Cách đưa sân khấu Việt ra thế giới

(VnMedia) - Một cách dàn dựng mới đầy tính tương tác là cách mà đạo diễn người Đức Dominik Gunther mang đến khán giả Việt thông qua vở kịch kinh điển “Vòng phấn Kavkaz”.

Đây không phải lần đầu tiên Nhà hát Tuổi trẻ có những dự án dàn dựng tác phẩm sân khấu nổi tiếng với các nước bạn. Trước đó, Nhà hát Tuổi trẻ đã có “Tất cả đều là con tôi”, “Người tốt nhà Tứ Xuyên”… Và chính tác phẩm kinh điển “Vòng phấn Kavkaz” cũng không phải lần đầu xuất hiện trên sân khấu Việt khi trước đó, vở này cũng được Nhà hát Chèo dàn dựng khá thành công.

Hình ảnh trong vở diễn

“Vòng phấn Kavkaz“ nằm trong danh mục các vở kịch nổi tiếng nhất của kịch tác gia và thi sĩ Đức Bertolt Brecht (1898 - 1956). “Vòng phấn Kavkaz” được chú ý đặc biệt, ngoài chuyện nó là tác phẩm được coi là tạo bước đột phá trong giới sân khấu quốc tế của tác giả Bertolt Brecht, mà vở diễn còn mang hơi thở thời đại tới bây giờ. Với sự tham gia của dàn diễn viên Nhà hát Tuổi trẻ, đạo diễn Dominik đã “làm mới” đầy sáng tạo tác phẩm sân khấu kinh điển này với điểm nhấn là tính tương tác của vở diễn.

Chia sẻ về dự án hợp tác này, đạo diễn Dominik bày tỏ, “mỗi vở kịch tôi chỉ làm một lần. Và với kịch bản này, lần đầu tiên tôi làm cho Hà Nội với mong muốn có gì đó đặc biệt riêng cho Hà Nội. Một lần nữa tôi nhấn mạnh, mọi sự sáng tạo đầu tiên của tôi đều làm cho vở kịch này”.

Nói về những cái mới mẻ, đạo diễn tiết lộ, anh đã cắt bớt một số chi tiết không còn hợp với thời đại và khán giả Việt ở vở diễn như đoạn nói về chiến tranh thế giới thứ hai. Với vòng xoáy câu chuyện khi con người ở trong hoàn cảnh khó khăn sẽ thể hiện tính ích kỷ bản thân, đạo diễn đã tập trung dồn vào tâm điểm đó để hoàn thành vở diễn. “Chủ đề tình yêu và tính nhân văn được thể hiện như thế nào trong những giai đoạn khó khăn, khi hầu như mọi người đều chỉ nghĩ đến mình, vẫn luôn thời sự và không hề thay đổi. Do đó tôi không hề thay đổi ngôn ngữ cũng như bối cảnh nhà nước hư cấu Gruzia. Nhưng tôi đã thời sự hóa một số yếu tố, ví dụ phục trang hiện đại. Ngoài ra tôi thay đổi nhân vật Ca sĩ tức Người kể chuyện: Nhân vật này là một sáng tạo nghệ thuật dẫn dắt những sự kiện trên sân khấu với sự hỗ trợ của âm nhạc điện tử và các hiệu ứng âm thanh khác” - Dominik bày tỏ thêm.

Hình ảnh trong vở diễn

Anh cũng chia sẻ “Chúng tôi nỗ lực kéo khán giả vào vở kịch của mình không như lối diễn truyền thống trước kia là diễn viên hóa thân và nhân vật và diễn. Cách mới mà tôi muốn mang đến “Vòng phấn Kavkaz” là để diễn viên lôi kéo khán giả sống cùng vở kịch của mình”.

