Với tư cách là thành viên Hội đồng nghệ thuật của chương trình “Bài hát yêu thích”, sân chơi mà ca sĩ Sơn Tùng M-TP đang tham gia, nhạc sĩ Nguyễn Cường cho rằng, việc anh sử dụng beat (bản phối) để sáng tác ca khúc là điều đã được sử dụng hàng trăm năm nay.
 |
Sơn Tùng M-TP đang làm mưa làm gió trên các bảng xếp hạng âm nhạc, trong đó có “Bài hát yêu thích”. |
Nhạc sĩ thiên tài cũng sử dụng beat có sẵn
Sau khi dấy lên những thông tin cho rằng, việc Sơn Tùng M-TP sử dụng những beat (hòa thanh) có sẵn trên mạng để sáng tác các ca khúc đang là hit của anh gần đây như: “Em của ngày hôm qua”, “Cơn mưa ngang qua”, “Nắng ấm xa dần”, “Em đừng đi” là hành vi “đạo nhạc”; nhạc sĩ Huy Tuấn với tư cách là giám đốc công ty âm nhạc quản lý Sơn Tùng M-TP đã có hành động khá mạnh tay là đề nghị gỡ bỏ các ca khúc của Sơn Tùng ra khỏi các bảng xếp hạng, những trang nghe nhạc chính thống.
Tuy nhiên, nhạc sĩ Nguyễn Cường- thành viên Hội đồng nghệ thuật “Bài hát yêu thích” lại cho rằng, nói Sơn Tùng đạo nhạc là sai. Việc gỡ ca khúc ra khỏi các bảng xếp hạng cũng không công bằng với nhạc sĩ trẻ này. “Một bài hát gồm có 3 phần: nhạc (giai điệu), lời và phần hòa thanh (beat). Nhưng Sơn Tùng đã làm được hai phần đầu, còn phần thứ 3 là lấy từ cái đã có sẵn trên mạng. Thực ra cái này nhân loại đã làm rất nhiều rồi chứ không riêng Sơn Tùng. Minh chứng rõ nhất mà tôi biết là nhạc sĩ thiên tài người Đức là Bach đã viết khúc Ave Maria dựa trên nền hòa thanh có sẵn của nhạc sĩ người Pháp Gunod. Nếu có lỗi gì ở đây thì chính là việc Sơn Tùng đã không hỏi ý kiến của người sáng tác beat đó mà thôi. Nếu chỉ hát chơi thì không sao, còn khi anh đã sử dụng nó để biểu diễn thì là vi phạm bản quyền”, nhạc sĩ Nguyễn Cường nói.
BTC chương trình “Bài hát yêu thích” cũng đã đưa ra thông tin chính thức rằng, Sơn Tùng không vi phạm thể lệ của chương trình “Bài hát yêu thích”. Bài hát cũng đã được Cục Nghệ thuật biểu diễn cấp phép trước khi biểu diễn trên sân khấu. Với vai trò sáng tác, Sơn Tùng là người viết phần chính là nhạc và lời của ca khúc này dựa trên bản phối có sẵn trên mạng mà không rõ nguồn gốc và không có tên tác giả. Cho đến thời điểm này, BTC không nhận được đơn thư khiếu nại về bản quyền tác giả bản phối của các ca khúc này. Cho dù bài hát có thêm tác giả sáng tác bản phối thì BTC cũng không có trách nhiệm phải trao giải cho cả hai người và trong trường hợp này, nhạc sỹ Sơn Tùng sẽ tự giải quyết vấn đề đối với tác giả của bản phối. Ví dụ: Với ca khúc “Chiếc khăn Piêu” trong Bảng xếp hạng “Bài hát yêu thích” có sử dụng bản phối của nhạc sĩ Nguyên Lê nhưng Ban tổ chức chỉ đưa thông tin và trao giải sáng tác cho nhạc sĩ Doãn Nho và ca sỹ biểu diễn Tùng Dương.
Lỗi của Sơn Tùng là không xin phép tác giả của bản phối
Dù được xác định là không vi phạm bản quyền, nhưng xét về khía cạnh đạo đức nghề nghiệp của người sáng tác nhạc chuyên nghiệp, BTC cho rằng, Sơn Tùng M-TP cần tìm hiểu kỹ, tôn trọng bản quyền phần phối mà anh sử dụng để sáng tác. “Về bản quyền sáng tác, Việt Nam cũng chưa có quy định rõ ràng về bản quyền tác giả cho phần phối khí. Tới thời điểm này, chưa có nhạc sĩ nào đăng ký được bản quyền cho phần phối khí của bài hát. Hơn nữa, các ca khúc tham gia chương trình từ trước đến nay cũng không yêu cầu phải công bố tác giả, nguồn gốc của bản phối nên việc Sơn Tùng không nói rõ ngay từ đầu cũng không thể nói là vi phạm quy chế của chương trình. Trước Sơn Tùng đã có rất nhiều nhạc sĩ làm tương tự nhưng không ai phản ứng. Có lẽ do Sơn Tùng đang là cái tên gây chú ý nên cậu ấy cũng bị mổ xẻ nhiều hơn”, bà Vương Bích Thu, Phó Ban tổ chức chương trình “Bài hát yêu thích” cho biết.
Nhưng qua chuyện này mới thấy, cùng một câu chuyện đã có hai cách ứng xử khác nhau. Nhạc sĩ Huy Tuấn tuyên bố sẽ gỡ bỏ các ca khúc của Sơn Tùng ra khỏi các bảng xếp hạng và các trang nhạc, trong khi “Bài hát yêu thích” đưa ra những dẫn chứng để khẳng định không thể gỡ các khúc ra khỏi chương trình này vì không phạm luật. Vậy đâu mới là chuẩn mực để các tình huống tương tự sau này lấy đó làm căn cứ để xử lý?
Về vấn đề này, nhạc sĩ Nguyễn Cường cho rằng, cần phải đưa ra những quy chế chặt chẽ hơn nữa trong vấn đề bản quyền. Từ trước tới nay, các cuộc thi và các chương trình âm nhạc đều không coi trọng vai trò phối khí, trong khi nó là một phần cấu thành nên sự thành công của ca khúc. Chính vì vậy, ông cho rằng, cần phải đưa điều này vào quy chế của các cuộc thi và chương trình nói chung để thể hiện sự chuyên nghiệp, thay đổi thói quen trong việc tôn trọng bản quyền âm nhạc hiện nay.
Ý kiến bạn đọc