Trong con mắt của các nhà nghiên cứu lịch sử và quân sự, Đại tướng Võ Nguyên Giáp là vị tướng của rất nhiều cái nhất.
Tướng Giáp là vị đại tướng duy nhất trong lịch sử nhân loại không được đào tạo tại bất kỳ trường quân sự nào, không phải trải qua các cấp bậc quân hàm trong quân đội. Ông được phong quân hàm Đại tướng vào ngày 28/5/1948 và trở thành Đại tướng đầu tiên của Quân đội Nhân dân Việt Nam khi 37 tuổi. Sau này, Hồ Chủ tịch giải thích: "Đánh thắng đại tá phong đại tá, đánh thắng thiếu tướng phong thiếu tướng, thắng trung tướng phong trung tướng, thắng đại tướng phong đại tướng".
Đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng là vị Tổng tư lệnh quân đội đầu tiên và duy nhất trong lịch sử Quân đội Nhân dân Việt Nam. Sau năm 1975, trước bối cảnh mới, Bộ Tổng tư lệnh Quân đội Nhân dân Việt Nam giải thể nên cũng không còn chức vụ Tổng tư lệnh.
Nhà sử học quân sự Mỹ Cecil Curay, trong tác phẩm Chiến thắng bằng mọi giá - Đại tướng Võ Nguyên Giáp, thiên tài của Việt Nam, sau khi điểm qua quá trình chỉ huy quân đội của vị Tổng tư lệnh, đã nhận xét: “Trong suốt thời gian đó, ông không chỉ trở thành một huyền thoại mà có lẽ còn trở thành một thiên tài quân sự lớn nhất của thế kỷ 20 và một trong những thiên tài quân sự lớn nhất của tất cả các thời đại...”.
Cũng theo nhà sử học Mỹ Cecil Curay, “Tướng Giáp là vị tướng duy nhất trong lịch sử hiện đại tiến hành chiến đấu chống kẻ thù từ tình thế vô cùng yếu, thiếu trang bị, thiếu nguồn tài chính, dù mới đầu trong tay chưa có quân, vậy mà liên tiếp đánh bại tàn quân của đế chế Nhật Bản, quân đội Pháp (một đế chế thực dân số 2) và quân đội Mỹ (một trong hai siêu cường thế giới)... Tướng Giáp là chuyên gia hiện hữu vĩ đại nhất về chiến tranh nhân dân..., là một vị tướng hậu cần vĩ đại của mọi thời đại”.
Ngoài Cecil Curay, nhiều nhà nghiên cứu, nhà sử học, nhà quân sự trên thế giới cũng đánh giá Tướng Giáp là “Một thống soái vĩ đại”, Một thiên tài quân sự lớn nhất của thế kỷ 20 và là một trong những vị tướng vĩ đại nhất của mọi thời đại”. Ông là một trong số ít các nhân vật trở thành huyền thoại ngay cả khi đang còn tại thế. Nhà sử học Bernard Fall đã đánh giá rất xác đáng: “Trong một tương lai có thể thấy trước, phương Tây chưa thể đào tạo được một vị tướng nào sánh kịp Võ Nguyên Giáp”.
Nhà báo Pháp Jean-Claude Pomonti viết: "Ông vẫn còn lưu lại trong lịch sử như một trong những Tổng tư lệnh chiến tranh vĩ đại của Thế kỷ 20, người duy nhất liên tục đánh bại Pháp và hạ thủ Mỹ."
Trong một cuốn sách được xuất bản tại Anh năm 2008 mang tựa đề Những nhà lãnh đạo quân sự lớn và những chiến dịch của họ, giới thiệu 59 nhân vật danh tiếng nhất trong lịch sử các cuộc chiến tranh của thế giới trong 2.500 năm qua, thứ tự được xếp theo trình tự thời gian từ cổ đến kim. Đại tướng Võ Nguyên Giáp được lựa chọn là nhân vật thứ 59, tức là nhân vật nổi bật nhất kể từ sau Thế chiến thứ hai cho tới hiện nay và cũng là người duy nhất trong 59 nhân vật vẫn còn sống khi cuốn sách được xuất bản.
Học giả người Nhật Bản Hisao Suzuki cho rằng, Đại tướng Võ Nguyên Giáp là hiện thân đầy đủ nhất cho tinh thần quả cảm, kiên cường và bất khuất đấu tranh cho độc lập và tự do của người Việt. Ông là hình ảnh đại diện cho dân tộc, thậm chí là cho cả châu Á.
Ông Carl Baker - Giám đốc chương trình Diễn đàn Thái Bình Dương tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế Mỹ (CSIS) nhận xét: “Đối với tôi, Đại tướng Võ Nguyên Giáp sẽ mãi là một người anh hùng dân tộc vĩ đại của nhân dân Việt Nam. Ông là nguồn sức mạnh lớn nhất đằng sau cam kết giành độc lập lâu dài cho Việt Nam sau Chiến tranh thế giới thứ 2”.
Theo GS sử học Lê Văn Lan, Đại tướng Võ Nguyên Giáp là vị Thánh tướng duy nhất mà dân tộc Việt Nam đã sản sinh ra trong gần 800 năm, kể từ sau vị Thánh tướng đầu tiên là Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn.
Qua đời ở tuổi 103, Đại tướng Võ Nguyên Giáp là vị tướng có tuổi thọ cao nhất từng được biết đến trong lịch sử quân sự thế giới. Nhưng đối với nhân dân Việt Nam, ông mãi mãi là một vị tướng bất tử.
Ý kiến bạn đọc