(VnMedia) - Trung Quốc đã giận dữ tung ra những lời chỉ trích gay gắt về vụ thử hạt nhân mới nhất của Triều Tiên ngày hôm qua (9/9). Tuy nhiên, Bắc Kinh phải chấp nhận một sự thật cay đắng rằng dù họ là đồng minh lớn nhất, là nhà viện trợ lớn nhất cho Triều Tiên nhưng ảnh hưởng của họ đối với nước này thực sự là hạn chế.
 |
| Ảnh minh họa |
Chính vì thế, dù không thể chấp nhận được cách hành xử “vuốt mặt không nể mũi” của Bình Nhưỡng, Trung Quốc được cho là sẽ chẳng làm được gì nhiều ngoài những lời chỉ trích, lên án. Còn một lý do nữa khiến Bắc Kinh không theo đuổi biện pháp trừng phạt mạnh tay đối với Triều Tiên là nước này tin rằng, Mỹ và Hàn Quốc phải chịu một phần trách nhiệm đối với sự bất ổn hiện nay trong khu vực.
Quan hệ đồng minh sứt mẻ
Trung Quốc luôn được tin là nước duy nhất có ảnh hưởng lớn đến Triều Tiên. Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất và cũng là nhà cung cấp viện trợ lớn nhất cho Triều Tiên. Không ai khác ngoài Trung Quốc có thể cắt đứt mối liên hệ quan trọng nhất của Triều Tiên với thế giới bên ngoài bằng cách chấm dứt nguồn viện trợ lương thực, nhiên liệu và vũ khí. Trung Quốc cũng luôn đứng ra bênh vực Triều Triêu trong những cuộc đối đầu của nước này với các cường quốc phương Tây và các nước láng giềng. Trong những lần thử hạt nhân và tên lửa trước, Bắc Kinh thường không mấy khi tỏ thái độ bởi không muốn làm đồng minh Bình Nhưỡng tức giận.
Tuy nhiên, gần đây, Bắc Kinh đã bắt đầu thay đổi lập trường. Sau vụ thử hạt nhân đầy bất ngờ hồi đầu năm nay của Triều Tiên, Trung Quốc đã có phản ứng mạnh chưa từng có với đồng minh. Giới chức Trung Quốc đã có những phát biểu lên án mạnh mẽ nhất đối với Triều Tiên đồng thời Trung Quốc cũng là nước đứng trong “tuyến đầu” trong nỗ lực thúc đẩy Liên Hợp Quốc thông qua các biện pháp trừng phạt hà khắc nhất từ trước đến nay nhằm vào Triều Tiên.
Quan hệ Trung-Triều kể từ khi ông Kim Jong Un lên cầm quyền được cho là đã có nhiều dấu hiệu rạn nứt. Chuyến thăm đầu tiên của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trên cương vị mới là đến Hàn Quốc – đối thủ của Triều Tiên chứ không phải là Triều Tiên. Gần đây, giới phân tích đã không ít lần nói đến việc Bình Nhưỡng đang tìm cách rời xa dần Trung Quốc và Bắc Kinh cũng ngày càng tỏ ra khó chịu với một đồng minh lên xuống thất thường như Bình Nhưỡng.
Vụ thử hạt nhân thứ 5 - “giọt nước làm tràn ly”?
Trong bối cảnh quan hệ Trung-Triều đã có nhiều sứt mẻ, ngày hôm qua, Bình Nhưỡng bất ngờ “bồi” thêm một đòn giáng mới bằng một vụ thử hạt nhân gây ngỡ ngàng. Tất nhiên là Trung Quốc sẽ không thể kìm chế được sự tức giận của mình trước hành động thách thức ngày một cao độ và không hề nể nang của Bình Nhưỡng đối với thế giới nói chung và Trung Quốc nói rêng.
