiện tốt chủ trương của Đảng, Nhà nước về việc đưa lao động ra nước ngoài làm việc. Làm được điều đó, theo Bộ LĐTB&XH là bởi đã thực hiện tốt ba vấn đề: Xây dựng được hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật trong XKLĐ tương đối hoàn chỉnh, đầy đủ; đội ngũ các DN XKLĐ có kinh nghiệm và uy tín trên thị trường lao động quốc tế; Bộ LĐTB&XH đã ký kết được nhiều Hiệp định, Thoả thuận về hợp tác lao động với các nước trên thế giới.

Đó những thuận lợi giúp DN đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài. Tuy nhiên, không ít DN đã kể những trường hợp bị “trải đinh” của mình rồi ví von bằng hình ảnh cấp trên thì “trải thảm” còn dưới lại “trải đinh” để hành DN.

Ông Lưu Quang Bình - Chủ tịch hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Việt Hà – Hà Tĩnh (VIHATICO) cho biết Công ty của ông đã “được” ông Tống Hải Nam - Phó Cục trưởng Cục quản lý lao động ngoài nước (QLLĐNN) tạm dừng việc tiếp nhận hồ sơ đăng ký hợp đồng của Công ty CP Việt Hà bằng việc ký công văn số 291/QLLĐNN-TTr ra ngày 15/3/2017. Và sau đó một ngày, tức ngày 16/3/2017, Thanh tra Bộ LĐTBXH mới công bố quyết định thanh tra Công ty CP Việt- Hà. Tiếp theo, ngày 17/03/2017 ông Thái Phúc Thanh- Trưởng ban QLLĐNN tại Malaysia không biết đã dựa trên quy định nào của Pháp luật XKLĐ mà ký văn bản gửi tới đối tác của VIHATICO đề nghị họ không hợp tác với VIHATICO?

Theo bà Vũ Thị Phượng - Giám đốc Chi nhánh Hải Dương (Công ty CP Xuất nhập khẩu và Xây dựng Bạch đằng (BIMEXCO) thì kiểu “trải đinh” lại nằm ở chỗ thủ tục hành chính rườm rà, nhiêu khê, gây thiệt hại cho DN và người lao động.

Là cơ quan tham mưu cho Bộ, đang lẽ Cục QLLLĐNN phải có trách nhiệm giúp BIMEXCO hoàn thành nhanh bộ hồ sơ để kịp gửi cho đối tác Nhật Bản thì Cục lại “ngâm” tới 5 tháng trong khi đối tác Nhật Bản cho rằng chỉ cần không quá 20 ngày để hoàn thành thủ tục này. Vì thế, tháng 2/2015 BIMEXCO đã lỡ mất cơ hội ký hợp đồng với Nghiệp đoàn Kyodo Kumiai Tsubasa (Nhật Bản).

Bà Phương cho biết, không phải chỉ lần đó mà tới đối tác khác là Công ty Nihon Human Create của Nhật Bản, BIMEXCO vẫn gặp tình trạng như vậy. BIMEXCO bắt đầu nộp hồ sơ đăng kí từ ngày 1/2/2016 và sau 17 lần chỉnh sửa hồ sơ, đi lại nộp giấy tờ mãi đến ngày 21/9/2016, vẫn không hề nhận được quyết định của Cục QLLĐNN về việc có hay không chấp nhận cho BIMEXCO thực hiện hợp đồng với đối tác này.

Thiếu trách nhiệm, thiếu minh bạch

Hầu hết các DN đều hiểu Thanh tra là một việc làm bình thường của Bộ, giúp Bộ biết được các hoạt động của các DN cũng như nắm bắt việc các chính sách, pháp luật đi vào đời sống thực tế như thế nào. Mặt khác, qua thanh tra các cơ quan quản lý Nhà nước sẽ giúp DN thực hiện đúng hơn các quy định của Pháp luật về XKLĐ. Nghị định số 95/2013/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng đã có những quy định hình thức phạt tiền, phạt bổ sung nếu DN vi phạm pháp luật lao động rất rõ ràng.

Nhưng tại sao đình chỉ VIHATICO hoạt động rồi mới thanh tra thì không ai hiểu nổi. Hơn nữa, VIHATICO là DN đã có 17 năm kinh nghiệm hoạt động trong công tác XKLĐ, từ khi là DN nhà nước đến khi cổ phần. “Các cuộc thanh tra trước đó chúng tôi cũng không vi phạm gì, tại sao lại dừng hoạt động của chúng tôi. Chưa kể, năm 2015, Hiệp hội Xuất khẩu lao động Việt Nam đánh giá Công ty Việt- Hà đạt 5 sao khi xếp hạng DN XKLĐ”. Cách hành xử thiếu trách nhiệm, vô cảm đó đã làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động trong Công ty, người lao động đã, đang chuẩn bị đi làm việc ở ngoài nước, ông Bình cho biết thêm.

Ngoài ra, ông Bình còn phân tích sai phạm có tính hệ thống của Cục QLLĐNN như trước đó tức vào cuối năm 2015 khi tham mưu Bộ LĐTB&XH ra Công văn số 4732/LĐTBXH-QLLĐNN và 4 tháng sau (tức tháng 4/2016) phải thay bằng Công văn1123. Công văn số 4732 đã nêu nhiều quy định, trong đó có điều kiện yêu cầu doanh nghiệp phải ký hợp đồng với đối tác trước rồi mới xét để giới thiệu với tổ chức JITCO. Điều đó trái với pháp luật Nhật Bản vì họ quy định, tổ chức JITCO công nhận trước rồi mới được phép ký hợp đồng với đối tác. Dựa trên việc thực hiện Công văn này, ông Tống Hải Nam đã ký công văn 113 ngày 26/1/2017 để dừng hoạt động không có thời hạn của 35 doanh nghiệp xuất khẩu lao động khác vì lỗi báo cáo chậm. 

Bức xúc trước việc bị làm khó kể trên, VIHATICO và một số doanh nghiệp đã làm đơn tố cáo Cục QLLĐNN lạm quyền khi ban hành nhiều công văn sai quy định.

Liên quan đến vấn đề này, VnMedia đã liên hệ với Cục QLLĐNN được biết, do đơn liên quan đến Cục QLLĐNN và Cục hiện chưa có Cục trưởng vì thế lãnh đạo Bộ đã tiếp nhận đơn của doanh nghiệp và giao cho Thanh tra Bộ là đơn vị kiểm tra và giải quyết, khi có quyết định của Thanh tra Bộ Cục QLLĐNN sẽ có thông tin chính thức về vụ việc.

VnMedia sẽ tiếp tục cập nhật thông tin đến bạn đọc.

Lam Nguyên