Kiến ba khoang hay kiến khoang là loài côn trùng có thân mình thon dài, hai màu đỏ và đen tạo thành các khoang đen - vàng cam xen kẽ. Trong dân gian, chúng có rất nhiều tên gọi khác nhau như kiến lác, kiến gạo, cằm cặp, kiến nhốt, kiến cong đít. Loài kiến này thường sống ở các ruộng lúa, vườn cây, cỏ mục, bãi rác thải, công trình đang xây dựng...
Kiến ba khoang xuất hiện nhiều vào đầu mùa mưa và rất thích ánh sáng đèn ban đêm. Sau những cơn mưa, nước ngập không còn nơi cư trú, chúng bay vào trong nhà theo ánh đèn, đậu vào khăn mặt, quần áo, giường chiếu chăn màn. Kiến ba khoang thường tiết ra chất dịch có thể làm tổn thương da người nếu tiếp xúc với dịch này.
 |
| Kiến ba khoang (Ảnh nguồn internet) |
Biểu hiện lâm sàng của bệnh nhân khi tiếp xúc với kiến ba khoang:
- Viêm da thường xuất hiện ở vùng hở như mặt, cổ, ngực, vai, gáy, tay.
- Tổn thương cơ bản có dạng dát đỏ, thành vệt, thành đám, theo chiều tay quệt, nền hơi cộm, trên có mụn nước hoặc mụn mủ nhỏ li ti ở giữa, có vùng hơi lõm màu vàng nâu, hình tròn hoặc bầu dục.
- Thương tổn tiếp tục xuất hiện dù không còn sự hiện diện của kiến ba khoang nếu người bệnh ngứa gãi, quệt ra vùng da lành, đặc biệt là các vùng nếp gấp.
- Người bệnh có cảm giác rát bỏng tại chỗ, thương tổn trên diện rộng có thể sốt nhẹ, nổi hạch vùng lân cận.
Các chuyên gia về côn trùng khuyến cáo, kiến ba khoang đốt rất đau, đặc biệt trong kiến có chất pederin (C24H43O9N) độc gấp nhiều lần nọc rắn hổ mang. Loài côn trùng này có chất độc và mang vi khuẩn cộng sinh nên tiếp xúc với da người sẽ gây viêm da thối thịt. Sau khi giết kiến không rửa sạch tay với xà phòng mà sờ lên bất kỳ vùng da nào sẽ gây tổn thương, đỏ tấy, phồng rộp, lở loét... Tình trạng này thường chấm dứt sau khoảng một tuần bôi thuốc.
Nếu phát hiện được kiến ba khoang ngay sau khi tiếp xúc, cần: loại bỏ côn trùng, không dùng tay trần để bắt, giết, miết; rửa vùng tiếp xúc bằng nước sạch và xà phòng, sau đó dùng thuốc sát trùng nhẹ.
Khi thương tổn đã phỏng rộp, tùy vào mức độ tổn thương mà bác sĩ chỉ định thuốc phù hợp. Trường hợp nhẹ chỉ cần sát trùng, bệnh tự giới hạn. Nếu tình trạng trung bình và nặng thì phải bôi thuốc dịu da, corticosteroid bôi, uống kháng histamin, uống kháng sinh khi có dấu hiệu bội nhiễm .
Để phòng kiến ba khoang tấn công, đặc biệt là những khu vực chung cư, ký túc xá gần đồng ruộng, ẩm thấp, biện pháp cơ bản nhất đó là tránh để côn trùng, kiến ba khoang bay vào nhà, nên đóng cửa hoặc tắt điện. Tránh đứng dưới bóng đèn sáng nơi công cộng, chú ý khi làm việc dưới ánh đèn vì kiến ba khoang rất hay xuất hiện ở nơi có đèn sáng. Cần quan sát kỹ trước khi sử dụng khăn mặt, quần áo, giũ mạnh khăn mặt, quần áo trước khi dùng. Không dùng tay trần để bắt, giết, miết kiến ba khoang. Khi bắt đầu thấy rát ở một vùng da có thể rửa vùng đó bằng nước muối loãng, xà phòng...
(tổng hợp)
Ý kiến bạn đọc