Bệnh viêm nang lông "đe dọa" những ai?

(VnMedia) - Ts. Nguyễn Duy Hưng, Bện  viện Da liễu Trung ương, v iêm nang lông nhiễm trùng là viêm ở phần nông của nang lông. Có thể chỉ có một vài nang lông bị viêm nhưng cũng có khi nhiều nang lông cùng bị viêm. Viêm nang lông có thể xảy ra ở mọi vùng da có lông trên cơ thể.

Nguyên nhân gây bệnh viêm nang lông

Yếu tố nguy cơ

Bất cứ ai cũng có thể phát triển viêm nang lông, nhưng một số yếu tố làm cho dễ bị tình trạng này. Những người có dễ có nguy cơ mắc bệnh viêm nang lông bao gồm:

- Giảm sức đề kháng bị nhiễm trùng, chẳng hạn như tiểu đường, bệnh bạch cầu mãn tính, cấy ghép nội tạng và HIV / AIDS.
- Mắc bệnh da từ trước, chẳng hạn như mụn hoặc viêm da.
- Chấn thương cho da sau phẫu thuật.
- Dài hạn dùng kháng sinh điều trị mụn trứng cá.
- Dùng liệu pháp corticosteroid.
- Béo phì - viêm nang lông phổ biến hơn ở những người thừa cân.
- Tiếp xúc với nước nóng, chẳng hạn như một bồn tắm nóng hoặc bơi một hồ bơi nước nóng.

Biểu hiện lâm sàng theo vùng da bị viêm:

- Vùng mặt: viêm nang lông do tụ cầu trùng, trứng cá bội nhiễm vi trùng Gram âm hoặc viêm nang lông do vi trùng Gram âm đơn thuần, u mềm lây và nhiễm Demodex folliculorum ở nang lông.

- Vùng râu: viêm nang lông sâu do tụ cầu trùng vàng (Staphylococcus aureus) gây viêm chân tóc, lông (sycosis), đôi khi còn nhiễm đồng thời các vi trùng Gram âm. Bệnh thường dai dẳng, khó chữa và tái đi tái lại nhiều. Các chân tóc bị viêm có mụn đỏ, khi mụn vỡ có thể thấy vết chợt và đóng vẩy tiết. Các mụn này có thể nằm rải rác hoặc thành từng đám. Sycosis sau khi khỏi không để lại sẹo nhưng có thể để lại vết thâm tồn tại trong một thời gian. Sycosis có thể nặng hơn khi nhiễm trùng lan sâu vào bọng lông gây áp xe hoặc nặng hơn nữa là nhọt. Trường hợp áp xe, tổn thương nang lông tuyến bã có thể gây sẹo sau khi khỏi. Một số vùng hay bị sycosis như vùng râu, nách, chân tóc vùng gáy, tóc mai, lông mu. Vùng râu cũng có thể bị nhiễm nấm sợi, nhiễm vi rút herpes, u mềm lây và nhiễm Demodex gây thương tổn giống trứng cá đỏ.

- Vùng da đầu: viêm nang lông do tụ cầu và nấm sợi.

- Vùng gáy: cũng do tụ cầu và nấm sợi.

- Chân: thường hay gặp ở phụ nữ cạo lông hoặc tẩy lông chân. Thường viêm do nhiễm trùng.

- Thân mình: tụ cầu là tác nhân hay gặp gây viêm nang lông ở các nếp gấp như nách. Ngoài ra có thể gặp các tác nhân khác như Pseudomonas aeruginosa, nấm men Malassezia, Candida.

- Vùng mông: chủ yếu do tụ cầu. Nấm sợi cũng hay gặp ở những vùng nóng ẩm.

Các tác nhân gây bệnh có biểu hiện lâm sàng đặc trưng

- Viêm nang lông do tụ cầu: tụ cầu trùng vàng có thể gây viêm nang lông nông hay còn gọi là chốc nang lông của Bockhart và cũng có thể gây viêm sâu lan xuống toàn bộ nang lông (sycosis). Sycosis hay gặp ở vùng râu và gây ngứa. Khi viêm lan cả đơn vị nang lông-tuyến bã thì có thể để lại sẹo sau khi khỏi. Bệnh hay tái phát khi không loại được các yếu tố thuận lợi như môi trường ô nhiễm, nóng ẩm. Một số vùng hay bị như vùng râu, nách, chân tóc vùng gáy, tóc mai, lông mu.