Trung Quốc chính là nước khởi xướng ra tiến trình đàm phán hạt nhân 6 bên từ năm 2003 nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng hạt nhân liên quan đến nước đồng minh thân thiết của họ. Uy tín trên trường quốc tế của Trung Quốc với tư cách là một cường quốc được gắn rất nhiều với sự thành công của các cuộc đàm phán hạt nhân 6 bên. Dù Trung Quốc đã nỗ lực rất nhiều nhưng tiến trình đàm phán hạt nhân nói trên đã rơi vào đình trệ năm 2006 sau khi Bình Nhưỡng tuyên bố tẩy chay các cuộc đàm phán 6 bên. Trong khi các nước như Mỹ, Trung Quốc đang nỗ lực nhằm khởi động lại tiến trình đàm phán 6 bên thì Triều Tiên liên tiếp tiến hành các vụ thử hạt nhân và tên lửa. Điều này chẳng khác nào việc Bình Nhưỡng “tạt gáo nước lạnh” vào đồng minh Trung Quốc.
Ngay sau khi tin tức về vụ thử hạt nhân thứ 5 của Triều Tiên lan ra, Trung Quốc đã lên tiếng thể hiện sự phản đối gay gắt. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố rằng: “Ngày hôm nay, Triều Tiên đã bất chấp sự phản đối của cộng đồng quốc tế để một lần nữa tiến hành thử hạt nhân. Chính phủ Trung Quốc kịch liệt phản đối điều này”.
Vậy liệu vụ thử hạt nhân thứ năm lần này có phải là “giọt nước tràn ly”, khiến Trung Quốc ra tay thực sự với Triều Tiên hay không? Nhiều người tin rằng, Bắc Kinh thực sự sẽ không làm được gì nhiều. Bắc Kinh luôn cố gắng tránh làm Triều Tiên tức giận bởi nước này có một tầm quan trọng đặc biệt với Trung Quốc. Triều Tiên có vai trò là vùng đệm an toàn cho Trung Quốc. Một Triều Tiên bất ổn sẽ gây bất lợi lớn cho Trung Quốc.
Trung Quốc cần có môi trường ổn định để phát triển đất nước. Đây là ưu tiên số 1 của giới lãnh đạo nước này. Một khi nền hoà bình mong manh ở Triều Tiên bị phá vỡ thì Trung Quốc sẽ phải đối mặt với một loạt nguy cơ. Tình hình bất ổn ở Triều Tiên có thể gây ra làn sóng di cư mạnh mẽ từ Triều Tiên đổ vào Trung Quốc, tạo ra gánh nặng lớn cho nền kinh tế nước này. Đáng lo ngại hơn, một Triều Tiên đổ vỡ đồng nghĩa với việc quân đội Mỹ ở sát ngay ngưỡng cửa của Trung Quốc. Đây là viễn cảnh mà Trung Quốc không bao giờ muốn phải đối mặt.
Bắc Kinh cũng phải chấp nhận một thực tế phũ phàng và cay đắng rằng, họ chẳng có mấy ảnh hưởng đối với chính quyền của Chủ tịch Kim Jong Un. Một quan chức phương Tây cấp cao ở thủ đô Bắc Kinh và làm việc ở thủ đô Bình Nhưỡng đã nói rằng, Trung Quốc có ít ảnh hưởng và không có khả năng kiểm soát đối với Triều Tiên. "Người Triều Tiên không thích Trung Quốc và chắc chắn sẽ không nghe Trung Quốc”, vị quan chức trên khẳng định.
Cũng theo vị quan chức phương Tây giấu tên, mọi người đã sai lầm khi nghĩ rằng Nhà lãnh đạo trẻ của Triều Tiên bị rối trí. “Nhà lãnh đạo Triều Tiên biết chính xác đất nước của ông ta đang làm gì và ông ta có thể đẩy mọi thứ đi bao xa. Họ biết nếu họ thực sự kích động một cuộc chiến tranh thì sẽ là dấu chấm hết cho đất nước của họ bởi người Mỹ sẽ san phẳng họ”.
Kiệt Linh (tổng hợp)
Ý kiến bạn đọc