Lặng yên dưới vực sâu: Câu chuyện tình trên cao nguyên đá

(VnMedia) - "Lặng yên dưới vực sâu" (bộ phim dài 32 tập) của đạo diễn Đào Duy Phúc là câu chuyện cảm động về cuộc tình lãng mạn nhưng cũng không kém phần mãnh liệt của cặp đôi trai gái người H'Mông trên nền bối cảnh cao nguyên đá Hà Giang - vùng đất đẹp nơi địa đầu tổ quốc với những triền núi ngút ngàn, những dãy núi đá tai mèo hùng vĩ cheo leo, hiểm trở, những mái nhà ẩn sau bờ rào đá hay những cánh đồng hoa tam giác mạch thơ mộng,...

Phim xoay quanh chuyện tình yêu mộc mạc, chân thành của đôi trai gái người Mông, Vừ (Đình Tú đóng) - chàng trai tài giỏi, tốt bụng và Súa (Phương Oanh đóng) - một cô gái xinh đẹp, mạnh mẽ. Tuy nhiên, mối tình của họ bị ngăn trở bởi nhà Vừ nghèo, còn Súa bị Phống (Quốc Đam đóng) - một thanh niên nhà giàu lười nhác, ham chơi, bất tài cướp về làm vợ. Phống vốn đem lòng yêu Súa từ lâu nhưng không được cô đáp lại. Phống đã dùng mọi thủ đoạn để có được Súa nhưng Phống chỉ cướp được thể xác chứ không cướp được tình yêu của cô.

Sau khi bị Phống cướp về là vợ, Súa đau buồn, định tự tử nhưng không thành. Không đến được với Vừ, Súa đành trao duyên lại cho cô bạn thân của mình là Xí (Hương Giang đóng). Những tưởng tình yêu của Vừ - Súa sẽ kết thúc từ đây nhưng bản năng mạnh mẽ, khát vọng tự giải phóng của Súa khiến cô không chấp nhận đầu hàng trước số phận. Về phần Vừ, sau khi Súa bị cướp đi, anh vô cùng đau khổ và tìm mọi cách để kéo Súa trở lại bên mình. Mặc dù có những giây phút tuyệt vọng, Vừ định buông xuôi để đón nhận tình cảm của Xí nhưng cuối cùng anh vẫn đi theo tiếng gọi của trái tim để trở về bên Súa.

Chia sẻ về lý do thực hiện bộ phim, đạo diễn Đỗ Thanh Hải - Giám đốc Trung tâm sản xuất phim truyền hình (VFC) cho biết: "Đây là một trong những dự án phim chúng tôi rất kỳ vọng. Chúng tôi quyết định dấn thân thực hiện bộ phim này trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt của dòng phim truyền hình hiện nay và với các chương trình giải trí khác như gameshow, những thứ hào nhoáng, lộng lẫy của sân khấu, của ánh đèn màu,... bởi bên cạnh việc cho ra đời những bộ phim thu hút khán giả, chúng tôi vẫn nhận thấy trách nhiệm của những người làm nghề, những người vẫn đang gắn bó với dòng chảy của văn hóa nghệ thuật". 

“Tôi bị sững sờ bởi khung cảnh, vẻ đẹp của vùng cao nguyên đá Hà Giang ngay khi đọc bản thảo của nhà văn Đỗ Bích Thúy.  Thiên nhiên cũng như cảnh sắc, nét đẹp văn hóa vùng đất này rất kỳ vĩ. Đây là một dự án nhìn thấy rất rõ tâm huyết của đội ngũ làm phim, của đạo diễn, diễn viên, quay phim, ... Họ thực có một cuộc chơi về nghề, về nghệ thuật để có thể đưa được cho khán giả thấy những hình ảnh, những câu chuyện, đặc biệt là thiên nhiên của vùng núi phía Bắc đẹp đến vậy. Nó đáng để cho chúng ta thấy tự hào vì đất nước của mình, vì bản sắc văn hóa không phải nơi nào cũng dễ dàng có được. Khi xem phim, tôi cũng cảm thấy tự hào vì chúng tôi đã làm được một bộ phim mà có lẽ cũng ít cơ hội có thể làm được. Chúng tôi không dám kỳ vọng bộ phim tạo ra cơn sốt bởi đây là một đề tài rất khó nhưng mong khán giả dành sự quan tâm và ủng hộ", đạo diễn Đỗ Thanh Hải nói tiếp.

"Cướp vợ" - Nét đẹp văn hóa truyền thống bị lợi dụng

Xem phim, khán giả không chỉ được chiêm ngưỡng sự hùng vỹ của những dãy núi đá tai mèo, những cánh đồng hoa tam giác mạch thơ mộng, những mái nhà ẩn sau bờ rào đá, những tà váy xòe rực rỡ của các cô gái Mông,… mà “Lặng yên dưới vực sâu” còn đưa khán giả đến với những phong tục tập quán của người Mông được tái hiện qua những lễ hội, tang ma, cưới xin, bằng những làn điệu dân ca độc đáo, đặc biệt là tiếng sáo Mông da diết, mạnh mẽ vang vọng giữa núi rừng vô cùng lôi cuốn… Không những thế, hình ảnh người dân tộc H'Mông còn được thể hiện đầy cá tính: Họ sống chân chất, mộc mạc, nhưng lại mạnh mẽ, quyết liệt, đầy tự trọng, luôn khát vọng được giành lấy tình yêu đích thực. 

