(VnMedia) - Tháng 1 và 2/2016 nhiều địa phương đã xảy ra xâm nhập mặn sâu vào đất liền, độ sâu tới 70-90km. Tuy nhiên, đây vẫn chưa phải là đỉnh điểm của xâm nhập mặn và hạn hán, dù Việt Nam đang trải qua đợt thiên tai lịch sử...
 |
| Xâm nhập mặn đã lấn sâu vào đến 70 km khiến nước ao, hồ, kênh.. đều bị nhiễm mặn |
“Việt Nam đang trải qua đợt thiên tai lịch sử” là nhận định của Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát tại Hội nghị với các đối tác phát triển và nhà tài trợ ứng phó khẩn cấp với tình hình hạn hán và xâm nhập mặn tại khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), tổ chức vào chiều 15/3.
Ông Cao Đức Phát cho biết, lượng mưa tại đồng bằng sông Cửu Long đã giảm 20-30% so với trung bình nhiều năm. Lượng nước trên sông Mekong chảy về Việt Nam giảm khoảng 50%. Trong khi đó, tháng 1 và 2/2016, thủy triều dâng cao hơn bình thường nhiều năm nên xảy ra xâm nhập mặn sâu vào đất liền. Nhiều nơi, vào sâu tới 70-90km, sâu hơn trung bình nhiều năm từ 20-30km.
Tình trạng xâm nhập mặn và khô hạn đã khiến ở nhiều địa phương, diện tích lúa bị ảnh hưởng nghiêm trọng, năng suất lúa giảm; cây ăn quả bị ảnh hưởng, ngao, hàu bị chết, tôm không lớn được do độ mặn tăng cao, nông dân phải bán trâu bò sớm do không đủ nước ngọt cho trâu bò uống.
Đặc biệt, hạn hán và xâm nhập mặn đã khiến đời sống nhân dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng, các giếng, hồ chứa nước ngọt đều khô cạn, thậm chí, người dân còn phải đào giếng ở dưới lòng hồ. Một số nơi người dân không có nước sinh hoạt hoặc phải mua nước với giá cao.
“Ở Hà Nội nước sạch chỉ có 5.000 đồng/m3 nhưng ở Bến Tre, người dân đang phải mua nước sinh hoạt với giá 60.000-80.000 đồng/m3. Các trường học, khách sạn, bệnh viện cũng không có nước sạch, nhiều nơi còn phải dùng nước mặn loãng để làm nước sinh hoạt hàng ngày.” - ông Phát cho biết và nhấn mạnh thêm, thực trạng xâm nhập mặn đã đến mức báo động đỏ, đồng thời ví von: “Người dân giờ không còn phải ra tận biển để tắm biển, để cảm nhận vị mặn của nước biển như trước nữa, vì hiện nay, nước ở các khách sạn, ao hồ, kênh ở Bến Tre cũng đã bị nhiễm mặn nặng."
Báo cáo tại Hội nghị, Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre Cao Văn Trọng cho biết, diện tích lúa đông xuân của tỉnh bị hư hỏng gần như hoàn toàn. Diện tích nuôi nghêu, hàu cũng bị ảnh hưởng lớn. Ở Bến Tre, địa phương đã phải chở nước sinh hoạt bằng xà lan để ưu tiên cấp cho các nhà máy sản xuất thực phẩm, nhà máy sử dụng nồi hơi, bệnh viện khoa chạy thận và khoa dinh dưỡng và trường học. Trong khi đó, khách sạn 3, 4 sao được cấp nước chủ yếu phục vụ khách quốc tế.
Điều đáng nói, theo ông Trọng, đó là tác động của xâm nhập mặn hiện nay chủ yếu ảnh hưởng lớn đến người dân nghèo và cận nghèo vì họ không có vốn để đầu tư thiết bị chứa nước. Do vậy, tỉnh Bến Tre đang vận động xã hội hóa, đầu tư một số máy lọc nước mặn.
Theo dự báo, tình hình thiên tai sẽ còn xấu hơn vì trong các tháng 3, 4, lượng nước trên sông Mekong chảy về sẽ không tăng nữa nên nước mặn tiếp tục xâm nhập sâu hơn vào đất liền.
Bộ trưởng Cao Đức Phát hy vọng đến cuối tháng 4, đầu tháng 5 băng tuyết ở Trung Quốc sẽ tan thành nước chảy về sông Mekong nhiều hơn, Việt Nam sẽ đón được nước ngọt, đẩy lùi được tình trạng hạn hán và xâm nhập mặn đang diễn ra hết sức nghiêm trọng. Trong khi đó, Tây Nguyên hy vọng tháng 5 hoặc 6 sẽ có mưa. Riêng với Ninh Thuận, Nam Trung Bộ có thể tới tháng 9 mới có mưa.
Theo ông Phát, trước mắt, Chính phủ đã hỗ trợ khoảng 700 tỷ đồng để các tỉnh xây dựng trạm bơm nước ngọt lên nơi có thể chứa; Xây dựng cấp bách hệ thống dẫn nước, chở nước đến cho nhân dân, hỗ trợ thiệt hại 2 triệu đồng/ha để nhân dân mua giống trồng vụ lúa sau đối với vùng lúa chết. Ngoài ra, để giảm thiểu thiệt hại, các địa phương đẩy nhanh tiến độ thi công nhiều công trình thủy lợi ngăn mặn và trữ nước ngọt, thực hiện phương châm không để người dân nào đói, thống kê hộ dân thiếu lương thực và cấp 15kg gạo/người/tháng
Trong một động thái khác, ngày hôm qua (15/3), Trung Quốc tuyên bố nước này sẽ xả nước từ một đập ở tỉnh Vân Nam xuống hạ lưu sông Mekong để cứu hạn ở các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Việc xả nước dự kiến được thực hiện đến ngày 10/4.
Cùng ngày 15/3, Phó Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng cho biết, vừa qua, Việt Nam đã thông qua kênh ngoại giao đề nghị phía Trung Quốc gia tăng lưu lượng xả nước từ Thủy điện Cảnh Hồng (Vân Nam, Trung Quốc) xuống hạ lưu sông Mê Công để khắc phục tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn tại một số tỉnh đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam.
“Chúng tôi cho rằng việc cùng bảo vệ và sử dụng bền vững nguồn nước Mê Công là trách nhiệm chung của các quốc gia thuộc lưu vực sông, nhằm bảo đảm hài hòa lợi ích của các quốc gia liên quan và cuộc sống của người dân trong khu vực”, Phó Phát ngôn viên Phạm Thu Hằng nói.
Ý kiến bạn đọc