Chiến thắng Điện Biên Phủ và tài năng, bản lĩnh Đại tướng Võ Nguyên Giáp

(VnMedia) - Quyết định của Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ là một quyết định táo bạo, kịp thời biểu thị tập trung tàinăng, bản lĩnh của ông…

Theo phân tích của giáo sư Phan Huy Lê, Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam, Điện Biên Phủ là trận quyết chiến lược của cuộc kháng chiến chống Pháp (1945-1954), hình thành dần trong chiến cuộc Đông xuân 1953 - 1954 mà hai bên tham chiến đều chấp nhận và ra sức chuẩn bị, quyết tâm giành thắng lợi.  “Tôi coi đây là một đặc điểm hết sức quan trọng của trận Điện Biên Phủ, chưa từng có trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam trước đó.” - Giáo sư Phan Huy Lê khẳng định.

“Kể từ ngày 14/1, sau 11 ngày đêm suy tính, cân nhắc mọi mặt, nhất là đêm 25/1, không thể nào chợp mắt được, Đại tướng đi đến một quyết đoán táo bạo là phải kiên quyết thay đổi ngay cách đánh, phải chuyển từ “đánh nhanh thắng nhanh” sang “đánh chắc tiến chắc”. Từ đầu, đánh sớm và đánh nhanh cũng chưa chắc đã giành được thắng lợi, cuối năm 1952 với “con nhím Nà Sàn”, một trung đoàn của ta đánh một tiểu đoàn địch phòng ngự trong công sự mà không thắng. Ngay trong lúc ta chưa kịp kéo pháo vào trận địa thì Điên Biên Phủ đã được Pháp tăng cường binh lực và đã trở thành một tập đoàn cứ điểm phòng ngự kiên cố và dĩ nhiên “con nhím Điện Biên Phủ” lớn mạnh hơn “con nhím Nà Sàn” nhiều lần. Phương án đánh nhanh cũng chưa lường hết những khó khăn trong chuẩn bị trận địa, trong kinh nghiệm công kiến, trong hiệp đồng binh chủng bộ binh và pháo binh. Quyết đoán của Đại tướng là đúng đắn, táo bạo và kịp thời. Vấn dề là làm sao để thực hiện được quyết đoán đó trên cơ sở tranh thủ được sự đồng tình của cố vấn Trung Quốc và thuyết phục được Đảng ủy và Bộ chỉ huy chiến dịch” - Giáo sư Phan Huy Lê phân tích.

Nghiên cứu của Giáo sư Phan Huy Lê cho thấy, trong chỉ đạo chiến dịch, sự thay đổi phương châm chỉ đạo tác chiến là một nhân tố quyết định.

“Lịch sử không nghiên cứu theo các giả thuyết, nhưng thử giả định nếu thực hiện chủ trương đánh nhanh dẫn đến thất bại thì hậu quả sẽ như thế nào, khi những đại đoàn chủ lực tinh nhuệ nhất tập trung về đây bị tiêu diệt, những cố gắng chiến tranh cao nhất của toàn quân, toàn dân bị sụp đổ và cuộc kháng chiến gần như trở về khởi điểm, phải làm lại từ đầu.” - Giáo sư Phan Huy Lê đưa ra giả thuyết.

Ông cho biết, từ đầu năm 1983, nhà sử học Pháp Geoge Boudarel đã từng tham gia cuộc kháng chiến, đã nhận thấy hậu quả vô cùng nguy hiểm của phương châm đánh nhanh với bài báo “Tướng Giáp suýt thất bại ở Điện Biên Phủ”.

“Thay đổi phương châm đó là một quyết đoán táo bạo, kịp thời của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Ông là người đã thấy ngay tính mạo hiểm, hậu quả nguy hại của lối đánh nhanh ngay từ đầu và kiên trì chủ trương phải đánh chắc thắng. Điều quan trọng nhất là bằng tất cả tài năng của mình, ông đã làm chuyển biến từ chủ trương đánh nhanh được sự nhất trí của Đảng ủy mặt trận và các cố vấn Trung Quốc sang chủ trương đúng đắn của ông. Đây không phải là sự áp đặt từ trên xuống bằng mệnh lệnh, cũng không phải là sự tranh cãi trên lý lẽ mà là sự kiên nhẫn chờ đợi để hội đủ các căn cứ thực tế đủ sức thuyết phục mọi người, tạo nên sự thay đổi về nhận thức, một sự nhất trí tự nguyện trên một chủ trương mới. Đấy là một quyết đoán táo bạo, kịp thời, đúng lúc, biểu thị thao lược kiệt xuất, bản lĩnh và năng lực tổ chức tuyệt vời của Đại tướng Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp” - Giáo sư Phan Huy Lê khẳng định.

Và trên thực tế, khi Đại tướng Võ Nguyên Giáp triệu tập Đảng ủy mặt trận để thảo luận về chủ trương thay đổi phương án tác chiến, nhiều người đã im lặng trong băn khoăn. Nhưng sau đó, lần lượt phát biểu, mỗi người mỗi ý nhưng đều muốn quyết tâm đánh vì toàn quân đã ở tư thế sẵn sàng, không muốn lui quân, kéo pháo ra, chuẩn bị lại từ đầu theo phương châm mới. Cuộc họp đã có lúc phải dừng lại một lúc. Khi tiếp tục, Đại tướng đặt vấn đề yêu cầu cao nhất là đánh phải chắc thắng, vậy nếu đánh như cũ có chắc thắng trăm phần trăm không?

Từ câu hỏi đó, mọi người mới tỉnh táo nhận ra còn nhiều khó khăn chưa thể khắc phục được và đi đến nhất trí với chủ trương mới, thay đổi cách đánh từ “đánh nhanh thắng nhanh” sang “đánh chắc tiến chắc”. Và, mãi đến trưa ngày 26/1/1954, sau khi tạo nên sự nhất trí với Cố vấn Trung Quốc và Đảng ủy mặt trận, Đại tướng mới ra lệnh hoãn cuộc tiến công, các đơn vị lui về địa điểm tập kết và kéo pháo ra. Công việc chuẩn bị cho chiến dịch được tổ chức lại theo phương châm chỉ đạo tác chiến mới gặp không ít khó khăn nhưng bảo đảm cho thắng lợi của một trận quyết chiến chiến lược.

Kết quả là, sau 55 ngày đêm chiến đấu vô cùng dũng cảm và mưu trí với biết bao hy sinh, mất mát, ngày 7/5/1954, toàn bộ tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ với 21 tiểu đoàn phòng ngự trong một hệ thống của những trung tâm đề kháng và cứ điểm có công sự kiên cố được coi là mạnh nhất Đông dương đã bị tiêu diệt.