Lần đầu tiên hợp tác với dàn diễn viên Việt Nam , đạo diễn Dominik cũng không tránh được sự khó khăn ban đầu về ngôn ngữ. “Thách thức lớn có lẽ là làm sao vượt qua hàng rào ngôn ngữ - không chỉ tiếng Đức và tiếng Việt thực hành mà cả ngôn ngữ sân khấu: giữa ngôn ngữ thẳng tuột và trực tiếp của Brecht và truyền thống sân khấu Việt Nam nói qua hình ảnh và uyển ngữ”.

Nhưng bằng ngôn ngữ cơ thể và ngôn ngữ của riêng sân khấu, sau bốn tuần tập luyện liên tục, cả hai bên đã nhanh chóng bắt nhịp và hợp tác ăn ý. Nói về những diễn viên “mới”, Dominik đánh giá “Diễn viên trên toàn thế giới rất giống nhau. Họ là những con người sáng tạo, năng động, cởi mở và có chút gì đó hơi điên rồ. Diễn viên Nhà hát Tuổi trẻ là những diễn viên cởi mở trong vấn đề tiếp nhận cái mới, dám thử cái mới với tôi”.

NSND Lê Khanh - người đảm nhiệm vai trò Trợ lý Đạo diễn bày tỏ sự hứng thú, “Tôi tin tưởng vở kịch sẽ giải đáp cho quý vị khán giả những câu hỏi thú vị. Với nghệ sĩ chúng tôi đây là sự trải nghiệm vô cùng ý nghĩa. Nó làm thay đổi thói quen diễn, tư duy của diễn viên đến với nhân vật không thụ động. Với đạo diễn Dominik, diễn viên chúng tôi đã có cơ hội khám phá bản thân mình. Vở diễn sẽ thú vị vì tính ứng dụng nghệ thuật tương tác của nghệ sĩ trong đối thoại với khán giả và đối thoại với nhau”.

Giám đốc Nhà hát Tuổi trẻ Trương Nhuận và đạo diễn Dominik

Chị cũng tiết lộ thêm, “chúng tôi nhận ra, con đường để thế giới biết đến sân khấu Việt Nam hiện đại tốt nhất là thông qua những tác phẩm liên quan vấn đề chung quốc tế. Việc hợp tác với nhau trong những tác phẩm kinh điển là một lựa chọn đúng đắn. “Vòng phấn Kavkaz” không chỉ được diễn nhiều hơn và tìm sân khấu thế giới dài hơn, rộng hơn, không chỉ phục vụ khán giả Việt Nam mà còn đến các festival quốc tế”.

Vở diễn có sự tham gia của dàn diễn viên NSND Lê Khanh, Thu Quỳnh, Tùng Anh, Quỳnh Dương, Nguyệt Hằng, Chí Huy… sẽ có ba buổi diễn từ 17/9 đến 19/9 tại Nhà hát Tuổi trẻ.

Nội dung Chiến tranh. Lính địch đã đến gần. Tình cảnh hỗn loạn trong dinh Tổng trấn giàu có, ai cũng hốt hoảng gói ghém đồ đạc để đi trốn. Tổng trấn phu nhân ấn con trai vào tay cô hầu Grusche rồi biến mất cùng tiền bạc và quần áo quý giá. Grusche trốn cùng đứa bé, nuôi nó lớn lên trong vô vàn gian khổ và hiểm nguy, tựa như đó chính là con trai mình. Simon, anh người yêu của Grusche cho rằng cô đã lừa dối anh và do đó đã bỏ cô. Năm tháng trôi qua. Rồi một ngày, Tổng trấn phu nhân xuất hiện và đòi lại đứa con, vì nó sẽ thừa kế một gia tài lớn. Nhưng đối với Grusche thì từ lâu nó đã như đứa con do chính cô rứt ruột đẻ ra, không dễ gì chia tay. Quan tòa Azdak sẽ phải xử vụ này. Liệu ông sẽ phán quyết ra sao? Và liệu có còn cơ hội cho mối tình của Grusche và Simon?