(VnMedia) - TS.BS. Vũ Trường Khanh, Phó trưởng Khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, vi khuẩn H.P lây truyền từ người này qua người khác qua con đường trực tiếp miệng - miệng ở những thành viên trong gia đình và lây truyền qua phân, do thức ăn hoặc nước uống bị nhiễm bẩn. Bằng chứng là các vi khuẩn H.P đã được phát hiện có trong phân, nước bọt và trong mảnh cao răng của người.
Có tới trên 80% người có nhiễm vi khuẩn H.P không có triệu chứng cũng như không có biến chứng. Tuy nhiên, nếu một người có nhiễm H.P có khả năng bị loét dạ dày tá tràng, ung thư dạ dày.... Có thể việc nhai cơm và mớm cơm cho con ở một số nước trong đó có Việt Nam trước đây cũng là nguyên nhân trực tiêp lây truyền H.P.
Ở các nước đã phát triển, việc vệ sinh chung rất tốt, thì lây truyền chủ yếu là từ các thành viên trong gia đình với nhau, còn các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam có thể lây truyền do mắc từ cộng đồng.
Như vậy, tăng cường vệ sinh chung tại cộng đồng có thể làm giảm tỉ lệ nhiễm vi khuẩn H.P. Ở Việt Nam, tỉ lệ tái nhiễm H.P là rất cao, trung bình 11 tháng sau diệt H.P tái nhiễm là 23,9%, trong đó 58,8% nhiễm lại chủng vi khuẩn cũ Tỉ lệ tái nhiễm tại Mỹ nói chung khoảng dưới 2% mỗi năm và tỉ lệ này tại Nhật Bản trung bình từ 0,2-2% mỗi năm.
Ảnh minh họa.
Vi khuẩn H.P gây bệnh gì?
Có tới trên 80% người có nhiễm vi khuẩn H.P không có triệu chứng cũng như không có biến chứng. Trong suốt cả cuộc đời của một người có nhiễm H.P mà không điều trị khoảng 10 -20% có khả năng bị loét dạ dày tá tràng và 1-2% có khả năng bị ung thư dạ dày. Vi khuẩn H.P có thể gây ra các bệnh sau:
- Viêm cấp tính niêm mạc dạ dày: Phần lớn bệnh nhân khi mới nhiễm H.P không có triệu chứng, chỉ có một số ít người trong giai đoạn nhiễm cấp tính có biểu hiện lâm sàng như: đầy bụng, buồn nôn, chán ăn.
- Viêm mạn tính niêm mạc dạ dày: Sau giai đoạn viêm cấp có triệu chứng hoặc không có triệu chứng, lâu dài sẽ gây viêm mạn tính.
- Loét dạ dày tá tràng: Loét dạ dày thường gặp ở người trên 40 tuổi, vị trí ổ loét hay gặp ở phía bờ cong nhỏ, đặc biệt là vùng nối giữa thân vị và hang vị. Loét tá tràng hay gặp ở độ tuổi từ 20-50 tuổi, vị trí ổ loét thường gặp tại phần đầu tá tràng hay còn gọi là hành tá tràng. Loét dạ dày tá tràng hay gây biến chứng chảy máu, chảy máu có thể xuất hiện tái phát nhiều lần.
- Ung thư dạ dày: hiễm vi khuẩn H.P gây ra tình trạng viêm mạn tính tại niêm mạc dạ dày.Viêm mạn tính lâu ngày làm giảm và mất các tuyến bình thường của dạ dày thay thế vào đó là tổ chức xơ hay còn gọi là viêm teo, niêm mạc bình thường được thay thế bằng biểu mô niêm mạc ruột hay còn gọi là dị sản ruột. Tình trạng viêm teo niêm mạc dạ dày và dị sản ruột gặp khoảng 50% số trường hợp bị nhiễm H.P. Chính tình trạng viêm teo mạn tính nặng và dị sản ruột lan tỏa dẫn tới xuất hiện ung thư dạ dày
Vì vậy, khi điều trị diệt vi khuẩn H.P làm giảm nguy cơ ung thư dạ dày nhưng không làm mất hoàn toàn nguy cơ ung thư dạ dày. Điều này lý giải tại sao không phải ai bị nhiễm vi khuẩn H.P cũng bị ung thư dạ dày.
- U lympho B lớp niêm mạc dạ dày: nhiễm H.P có thể gây ra ung thư lympho bào B tại biểu mô niêm mạc dạ dày. Khoảng 60- 80% ung thư loại này sẽ thoái triển và khỏi hoàn toàn sau diệt H.P
- Chứng khó tiêu chức năng: là một bệnh do nhiều nguyên nhân gây ra với biểu hiện: đau vùng thượng vị, có thể có nóng rát vùng thượng vị, ăn nhanh no, đầy bụng vùng thượng vị sau khi ăn làm cho bệnh nhân có cảm giác nặng bụng hoặc ấm ách sau ăn, các triệu chứng này giảm đi sau khi ăn khoảng 30 phút đến 2 giờ.
- Một số bệnh ngoài đường tiêu hóa: nhiễm vi khuẩn H.P cũng làm tăng xuất hiện một số bệnh như: giảm tiểu cầu chưa rõ nguyên nhân, bệnh lý mạch vành, đau nửa đầu…
Vi khuẩn H.P có lợi cho con người không?
Vi khuẩn H.P cũng cho cho thấy có một vai trò nào đó trong cuộc sống bình thường của con người. Bởi lẽ, khi điều trị diệt H.P làm tăng nồng độ hormon Grehnin, đây là một hormon gây thèm ăn và ăn ngon miệng, vì vậy có thể dễ làm tăng cân và béo phì. Ngoài ra, trong một số nghiên cứu thấy có tăng tỉ lệ bệnh nhân đái tháo đường, hen phế quản ở người không có nhiễm vi khuẩn H.P.
Khi nào cần diệt vi khuẩn H.P ?
Theo khuyến cáo của thế giới, những trường hợp sau cần diệt H.P (vừa có nhiễm vi khuẩn H.P vừa có:
− Loét hành tá tràng
− Chứng khó tiêu chức năng
− Thiếu máu thiếu sắt
− Xuất huyết giảm tiểu cầu không không rõ căn nguyên
− Ung thư dạ dày muộn đã phẫu thuật
− Ung thư dạ dày sớm được cắt hớt (Endoscopic Mucosal Resection- EMR) hoặc cắt tách niêm mạc qua nội soi (Endoscopic Sumucosal Dissection- ESD)
− Những người có bố, mẹ, anh, chị, em ruột bị ung thư dạ dày
− Khối u dạ dày: adenoma, polyp tăng sản, đã cắt hớt niêm mạc
− Viêm teo toàn bộ niêm mạc dạ dày
− Người làm ở môi trường có nguy cơ ung thư dạ dày: khai thác than, quặng…
− Mặc dù sau khi đã được bác sỹ giải thích kỹ mà người bệnh quá lo lắng về nhiễm vi khuẩn H.P thì có thể cân nhắc diệt vi khuẩn H.P.
Việc điều trị diệt vi khuẩn H.P là cần thiết giống như khuyến cáo trên của thế giới, nhưng không phải cứ có nhiễm vi khuẩn H.P đều phải điều trị diệt vi khuẩn H.P. Mặt khác, ở Việt Nam, tỉ lệ tái nhiễm H.P là rất cao, trung bình 11 tháng sau diệt H.P tái nhiễm là 23,9%, việc điều trị diệt H.P càng phải cần nhắc kỹ, đúng chỉ định không nên lạm dụng.
Ý kiến bạn đọc