Khả năng virus "ăn não" zika xâm nhập vào Việt Nam rất cao

(VnMedia) - Chiều 2/2, tại cuộc họp trực tuyến của Ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) Trần Đắc Phu cho biết: Hiện nay, dịch bệnh trên thế giới và khu vực đang diễn biến phức tạp, đặc biệt là các dịch bệnh nguy hiểm như Zika, Ebola, MERS-CoV, cúm A(H7N9), cúm A(H5N6)...

Nước ta có đường biên giới dài với các nước cùng với việc giao lưu thương mại gia tăng nên việc kiểm soát, ngăn chặn dịch bệnh qua biên giới gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, nguy cơ xâm nhập và bùng phát dịch bệnh vào Việt Nam trong thời gian tới rất lớn. Đồng thời, tại Việt Nam hiện nay đang là mùa đông – xuân cùng với sự gia tăng sử dụng thực phẩm và giao lưu đi lại của người dân trong dịp Tết Nguyên đán làm tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh, đặc biệt là bệnh Zika và bệnh lây truyền qua đường hô hấp.

Cục trưởng Trần Đắc Phu khẳng định, tại Việt Nam, hiện nay chưa phát hiện trường hợp nào nhiễm vi rút Zika. Tuy nhiên, nguy cơ dịch bệnh có thể xâm nhập và lây lan rộng trong cộng đồng là hoàn toàn có thể do sự giao lưu, du lịch, thương mại, lao động rất lớn giữa Việt Nam và các nước trên thế giới.

Theo thống kê từ các cửa khẩu quốc tế, hàng tuần Việt Nam có khoảng 200.000 lượt hành khách nhập cảnh và trên 170.000 hành khách xuất cảnh.

Trong khi đó, hiện nay người dân không có miễn dịch đối với vi rút Zika. Đồng thời, nước ta đang lưu hành bệnh sốt xuất huyết cùng với sự lưu hành của loại muỗi Aedes – là loại muỗi truyền vi rút Zika. Đặc biệt, tại miền Trung nước ta dịch sốt xuất huyết vẫn đang diễn biến phức tạp và nguy cơ còn có thể kéo dài một thời gian nữa.

Biểu hiện của bênh là thời gian ủ bệnh từ 3 đến 12 ngày. Người bệnh có biểu hiện như sốt, phát ban trên da, viêm kết mạc, đau khớp, đau cơ, mệt mỏi và đau đầu. Khoảng 80% các trường hợp nhiễm vi rút Zika không biểu hiện triệu chứng lâm sàng. Hiện nay chưa ghi nhận ca tử vong do bệnh do vi rút Zika.

Theo PGS Trần Đắc Phu tính đến ngày 1/2/2016 có 31 quốc gia và vùng lãnh thổ thông báo các trường hợp nhiễm vi rút Zika, trong đó có 25 quốc gia và vùng lãnh thổ đang lây lan mạnh vi rút Zika, đáng chú ý là Brazil, Colombia, Mexico ...

Hiện nay, vẫn chưa tìm ra mối liên quan giữa chứng não nhỏ và vi rút Zika. Chứng não nhỏ là hiện tượng hiếm gặp ở trẻ sơ sinh có đầu nhỏ hơn bình thường do sự phát triển não bất thường trong bào thai.

Có nhiều nguyên nhân có thể liên quan đến chứng não nhỏ ở trẻ sơ sinh như các nhiễm trùng, nhiễm độc tố của bà mẹ trong quá trình mang thai, những lỗi của gen, … ; do đó có thể mất nhiều thời gian để xác định chính thức mối liên quan này. Tuy nhiên, trong số các trường hợp mắc chứng não nhỏ ở trẻ sơ sinh có một số trường hợp xét nghiệm dương tính với vi rút Zika, đồng thời cũng có nhiều trẻ xét nghiệm âm tính với vi rút Zika.

Chủ động ngăn chặn dịch bệnh do vi rút Zika xâm nhập vào Việt Nam 

PGS.TS Nguyễn Văn Kính - Giám đốc Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương cho biết hiện tại Việt Nam có đủ điều kiện để xét nghiệm vi rút Zika cũng như các biện pháp phòng chống dịch từ cửa khẩu, các điểm phòng chống dịch đã hoạt động. Với kinh nghiệm phòng chống các dịch bệnh mới nổi để không vào Việt Nam, PGS Kính cho biết không đáng lo ngại với dịch Zika mà hiện nay gần Tết nguy hiểm nhất vẫn là dịch liên cầu lợn nguy cơ tử vong cao.

Trước tình hình trên, Việt Nam đã giám sát chặt chẽ các hành khách nhập cảnh từ các quốc gia và khu vực đang có dịch bệnh do vi rút Zika thông qua việc phát hiện các trường hợp sốt bằng máy đo thân nhiệt từ xa; xây dựng Hướng dẫn giám sát và các biện pháp phòng chống bệnh do vi rút Zika. Các cơ sở y tế thực hiện lấy mẫu tất cả các trường hợp nghi ngờ nhiễm vi rút Zika; đồng thời, điều tra dịch tễ, lấy mẫu xét nghiệm, lập danh sách, quản lý, theo dõi tất cả các trường hợp có triệu chứng nghi ngờ với mầm bệnh. Các cơ sở điều trị sẵn sàng tiếp nhận bệnh nhân, phối hợp với các đơn vị y tế dự phòng trong việc xét nghiệm, chẩn đoán xác định dịch cũng như điều tra dịch tễ ca bệnh...

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, hiện trên thế giới và khu vực đang có nhiều dịch bệnh diễn biến phức tạp, đặc biệt bệnh do vi rút Zika có nguy cơ xâm nhập vào nước ta rất lớn. Để phòng chống bệnh này, Bộ Y tế đã khuyến cáo người dân hạn chế đi du lịch đến các nước đang lưu hành bệnh, đặc biệt là phụ nữ có thai; người dân lật úp tất cả các dụng cụ chứa nước để loại bỏ nơi đẻ trứng của muỗi. Bên cạnh đó, ngành y tế cần tiếp tục giám sát tại các cửa khẩu quốc tế để phát hiện sớm các ca bệnh và kịp thời cách ly, điều trị; tăng cường giám sát tại cộng đồng, đặc biệt là những nơi có mật độ muỗi cao...