(VnMedia) - Nhật Bản sẽ theo dõi sát sao các hoạt động của quân đội Nga ở Đảo Nam Kurils mà Tokyo cho rằng thuộc chủ quyền lãnh thổ của Nhật Bản. Đó là thông tin vừa được nêu ra trong sách trắng Quốc phòng của Nhật Bản năm 2017.
“Việc theo dõi hoạt động của Lực lượng Vũ trang Nga ở Vùng Viễn Đông, trong đó có Vùng lãnh thổ phương Bắc (cách Nhật Bản gọi Đảo Nam Kuril) là cần thiết”, sách trắng có đoạn.
Nga và Nhật Bản có tranh chấp từ lâu về quần đảo trên Thái Bình Dương mà Nga gọi là Kuril và Nhật coi là Lãnh thổ Phương Bắc. Đây là nguyên nhân làm cản trở một hiệp ước hòa bình giữa hai nước kể từ khi Thế chiến II kết thúc.
|
Quần đảo Kuril, nằm ở vùng Sakhalin của Nga, hình thành nên một biển đảo núi lửa kéo dài 1.300 km từ Hokkaidō, Nhật Bản, tới Kamchatka, Nga, phân chia biển Okhotsk với Bắc Thái Bình Dương.
Có 56 hòn đảo thuộc quần đảo này và rất nhiều các khối đá nhỏ khác. Toàn bộ diện tích trên đảo là 15.600 km2 và dân số là 19.000 người.
Nga tuyên bố mọi hòn đảo đều thuộc lãnh thổ Nga, nhưng Nhật Bản cho rằng 4 hòn xa nhất ở phía nam là thuộc nước họ, dẫn đến tranh chấp kéo dài giữa hai nước.
Quần đảo Kuril nằm giữa vùng nước có cuộc sống hải hương dồi dào và phong phú bậc nhất Thái Bình Dương.
Trong cuộc chiến Nga Nhật năm 1904-1905, Nhật chiếm đóng bờ biển Kamchatka nhưng sau đó bị quân Nga đẩy lùi. Sau khi cuộc chiến kết thúc, Nga cho phép Nhật đánh bắt cá tại vùng biển này theo hiệp định đánh bắt cá Nga - Nhật kéo dài đến năm 1945.
Sau khi chiến tranh thế giới thứ 2 kết thúc năm 1945, quân đội Liên Xô giữ kiểm soát toàn bộ quần đảo Kuril nhưng Nhật vẫn đòi quyền sở hữu 4 hòn đảo ở cực nam là Kunashir, Iturup, Shikotan, và Habomai - được gọi chung là Lãnh thổ phương Bắc.
Đến năm 2003, khoảng 16.800 người (dân tộc Nga, Ukraina, Belarus, Tatar, Nivkhs, Oroch) đến sống tại quần đảo Kuril. Khoảng một nửa sống trong tình trạng nghèo đói. Đánh bắt cá là nghề kiếm ăn chính ở đây. Quần đảo có giá trị kinh tế chiến lược về nghề cá và khai thác khoáng sản.
Trong những năm gần đây, sự tăng trưởng kinh tế của Nga đã lan tới Kuril. Dấu hiệu cải thiện rõ nhất là việc xây dựng cơ sở hạ tầng. Các công nhân xây dựng đang nỗ lực xây dựng một cầu cảng và một đê chắn sóng ở vịnh Kitovy.
Để đáp ứng nhu cầu điện gia tăng, chính quyền địa phương cũng cải tiến nhà máy nhiệt điện ở núi Baransky, nơi có nhiều suối nước nóng.
Hiệp ước hòa bình San Francisco giữa các lực lượng đồng mình và Nhật Bản năm 1951 nói rằng Nhật Bản phải từ bỏ quyền sở hữu các hòn đảo Kuril, nhưng cũng không công nhận chủ quyền của Liên bang Xô Viết đối với quần đảo Kuril.
Tranh chấp chủ quyền nhóm đảo giữa Nga và Nhật khiến hai nước không thể ký hiệp ước hòa bình chính thức kết thúc tình trạng đối đầu trong Thế chiến II.
Đan Khanh (tổng hợp)
Ý kiến bạn đọc