(VnMedia) - Mỹ khiến liên minh quân sự mạnh nhất thế giới – NATO có phần hoang mang vì một loạt những phát biểu thay đổi liên tục của giới lãnh đạo ở Washington. Tuy nhiên, tuyên bố mới nhất của Tổng thống Donald Trump khiến NATO hài lòng và lạc quan.
Tổng thống Trump hồi cuối tuần vừa rồi đã lên tiếng khẳng định, Mỹ ủng hộ Điều 5 của Hiến chương NATO – một trong những điều khoản quan trọng nhất, được coi là nền tảng cho sự tồn tại của NATO và được ví là “sứ mệnh linh thiêng” của NATO. Theo Điều 5, các nước thành viên của NATO phải có nghĩa vụ bảo vệ lẫn nhau khi một nước nào đó bị bên thứ ba tấn công.
Tại cuộc họp báo chung với Tổng thống Rumani Klaus Iohannis, Tổng thống Trump đã nói ông ủng hộ Điều 5 của Hiến chương NATO.
Tuyên bố trên khiến NATO không thể vui hơn bởi trước đó, trong hội nghị thượng đỉnh của NATO diễn ra hồi tháng trước, NATO từng kỳ vọng và chờ đợi một tuyên bố như vậy nhưng điều đó đã không xảy ra.
Tại Hội nghị thượng đỉnh NATO hồi tháng Năm, Tổng thống Trump đã không ngần ngại chỉ trích các nước thành viên của liên minh về việc không chia sẻ gánh nặng ngân sách. Ông Trump cũng không đưa ra lời tái khẳng định cam kết với điều khoản phòng thủ chung của liên minh (Điều 5 của Hiến chương NATO) khi các nhà lãnh đạo gặp nhau tại sự kiện thể hiện tình đoàn kết của NATO bất chấp sự chờ đợi và mong mỏi của các nước thành viên NATO. Ông chủ Nhà Trắng trước đó đã có nhiều phát biểu thể hiện sự hoài nghi về tính cần thiết và tầm quan trọng của liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương. Cụ thể, Tổng thống Trump từng thẳng thừng nói rằng NATO là một tổ chức lỗi thời bất chấp thực tế đây là liên minh quân sự mạnh nhất, lâu đời nhất và cũng được đánh giá là thành công nhất từ trước đến nay.
Trong cuộc họp đầu tiên với giới lãnh đạo NATO với tư cách là Nhà lãnh đạo cao nhất của nước Mỹ, Tổng thống Trump đã thẳng thừng phê bình các đồng minh trong NATO về việc không chia sẻ công bằng gánh nặng ngân sách. Ông Trump cho biết, ông đã “nói rất trực tiếp và rõ ràng với Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg và các thành viên của liên minh rằng họ phải đóng góp công bằng và phải đáp ứng các nghĩa vụ tài chính”.
Cáo buộc 23 quốc gia thành viên NATO “vẫn không đóng góp đúng mức cần phải đóng góp và có nghĩa vụ phải đóng góp”, Tổng thống Trump một lần nữa khẳng định lập trường của ông này về nghĩa vụ đóng góp ngân sách quốc phòng. "Trong 8 năm qua, Mỹ đã chi tiêu quốc phòng nhiều hơn toàn bộ các nước NATO khác cộng lại", Tổng thống Trump nói đồng thời thêm rằng nhiều đối tác của Mỹ trong liên minh “đang nợ một con số tiền lớn từ những năm qua”.
NATO thiếu ngân sách 119 tỉ USD trong năm 2016 vì nhiều thành viên không đóng góp mức ngân sách quốc phòng được quy định là 2% GDP.
Có thể nói, vấn đề chia sẻ gánh nặng ngân sách quốc phòng tiếp tục là “cái dằm” gây nhức nhối trong quan hệ của NATO với Mỹ – thành viên mạnh nhất và có ảnh hưởng nhất của liên minh quân sự này.
Tuy nhiên, với tuyên bố mới nhất của Tổng thống Trump, Mỹ dường như không bỏ rơi NATO như nhiều người dự đoán. Rõ ràng, Washington vẫn cần đến NATO nhưng nước này đã gây sức ép mạnh mẽ để đòi hỏi sự chia sẻ công bằng từ các nước thành viên trong liên minh. Có vẻ như chiến lược này của Mỹ khá thành công khi nhiều nước thành viên NATO bắt đầu tính chuyện tăng chi tiêu quân sự để đáp ứng tiêu chuẩn 2%GDP mà liên minh quân sự này đặt ra.
Không chỉ Tổng thống Trump khiến NATO an lòng mà một quan chức quân sự hàng đầu của Mỹ cũng đã có những phát biểu nhằm trấn an liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương. Cụ thể, Tướng Richard Clark mới đây đã khẳng định, sự kiện một loạt máy bay ném bom B-1, B-2 và B-52 của Mỹ tham gia vào một cuộc tập trận của NATO là một minh chứng về cam kết của siêu cường này với liên minh quân sự phương Tây.
Việc Tổng thống Trump thẳng thừng tuyên bố coi Nga là mối đe dọa trong hội nghị thượng đỉnh NATO hồi tháng trước cũng khiến NATO hài lòng. NATO rất lo ngại trước viễn cảnh Nga-Mỹ khôi phục quan hệ song phương.
Kiệt Linh (tổng hợp)
Ý kiến bạn đọc