“Đạo nhạc” và câu chuyện ý thức làm nghề sáng tác

Chuyện Sơn Tùng MTP dính nghi án đạo nhạc đã dấy lên những tranh cãi không chỉ với khán giả, báo chí mà còn đẩy giới chuyên môn vào cuộc. Sau khi các nhạc sỹ gạo cội như PGS. TS, nhạc sỹ Thế Bảo, nhạc sỹ Phan Nhân và các nhạc sỹ trẻ hơn như Thái Thịnh, Nguyễn Văn Chung cho rằng Sơn Tùng MPT không đạo nhạc thì mới đây, Hội nhạc sỹ Viêt Nam đã tổ chức một cuộc họp gồm các nhạc sỹ Doãn Nho, Phó Đức Phương, Trương Ngọc Ninh, Võ Thiện Thanh, Dương Khắc Linh, Đỗ Bảo, Lê Minh Sơn để thẩm định ca khúc Chắc ai đó sẽ về của Sơn Tùng MPT. Sau khi thẩm định, các nhạc sỹ đã đưa ra kết luận: Tác phẩm ‘Chắc ai đó sẽ về’ là một tác phẩm đạo nhạc đầy tính toán theo công nghệ mới.

Với kết luận này, Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam sẽ làm đơn đệ trình lên Cục bản quyền - Bộ Văn hóa TTDL xem xét cấm lưu hành trên toàn quốc ca khúc Chắc ai đó sẽ về, do Sơn Tùng MTP đã đạo nhạc từ ca khúc Because I miss you của nghệ sỹ Hàn Quốc Jung Yong Hwa.

Chưa biết Cục bản quyền - Bộ Văn hóa TTDL sẽ xử lý ra sao, nhưng rõ ràng với một Hội đồng thẩm định gồm các nhạc sỹ uy tín đã khẳng định, thì Sơn Tùng MTP chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng đến danh dự và con đường sự nghiệp của mình ít nhiều.

Nhìn lại câu chuyện “đạo nhạc”, cách đây vài năm, một nhạc sỹ trẻ đình đám trong một nhóm nhạc ở Hà Nội đã phải cầm “Cup” đến trả Ban tổ chức một giải thưởng âm nhạc vì khán giả phát hiện ca khúc của anh đạo một bài hát nước ngoài. Và cũng vừa cách đây 2 tuần, một nhóm nhạc ở thành phố Hồ Chí Minh cũng buộc phải trả lại Ban tổ chức một giải thưởng âm nhạc uy tín, khi ca khúc đoạt giải của nhóm cũng bị phát hiện đạo nhạc nước ngoài. Câu chuyện đạo nhạc vì thế càng trở nên “nóng” hơn bao giờ hết, bởi những người làm nghề chân chính, những khán giả văn minh họ rất bức xúc và mong muốn các cơ quan chức năng vào cuộc và cũng kêu gọi công chúng tỉnh táo để nhận biết những giá trị thật, nhằm tẩy chay những sản phẩm vay mượn của người khác trong sáng tạo nghệ thuật.

Câu chuyện đạo nhạc lâu nay trở thành vấn đề “nóng” trong showbiz nhưng rõ ràng, không có một quy định cụ thể nào cho việc thẩm định một tác phẩm có đạo nhạc hay không, bởi âm nhạc chỉ có 7 nốt nhưng người nhạc sỹ có thể “biến hóa” nó thành hàng vô số những tác phẩm khác nhau. Việc nhạc sỹ đạo nguyên giai điệu, chỉ sáng tác lời của mình thì đã rõ, nhưng nếu người viết chỉ đạo ý tưởng, hoặc dùng hòa thanh giống nhau… thì vẫn gây ra những tranh cãi giữa những người phản đối và những người bênh vực. Và cuối cùng, chỉ có chính tác giả mới là người biết rõ nhất rằng tác phẩm của mình có đạo hay không, và việc này, hoàn toàn phụ thuộc vào đạo đức và ý thức làm nghề của họ.

Vì thế, rất cần cái “tâm” của nghề ở đây, bởi nếu thực sự là người có tài, có tâm chắc chắn sẽ không bao giờ xảy ra chuyện vay mượn ý tưởng hoặc sản phẩm của người khác về chế biến, xào nấu, nhào nặn, ứng tác thành sản phẩm của mình.