“Bây giờ mấy em học sinh cấp 3 còn dùng thuốc này nhiều hơn phụ nữ có gia đình. Có đứa chưa đầy hai tuần đã ra đây mua thuốc hai lần, mình quen mặt”.
Chị Thu Nhàn, chủ cửa hàng thuốc gần một trường TNPT quận Tây Hồ (Hà Nội) cho biết về tình trạng lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp của tuổi “teen”.
Khảo sát nhanh một số cửa hàng thuốc tân dược gần các trường cấp 3, trung tâm giáo dục thường xuyên ở Hà Nội, có thể thấy tình trạng học sinh dùng thuốc tránh thai khẩn cấp (TTTKC) đang phổ biến trong giới trẻ.
 |
Ảnh miinh họa. |
Áo trắng đi mua thuốc “chữa cháy”
Chị Thu, chủ một cửa hàng thuốc gần trường cấp 3 Xuân Đỉnh (Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, có khá nhiều khách hàng mua thuốc TTTKC là học sinh, vẫn mặc nguyên đồng phục, đi cùng bạn trai cũng mặc đồng phục.
Chị nhận xét: “Dù sao thì chúng cũng vẫn còn ở tuổi vô tâm, có khi còn không nhớ để mua sẵn bao cao su. TTTKC đơn giản, tiện lợi, chỉ cần uống hai liều sau khi “quan hệ” để “chữa cháy” là xong nên bọn trẻ hay dùng”.
Cũng có con gái ở tuổi dậy thì, chị Thu bày tỏ tâm trạng lo lắng vì tình trạng giới trẻ sống gấp, hưởng thụ sớm đang diễn ra quá phổ biến.
Chị Phú, một dược sĩ bán hàng tại Cầu Diễn (Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, mặt hàng nêu trên là loại thuốc bán khá chạy ở cửa hàng. Khách thường là học sinh, sinh viên. Một điểm đáng lo ngại, theo chị Phú, các khách hàng tuổi teen thường rất vội vàng khi mua thuốc vì vẫn mang tâm lý “sợ lộ” với người quen “chuyện khó nói”.
“Chính vì không mấy khi nghe tư vấn nên tôi sợ rằng các cháu dùng thuốc không đúng cách, không đạt được hiệu quả tránh thai mà còn dẫn đến nhiều hậu quả đáng tiếc”, chị Phú nói.
Mặc dù liều dùng của thuốc đã được khuyến cáo là không quá 4 viên/tháng, tức là tương đương với việc “giải quyết hậu quả” cho hai lần “quan hệ” không bảo vệ. Thế nhưng tại nhiều hiệu thuốc, chủ cửa hàng cho biết các cô cậu choai choai có khi tạt vào mua thuốc đến 3 – 4 lần trong tháng.
Thuốc này không phải là loại bán theo đơn, giá chỉ 10 – 40 ngàn đồng tùy loại, nên các em học sinh có thể mua dễ dàng như… mua kẹo.
Tình trạng lạm dụng thuốc dẫn đến việc nhiều phòng khám ghi nhận trẻ vị thành niên đến khám và điều trị vì hậu quả của loại thuốc này.
Nếm "trái đắng" vì lạm dụng thuốc “chữa cháy”
Theo Bác sĩ Lê Thị Kim Dung (Trung tâm y tế 178 Thái Hà, Hà Nội), cơ chế tránh thai của thuốc là dùng lượng nội tiết liều cao để làm rối loạn quá trình rụng trứng trong cơ thể phụ nữ để tránh thai.
Nếu sử dụng thuốc nhiều lần, sẽ làm cho thuốc “nhờn” mất tác dụng. Vì thế có hai hậu quả thường gặp của lạm dụng thuốc là dùng thuốc mà vẫn có thai, hoặc bị rối loạn kinh nguyệt do dùng thuốc quá nhiều”.
Ngoài ra, theo các bác sĩ, hiệu quả thực tế của thuốc chỉ đạt 75%, nếu dùng càng nhiều lần thì hiệu quả trong những lần sau càng giảm. Một nguyên nhân khác gây giảm hiệu quả thuốc là uống thuốc sau quan hệ quá 72 giờ, hoặc bị nôn mà không uống bù, dùng đồng thời với một số loại kháng sinh hay thuốc ngủ.
Thêm nữa, các dược sĩ cho biết, thuốc này cũng là loại bị làm giả nhiều nhất vì… bán quá chạy.
Giới trẻ sử dụng thuốc “chữa cháy” phổ biến có thể vì tiện lợi và bí mật hơn dùng thuốc tránh trai hàng ngày, quan trọng hơn, vì muốn giải quyết “chuyện đã rồi”.