- Viêm nang lông do vi khuẩn Gram âm: thường xảy ra ở những người bị trứng cá sử dụng kháng sinh uống dài ngày. Các mụn trứng cá trở nên nặng hơn, viêm nang lông thành sẩn hoặc áp xe nang lông thành bọc vùng má, cằm.

- Viêm nang lông do nấm sợi: khởi đầu thường là nhiễm nấm ở lớp sừng quanh miệng nang lông sau đó mới lan vào sâu trong nang lông và vào lông. Nấm da và nang lông có thể thấy ở đầu với các biểu hiện khác nhau do các chủng nấm khác nhau gây nên.

- Viêm nang lông do nấm Malassezia: thường hay gặp ở vùng khí hậu nóng và ẩm. Biểu hiện là các sẩn ngứa và mụn mủ ở nang lông vùng lưng, cánh tay, đôi khi có ở gáy, mặt. Các thương tổn này giống như trứng cá nhưng không có nhân mụn (comedon), phân biệt với trứng cá có comedon.

- Nấm men Candida albicans thường xảy ra ở vùng bị băng bịt hoặc bị nóng ẩm lâu ngày, ví dụ như bệnh nhân bị sốt nằm lâu, hoặc các vùng da băng bịt bằng plastic, bôi kem corticoid. Nhiễm nấm candida nang lông gây các mụn mủ thành đám.

- Viêm nang lông do nhiễm vi rút herpes: thường xảy ra ở vùng râu cằm, ria mép do cạo râu. Các mụn nước nang lông ở vùng râu, thành đám như chùm nho, sau vài ngày đóng vẩy tiết. Bệnh tự khỏi không để lại sẹo nhưng thường hay tái phát.

- Sycosis do nhiễm vi rút u mềm lây: do vi rút Molluscum contagiosum đó là các sẩn màu da lõm ở giữa ở nang lông hoặc quanh nang lông vùng râu cằm, ria mép. Bệnh do lây nhiễm và thường tự khỏi sau một thời gian vài tháng, đôi khi lâu hơn.

- Viêm nang lông giang mai: các sẩn màu đỏ đồng, có thể xếp thành hình ovan, gây rụng tóc nhưng khỏi không để lại sẹo. Ngoài ra còn có các thương tổn khác của bệnh giangmai như đào ban, mảng niêm mạc vùng sinh dục-hậu môn... và xét nghiệm huyết thanh giang mai dương tính.

- Viêm nang lông do Demodex (Demodicidosis): do nhiễm Demodex folliculorum, gây bong vẩy da xung quanh nang lông, có biểu hiện giống như vẩy phấn nang lông hoặc viêm da tiết bã nhờn (Seborrheic dermatitis) hoặc sẩn-mụn mủ đỏ nang lông giống như trứng cá đỏ (Acne rosacea) trên nền đỏ da ở mặt.

Các biến chứng

Trường hợp viêm nang lông nhẹ không có khả năng gây biến chứng. Nếu các biến chứng xảy ra với nhiễm trùng nhẹ, có thể bao gồm:

- Tái phát hoặc truyền nhiễm.
- Ngứa, sẹo lớn của mầm bệnh nhiễm trùng trên da (mảng).

Viêm nang lông nghiêm trọng có thể bao gồm:

- Cellulite. Điều này có khả năng nhiễm khuẩn nghiêm trọng xuất hiện như một khu vực bị sưng đỏ, da cảm thấy nóng, mềm và có thể lây lan nhanh chóng. Mặc dù sự lây nhiễm ban đầu có thể bề ngoài, nó cuối cùng có thể ảnh hưởng đến các mô bên dưới da, lây lan đến hạch bạch huyết và máu.
- Nhọt. Tình trạng này xảy ra khi một số bóng nước phát triển dưới da . Nhọt thường bắt đầu như bướu nhỏ màu đỏ, nhưng trở nên lớn hơn và đau đớn hơn khi họ đầy mủ.
- Sẹo. Viêm nang lông nặng có thể để lại dày, vết sẹo lớn lên (phì đại hay sẹo lồi) hoặc các bản vá lỗi của da tối hơn bình thường.
- Tiêu hủy các nang tóc. Điều này dẫn đến rụng tóc vĩnh viễn. .