Trái boòng boong là một loại trái cây quen thuộc ở Việt Nam, thủ phủ của trái boòng boong là ở một số tỉnh thuộc đồng bằng sông Cửu Long (boòng boong Cái Mơn rất nổi tiếng).
Boòng boong có thể phát triển quanh năm nhưng mùa cao điểm của trái là giữa tháng Bảy và tháng Chín hằng năm. Tên khoa học của boòng boong là Lansium domesticum, thuộc họ Meliaceae, nguồn gốc từ Malaysia với tên gọi là langsat, ở Thái lan được gọi là longkong hoặc duku, người dân Philippines thì gọi là lanzones.
Boòng boong chứa nhiều đường, chất xơ, vitamin A, B1, B2, B3, C, các khoáng tố gồm Ca, Fe và P. boòng boong thường được ăn dạng quả còn tươi, nhưng đến mùa bội thu thì nó cũng được chuyển thành dạng phơi khô hoặc đóng hộp.
Một số tác dụng của quả boòng boong
Giàu chất xơ: Theo Live Strong, trong 100 g boòng boong có chứa khoảng 2 g chất xơ, cung cấp 8-11% lượng chất xơ cần thiết hàng ngày cho nữ giới và 6-8% cho nam giới. Một chế độ ăn giàu chất xơ cũng làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, cải thiện hệ thống tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón.
Nguồn vitamin B dồi dào: Loại quả bổ dưỡng này rất giàu các chất nhóm vitamin B như riboflavin (B2), thiamine (B1). Thiamine giúp loại bỏ lượng đường trong cơ thể, đồng thời ngăn ngừa các vấn đề về tim mạch. Bên cạnh đó, riboflavin thúc đẩy tạo ra năng lượng từ carbohydrate hấp thụ vào cơ thể hàng ngày. Nó cũng tham gia quá trình sản xuất các tế bào hồng cầu, đặc biệt quan trọng với những người có số lượng tế bào hồng cầu thấp.
Giàu A, C: Nguồn vitamin A dồi dào trong boòng boong giúp duy trì một làn da sáng mịn và khỏe mạnh. Chúng cũng đóng vai trò lớn trong việc giữ các màng nhầy và mô xương chắc khỏe.
Ngoài ra, boòng boong cũng chứa nhiều vitamin C, hữu ích cho việc thúc đẩy hệ thống miễn dịch và ngăn ngừa da lão hóa sớm.
Chống oxy hóa: Carotene là một trong những chất chống oxy hóa mạnh nhất, cũng được tìm thấy trong quả boòng boong . Dưỡng chất này giữ cho các tế bào trong cơ thể khỏe mạnh, tăng cường hệ miễn dịch, phòng chống ung thư và một số căn bệnh nghiêm trọng khác.
Trong nhân dân dùng toàn cây boòng boong sắc uống chữa chứng tiểu tiện bí, đái dắt, đái buốt, đái ra cát sạn, đại tiện táo bón, chữa chấn thương ứ máu (uống trong, bó ngoài); giã nát đắp các vết thương phần mềm, vết loét, chín mé, mụn rộp loang vòng, còn dùng làm thuốc lợi sữa. Sau đây là một số cách dùng boòng boong làm thuốc.
Tác dụng chữa bệnh của boòng boong
Chữa ăn uống khó tiêu, bụng trướng đầy do thấp trệ (tỳ thấp trướng mạn): quả boòng boong 30g, bạch truật 8g, cam thảo 2g. Sắc uống ngày một thang.
Chữa viêm gan: quả boòng boong 15g, nhân trần 30g, xa tiền thảo 20g. Sắc uống ngày một thang.
Đi lị ra máu: dây và lá boòng boong 60-90g, sắc kỹ với nước, chia 2-3 lần uống trong ngày.
Toàn thân phù thũng, bụng trướng như cái trống, nằm không thở được: quả boòng boong 15g, hạt bìm bìm (khiên ngưu tử) 30g, một nửa để sống một nửa sao chín, cam toại 15g. Tất cả nghiền bột mịn, trộn đều. Mỗi lần dùng 8g bột thuốc, sắc với một bát nước, uống vào trước bữa ăn hằng ngày.
Chữa di tinh, mộng tinh: Dây boòng boong đốt tồn tính, nghiền mịn; mỗi lần dùng 4-6g hòa với nước sôi uống.
Chữa tiểu ra sỏi (thạch lâm): quả boòng boong 30g, hoạt thạch 30g, bạch mao căn (rễ cỏ tranh) 30g, kim tiền thảo 60g, xa tiền thảo (cỏ mã đề) 12g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần.
Chữa đái ra dưỡng chấp (cao lâm): quả boòng boong 40g, hoạt thạch 40g, cam thảo 10g. Tất cả tán nhỏ, trộn đều. Ngày uống 3 lần, mỗi lần 8g; dùng nước sắc với khoảng 20g mạch môn (củ tóc tiên) hoặc 10g cỏ bấc đèn (đăng tâm thảo) để chiêu thuốc.
Ý kiến bạn đọc