(VnMedia) - Trong phiên họp ngày 15/6, nhiều đại biểu Quốc hội đã chất vấn, tranh luận về hiệu quả đầu tư công, ách tắc vốn dẫn đến nguy cơ suy giảm tăng trưởng trong năm 2017 và nhiều năm sắp tới.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhìn nhận đầu tư công còn dàn trải, chưa hiệu quả, phân bổ vốn chậm trước hết thuộc trách nhiệm của Chính phủ.
“Thực tế là chúng ta có tiền mà không tiêu hết được, đó chính là nguyên nhân khiến tăng trưởng kinh tế không đạt như kỳ vọng. Dù tốc độ giải ngân năm nay đã cao hơn những năm trước song vẫn thấp so với nhu cầu thực tế. Trách nhiệm này thuộc về Chính phủ, chúng tôi nhận trách nhiệm để làm tốt hơn trong thời gian tới”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nói.
Nguyên nhân quan trọng nhất khiến giải ngân chậm, theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, đó là việc thực hiện Luật Đầu tư công (có hiệu lực năm 2015) còn lúng túng, chưa có kinh nghiệm, chưa có kế hoạch sắp xếp xem dự án nào cấp bách hay cái ít quan trọng để phân bổ phù hợp. Theo kế hoạch đầu tư công trung hạn, tổng vốn nguồn đầu tư là 2 triệu tỷ đồng, giảm 200.000 tỷ đồng so với phương án đưa ra cuối năm 2016. Do đó các địa phương mất nhiều thời gian rà soát, sắp xếp theo các trình tự đầu tư dự án.
“Mục tiêu của Luật Đầu tư công đó là nhằm tránh thất thoát, tránh đầu tư dàn trải, hiệu quả thấp song thực tế đúng như các đại biểu đã nêu, luật cũng làm phát sinh các thủ tục làm cản trở giải ngân vốn đầu tư công”, Phó Thủ tướng nói và cho biết có tình trạng các bộ, ngành, địa phương thích ôm việc, việc nào cũng to, cũng muốn làm, không phân quyền cho cấp dưới.
Về nguyên nhân chậm giải ngân vốn đầu tư công, Phó Thủ tướng thừa nhận do cả chủ quan và khách quan, song do chủ quan là chủ yếu.
“Luật đầu tư công có hiệu lực từ năm 2015, chúng ta còn nhiều lúng túng từ khâu ban hành văn bản đến khâu thực hiện. Xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn cũng chưa có tiền lệ nên còn chưa có kinh nghệm. Nhu cầu đầu tư công rất là lớn. Bản thân kế hoạch đầu tư công được Quốc hội phê duyệt là 2 triệu tỷ, trước đó cũng phải cắt giảm 100-200 nghìn tỷ”, Phó Thủ tướng nói.
Chính vì điều này, theo Phó Thủ tướng, các bộ, ngành đang mất nhiều thời gian rà soát ưu tiên để cắt giảm, nên làm chậm thời gian tiến độ giải ngân. Thêm nữa, mục tiêu của Luật Đầu tư công là tránh thất thoát, dàn trải nâng cao hiệu quả nhưng nhiều quy định thủ tục còn cản trở việc giải ngân.
Phó Thủ tướng cũng thừa nhận vẫn còn chậm trong việc phát hiện sửa đổi những bất hợp lý trong đầu tư công. "Thứ hai là do các bộ, ngành chưa kiên quyết trong việc cắt giảm, ưu tiên các dự án quan trọng và cấp bách. Bộ ngành nào cũng “giằng xé” rất nhiều trong lựa chọn, việc nào cũng muốn làm, khiến cắt giảm dự án khó khăn", Phó Thủ tướng cho biết.
Một vấn đề nữa theo Phó Thủ tướng đó là việc nhìn nhận phân công, phân cấp ủy quyền cho địa phương chưa quyết liệt và hợp lý. “Còn tình trạng thích ôm việc của các bộ, ngành. Vẫn còn tình trạng một số bộ thấy việc gì cũng quan trọng, việc gì cũng to để bộ làm. Việc phân cấp cho địa phương chưa quyết liệt”, ông Huệ nhấn mạnh “điều này không thể chối cãi”.
Ngoài ra, theo Phó Thủ tướng, một bộ phận cán bộ còn nhũng nhiễu, yếu kém năng lực chưa được các Bộ xử lý nghiêm, thay thế kịp thời. Để đẩy nhanh tiến độ hiệu quả đầu tư công, Phó Thủ tướng cho biết, Thủ tướng, Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo quyết liệt, ban hành nhiều chủ trương, thành lập tổ công tác đặc biệt.
5 tháng đầu năm 2017, tốc độ giải ngân vốn đạt 24,7% vốn đã giao, tăng gần 4% so với cùng kỳ. Tuy vậy, theo Phó Thủ tướng, kết quả này vẫn bị đánh giá là chậm. Thời gian tới để tiếp tục đẩy nhanh tiến độ. Phó Thủ tướng cho biết Chính phủ đã đưa ra một số giải pháp cụ thể như yêu cầu bộ, ngành địa phương tiếp tục đấu thầu xây dựng, tăng cường phân cấp hơn nữa. Đồng thời đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng, rà soát bất cập trong văn bản pháp luật hướng dẫn, xử lý cán bộ tham mưu các cấp làm chậm giải ngân, gây thất thoát.
Ý kiến bạn đọc