Không những thế, BS Lê Kim Dung còn cho biết, các cặp tình nhân tuổi teen thiếu hiểu biết còn dùng thuốc thường xuyên, thay thế… bao cao su. “Đây là một xu hướng hết sức nguy hiểm. Các tác dụng phụ có thể xảy ra ngay khi dùng thuốc như buồn nôn, chóng mặt, xuất huyết đột ngột hoặc kéo dài dẫn tới mất máu.
Nhiều bạn trẻ lo sợ có thai ngoài ý muốn, lại “quan hệ” thường xuyên, dùng thuốc này quá nhiều, về lâu dài sẽ gây hạn chế sự rụng trứng, dùng quá liều còn khiến teo niêm mạc tử cung, trứng không làm tổ được, dẫn tới vô sinh”, bác sĩ Dung cảnh báo.
Một bác sĩ tại phòng khám sản – phụ khoa ở phố Hàng Cót (Hà Nội) cũng cho biết có tình trạng các “bà mẹ nhí” vác bụng bầu đến giải quyết ở phòng khám của chị than thở rằng đã dùng thuốc mà không “ăn thua”.
Vị bác sĩ cho biết: “Mặc dù đã khai tăng tuổi nhưng nhìn mặt các cô bé lẫn bạn trai đều non choẹt, bác sĩ đều đoán ra các em đang tuổi đi học. Đáng ngại nhất là các trường hợp bị sự cố sau khi nạo thai như băng huyết, choáng – ngất…, bác sĩ không biết báo cho ai vì các em thường khai tên giả, địa chỉ giả”.
Giới trẻ “đói” thông tin về tình dục an toàn
Thuốc tranh thai khẩn cấp bị lạm dụng gây nhiều hậu quả nguy hại, thế nhưng các bác sĩ cho rằng cơ quan chức năng cũng không thể dùng các biện pháp để quản lý chặt loại thuốc này. “Nếu bây giờ buộc người mua thuốc phải có đơn của bác sĩ, vô hình chung sẽ gây khó cho những người có nhu cầu chính đáng. Như thế có thể các ca nạo phá thai lại tăng lên thì còn nguy hiểm hơn”, một bác sĩ nhận xét.
Giải pháp duy nhất để giảm tình trạng lạm dụng, theo các bác sĩ sản phụ khoa, là tăng cường cung cấp thông tin cho giới trẻ về tình dục an toàn.
Chị Lê Thị Lan Anh, điều phối viên của chương trình Tư vấn Thanh niên, Gia đình và Xã hội, thuộc trung tâm cho biết: “Rất nhiều khách hàng tâm sự họ gặp khó khăn khi tìm kiếm nguồn thông tin đáng tin cậy. Hiện nay chủ yếu giới trẻ tự tìm hiểu các thông tin về sức khỏe sinh sản qua internet, nhưng môi trường mạng lại tràn ngập những thông tin không chính thống, nhiều thông tin lệch lạc khiến các bạn rất hoang mang.
Đặc biệt là phụ huynh, giáo viên không được các bạn học sinh xem là các nguồn hỗ trợ. Hầu hết các em lo sợ rằng, nếu tâm sự về tình yêu và tình dục, bố mẹ sẽ không đồng ý và trách mắng, cấm đoán. Các địa chỉ tư vấn trực tuyến, tư vấn qua điện thoại giúp giới trẻ đỡ e ngại hơn nhưng lại chưa phát triển rộng rãi, chưa đáp ứng kịp nhu cầu của họ”.
Chị Lan Anh cho rằng, sai lầm của các bậc cha mẹ hiện nay là vẫn còn e ngại khi trò chuyện với con về sức khỏe sinh sản, đùn đẩy việc này cho nhà trường. “Trong khi đó giáo dục về sức khỏe sinh sản trong nhà trường lại chủ yếu mang tính phong trào, không đi sâu vào những thông tin hướng dẫn cụ thể”, chị Lan Anh nói.
Những con số gây sốc
18,1 tuổi là tuổi quan hệ tình dục lần đầu ở giới trẻ, theo khảo sát năm 2010 của Tổng cục Thống kê và Tổng cục Dân số, Kế hoạch hóa gia đình năm 2010. Con số này cho thấy, tuổi quan hệ tình dục lần đầu có xu hướng “trẻ hóa” (5 năm trước, con số này là 19,6)
70% thanh thiếu niên được khảo sát cho biết từng có quan hệ tình dục, theo cuộc kháo sát tiến hành với trên khoảng 800 thanh niên, học sinh, sinh viên (tuổi từ 14 - 24) của Trung tâm Sáng kiến sức khỏe và dân số, tổ chức cuối năm 2012.
300.000 ca nạo hút thai/năm mà bà mẹ ở độ tuổi 15 – 19. Việt Nam hiện là nước có tỷ lệ nạo phá thai của trẻ vị thành niên thuộc hàng cao nhất Đông Nam Á và đứng thứ 5 trên thế giới.
Ý kiến bạn đọc