Khi nào nên lấy ráy tai cho trẻ?

(VnMedia) -   Bác sĩ Trần Thu Thủy, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, cách tốt nhất để xử lý ráy tai của trẻ là không làm gì cả. Đừng bao giờ dùng tăm bông ngoáy tai cho con. Rất nhiều trẻ đã bị thủng màng nhĩ do cha mẹ quá nhiệt tình "làm sạch", hoặc do bé tò mò, dùng tăm bông thọc vào tai mình đúng như cách mà mẹ vẫn làm với bé.  

Ráy tai là hỗn hợp hòa tan trong nước của da chết, lông và chất tiết từ các tuyến nhầy ở ống tai. Ráy tai chỉ được hình thành ở 1/3 ngoài của ống tai, phần sâu bên trong gần với màng nhĩ không sản sinh chất này.

Ráy tai giúp điều hòa pH, diệt khuẩn, diệt nấm và bảo vệ lớp lót nhạy cảm của ống tai khỏi tác động của nước. Đây là một phần cơ chế tự bảo vệ của tai, giúp làm sạch, ngăn không cho bụi và vi khuẩn từ môi trường đi sâu vào bên trong tai, gây tổn thương hoặc nhiễm trùng màng nhĩ. Sự tích tụ của ráy tai không hề gây nhiễm trùng tai như nhiều người thường nghĩ. Trái lại, thiếu các thành phần bôi trơn và diệt khuẩn của ráy tai, tai có thể bị khô và ngứa.

Theo Bác sĩ Trần Thu Thủy, nhiều người nhầm tưởng rằng cần loại bỏ ráy tai hàng ngày như một biện pháp vệ sinh thân thể. Thực tế không phải như vậy, bình thường cha mẹ không cần làm vệ sinh ống tai cho bé. Trong đa số trường hợp, ống tai ngoài sẽ tự làm sạch. Nhờ động tác nhai và chuyển động của hàm, ráy tai cũ và các tế bào da chết liên tục di chuyển từ phía màng nhĩ tới lỗ tai ngoài. Chúng khô dần và rơi ra ngoài. Ai cũng có ráy tai nhưng số lượng và tính chất của chất tiết bị chi phối bởi yếu tố di truyền, cũng giống như màu tóc hay chiều cao của bạn. Không rõ vì lý do gì, một số người có xu hướng sản sinh nhiều ráy tai hơn những người khác và một số gia đình sản sinh nhiều ráy tai hơn những gia đình khác. Một số gia đình cũng có xu hướng tạo ráy tai cứng và thô hơn. 

Thực tế, không ít cha mẹ tỏ ra quá sốt sắng trong việc làm vệ sinh ống tai cho con. Tốt nhất nên tránh dùng tăm bông hoặc các vật dụng dài để đưa vào tai của trẻ. Khi quá mạnh tay, tăm bông còn có thể làm tổn thương, thậm chí gây thủng màng nhĩ. Hàng ngày, khi tắm cho bé, mẹ chỉ cần dùng khăn ướt lau nhẹ vùng tai ngoài là đủ. 

Khi nào cần lấy ráy tai?

Ráy tai là một lớp sáp bôi trơn tự nhiên được tai sinh ra với vai trò như một lớp màn bảo vệ bên trong. Ngay từ khi sinh ra con đã bắt đầu hình thành ráy tai, thông thường ráy tai sẽ khô và được đào thải ra ngoài một cách tự động. Chính vì thế, nếu trẻ không có các bệnh về tai, mẹ không cần dùng dụng cụ lấy ráy mà chỉ cần lau sạch phần tai bên ngoài.

Bên cạnh đó, trong một số trường hợp ráy tai của bé không thể đào thải ra ngoài theo cách bình thường và có thể dẫn đến tình trạng nút ráy tai. Lúc này mẹ cần hỗ trợ vệ sinh tai cho trẻ để tránh các triệu chứng ù tai, nghe kém gây khó chịu cho bé.
 
Ráy tai chỉ thực sự gây rắc rối trong hai trường hợp. Thứ nhất, khi chúng tích tụ quá nhiều, cản trở việc quan sát màng nhĩ của bác sĩ trong lúc thăm khám. Thứ hai, khi chúng gây tắc nghẽn hoàn toàn ống tai ngoài. Lúc này thính lực của trẻ có thể bị giảm. Cảm giác tắc nghẽn hoặc giảm thính lực có thể tăng sau khi trẻ tắm hoặc bơi, do nút ráy tai gặp nước trương to lên. Trường hợp nút ráy tai che lấp toàn bộ màng nhĩ, trẻ có thể mất khả năng nghe tạm thời. Với trẻ nhỏ đang trong giai đoạn học nói, nút ráy tai để quá lâu có thể khiến bé chậm nói. 
 
Khi khám và phát hiện trẻ có nhiều ráy tai, gây trở ngại cho việc quan sát toàn bộ màng nhĩ, bác sĩ có thể dùng dụng cụ chuyên dụng để loại bỏ ráy tai. Trường hợp ráy tai cứng khó lấy và màng nhĩ không bị thủng, bác sĩ có thể khuyên mẹ làm mềm ráy tai tại nhà trước khi đưa bé đi khám lại.

Lưu ý khi lấy ráy tai cho trẻ

Không cần lấy quá thường xuyên: Ráy tai sinh ra là để bảo vệ tai, thế nên nếu không thật sự cần thiết mẹ không nên lấy ráy tai thường xuyên. Những trường hợp cần phải lấy ráy tai là khi phần này đóng quá nhiều trong tai, làm bít, tắc hoặc gây viêm, nhiễm tai.

Không dùng các vật cứng, nhọn vệ sinh cho bé: Mẹ không nên dùng các vật cứng, nhọn cho vào tai để lấy ráy cho con. Mẹ cũng cần cẩn thận với các loại tăm bông 2 đầu, vì các lọn bông rất dễ rơi vào tai bé hoặc phần bông quá cứng gây xây xát cho lớp da bên trong tai.

Không cố gắng lấy khi ráy quá cứng, bé quấy khóc: Nếu ráy tai của bé quá cứng, mẹ không nên cố gắng cạy hoặc ngoáy ra vì có thể làm tổn thương tai và màn nhĩ của bé. Tương tự, khi bé đang quấy khóc hoặc trong quá trình vệ sinh tai cho bé mà bé không yên thì mẹ nên dừng lại để tránh làm bé bị thương.

Thường xuyên kiểm tra tai của bé: Theo dõi tai của con cũng giúp mẹ phát hiện các vấn đề về sức khỏe hoặc thính giác của con và kịp thời điều trị.