Miếng dán chống say tàu xe được coi là người bạn đồng hành hữu ích của người hay bị say tàu xe nhưng nó cũng tiềm ẩn những nguy hiểm đến sức khỏe.
Với những người bị say tàu xe, việc dùng miếng dán chống say là giải pháp được nhiều lựa chọn. Tuy nhiên, khi dùng loại thuốc thấm qua da này dễ gặp những tác dụng phụ nguy hiểm.
Thuốc ngấm qua da và các tác dụng phụ
Miếng dán dùng dán sau tai để chống say tàu xe (thường có hình chữ nhật hay hình tròn) là loại thuốc điều trị ngấm qua da, có tác dụng toàn thân, không khác gì thuốc uống. Miếng dán có chứa dược chất scopolamin. Khi dán lên da (vùng sau tai), thuốc sẽ thấm dần xuyên qua da để vào tĩnh mạch dưới da, vào máu với một lượng đủ có tác dụng chống co thắt, giảm sự kích thích đưa đến hóa giải buồn nôn và nôn do say tàu xe.
Ưu điểm của miếng dán là không bất tiện như thuốc tiêm, không có sự biến đổi hấp thu và bị chuyển hóa bởi gan như thuốc uống, có thể cung cấp dược chất một cách liên tục, không phải dùng thuốc nhiều lần trong ngày, khi muốn ngưng điều trị chỉ cần bóc bỏ miếng dán ra khỏi da là được.
Tuy nhiên, điều cần lưu ý là dạng thuốc dán xuyên da này có thể gây các tác dụng phụ rất khó chịu, giống như dạng thuốc uống hay tiêm. Do miếng dán được dán ngay sau tai nên thuốc ngấm vào tĩnh mạch não nhanh rồi tác dụng ngay lên các cơ quan của não. Cụ thể, tác dụng bất lợi của miếng dán chống say xe gây ra cho người sử dụng là: liệt đối giao cảm (do tác động đến hệ thần kinh) làm khô miệng, táo bón, nhức đầu, lơ mơ, ói mửa, rối loạn điều tiết mắt (làm mắt nhìn mờ, hoa mắt)... Nếu dùng miếng dán chống say cho trẻ em thì tác dụng phụ thật vô cùng đáng ngại và phải sau nhiều ngày (có khi cả tuần) các cảm giác khó chịu mới hết hẳn.
Có trường hợp còn nghĩ đây là miếng dán chứ không phải là thuốc nên muốn dán thật nhiều thì tác dụng mới nhanh và lâu nên thường sử dụng một lúc 2, 3 miếng dán hoặc sử dụng cùng lúc với thuốc uống. Việc làm này rất phản khoa học và rất nguy hiểm. Bởi bản thân miếng dán cũng là một dạng thuốc và đã được nhà sản xuất tính toán liều lượng tốt nhất có trong miếng dán, phù hợp với thể trạng của người sử dụng.
Khi dùng nhiều miếng dán cùng lúc, thuốc sẽ ngấm hết qua da, thẩm thấu vào máu với liều lượng rất cao. Khi đó người sử dụng sẽ ở trong tình trạng dùng thuốc quá liều, việc gặp tác dụng phụ rất khó tránh khỏi và sẽ nặng hơn, thậm chí nguy kịch vì ngộ độc thuốc. Tuyệt đối không dùng kết hợp cả miếng dán và thuốc uống, thuốc tiêm chống say xe. Việc dùng nhiều loại thuốc cùng lúc sẽ khiến thần kinh trung ương và toàn thân bị chi phối bởi nhiều loại thuốc, tình trạng quá liều luôn thường trực, tai biến, ngộ độc do thuốc luôn cận kề, chưa kể những tương tác cộng hưởng thuốc sẽ khiến cơ thể phải chịu những hậu quả khó lường.
Lưu ý khi dùng
Để hạn chế các tác dụng phụ có thể gặp phải khi dùng miếng dán say tàu xe. Thì chúng ta nên miếng dán vào vùng da khô sau tai từ 4 - 6 giờ trước khi lên tàu xe bởi đó là thời gian cần thiết để các dược chất trong miếng dán thẩm thấu qua da và phát huy tác dụng.
Cần tuân theo sự hướng dẫn về cách dùng như thời điểm dán, dán trong bao lâu, nơi dán, khoảng cách giữa hai lần dán... để hạn chế các tác dụng phụ có thể gặp phải.
Tuyệt đối không dùng kết hợp cả miếng dán và thuốc uống, thuốc tiêm chống say xe. Việc dùng nhiều loại thuốc cùng lúc sẽ khiến thần kinh trung ương và toàn thân bị chi phối bởi nhiều loại thuốc, rất dễ đến tai biến, ngộ độc.
Một điểm nữa cần lưu ý là khi bóc miếng dán chống say xe thì cần phải rửa tay cho thật sạch để thuốc không dính vào đồ ăn, uống, nhất là đồ ăn của trẻ để tránh những phản ứng phụ có hại cho sức khỏe.
Khi đang dán miếng dán chống say xe cảm thấy có triệu chứng bất thường thì phải ngưng ngay bằng cách bóc miếng dán ra khỏi da. Nếu thấy tình hình vẫn có vẻ nghiêm trọng, phải đi khám bác sĩ.
Để hạn chế trong việc say tàu xe bạn nên tìm chỗ ngồi nơi thoáng mát, ngoài trời. Nếu phải di chuyển trong thời gian lâu thì nên tìm chỗ ngồi phía giữa thân tàu vì chỗ này ít bị chòng chành nhất. Trên máy bay thì tốt nhất nên chọn chỗ ngồi giữa hoặc trên cánh, tránh ngồi phần đuôi máy bay. Trên ô tô, xe lửa thì nhìn phong cảnh trước mặt, không nên nhìn sang hai bên. Ngồi cạnh cửa sổ, mở cửa kính để có gió.
Ý kiến bạn đọc