Bên cạnh đó, phim cũng đề cập nét văn hóa đồng bào H'Mông, trong đó có tục cướp vợ. Theo chia sẻ của nhà văn Đỗ Bích Thúy, thực chất tập tục này có tên gọi là kéo vợ - một nét đẹp văn hóa truyền thống của người Mông. Đây là một phong tục đẹp, xuất phát từ thực tế có những chú rể nghèo không thể đáp ứng được yêu cầu thách cưới quá cao, có khi là cả một gia sản. Để tránh cho chàng trai khỏi chịu sự thách cưới nặng nề, gia đình hai bên thỏa thuận chọn một ngày nào đó cho chú rể "kéo" cô dâu về. Tục kéo vợ này không chỉ người H'Mông mới có mà còn có nhiều dân tộc khác. 

Tuy nhiên, ở một vài nơi, nét văn hóa truyền thống này đang bị biến tướng, bị lợi dụng vì mục đích không tốt đẹp, phục vụ mục đích cá nhân khá ích kỷ mà không đề cao và tôn trọng tình cảm con người. Vấn đề nóng này cũng là điều các nhà làm phim đề cập trong “Lặng yêu dưới vực sâu”.

Những khắc nghiệt, khó khăn và nguy hiểm luôn rình rập

Để ra được “chất miền núi”, "chất sơn cước"  cho bộ phim, bản thân đạo diễn Đào Duy Phúc và êkip đã phải dành nhiều thời gian để tìm hiểu về văn hóa của người Mông. Bốn tháng ghi hình cũng là bốn tháng đoàn làm phim ăn ngủ cùng đồng bào dân tộc, để hiểu hơn về đời sống của họ. Các diễn viên chính của “Lặng yên dưới vực sâu” hầu hết đều trẻ tuổi và sống ở thành thị, nên đối với họ, cuộc sống vùng cao tương đối xa lạ và có nhiều ngỡ ngàng. Họ phải học cách đi đứng, ăn ở, cách họ lao động hàng ngày của người H'Mông để lột tả vai diễn của mình một cách chân thực nhất.

Phương Oanh, diễn viên đảm nhận vai Súa trong phim cho biết, để thể hiện nhân vật của mình một cách chân thực nhất, cô đã phải tập làm đến thành thạo những công việc hàng ngày của một cô gái H'Mông như tẽ ngô, xay ngô, cắt cỏ, gùi cỏ… Đình Tú (vai Vừ) cũng phải quen với việc trèo đèo lội suối, phải tập cưỡi ngựa, tập chạy trên những con đường đồi núi gập ghềnh, đầy đá tai mèo trong nhiều ngày. NSND Bùi Bài Bình (vai ông Dìn) tuy không phải đóng những phân đoạn vất vả, tốn thể lực, nhưng lại có đòi hỏi cao về diễn xuất. Ông phải thể hiện được tinh thần của một người đàn ông Mông gia trưởng, lạnh lùng, cả đời toan tính, để rồi cuối cùng nhận ra tất cả đều vô nghĩa… 

Đạo diễn Đào Duy Phúc cho biết, 4 tháng ghi hình tiền kỳ là khoảng thời gian dài và đoàn làm phim phải trải qua rất nhiều khó khăn bởi địa hình miền núi hiểm trở đầy đá tai mèo sắc nhọn, khí hậu khắc nghiệt, có hôm nhiệt độ xuống dưới 0oC, nơi ăn chốn ở quá đơn sơ, quãng đường di chuyển giữa các bối cảnh cũng rất nguy hiểm,… Diễn viên Hương Giang cũng tâm sự, trên hành trình có những đoạn đường đèo rất hẹp, từ bánh xe đến vực sâu cách nhau chỉ khoảng 10 cm, cả đoàn vừa đi vừa nín thở, như đếm từng bước chân để có thể vượt qua đoạn đường "tử thần" ấy.

Diễn viên Phương Oanh nói rằng, thời gian quay phim ở Hà Giang quá vất vả, đoàn phim phải đối diện với những khó khăn khủng khiếp chưa từng gặp trong đời. Không chỉ xa xôi, heo hút, khắc nghiệt về thời tiết, khi nắng thì cháy da cháy thịt, khi lạnh thì buốt thấu xương, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của cả đoàn phim mà điều kiện sống ở đây cũng thiếu thốn đủ bề. 

Nhà văn Đỗ Bích Thúy, tác giả kịch bản phim cho biết, “Lặng yên dưới vực sâu” vốn là một truyện được chị viết cách đây đúng 10 năm. Khi xây dựng nó trở thành một kịch bản phim truyền hình, chị thậm chí không dám tin vào việc đoàn làm phim có thể chấp nhận sản xuất phim ở chính nơi mà chị đã lấy làm bối cảnh: Cao nguyên đá Đồng Văn. Bởi sinh ra và lớn lên ở nơi này, hơn ai hết chị rất thấu hiểu những khó khăn, thiếu thốn và cả những khắc nghiệt của thiên nhiên mà vùng đất này mang lại. 

Ngọc Linh