U buồng trứng dễ biến chứng thành u ác tính

(VnMedia) - TS. BS. Huỳnh Thị Thu Thủy, Bệnh viện Từ Dũ cho biết,   u buồng trứng là một loại bệnh phụ khoa rất thường gặp. U buống trứng có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và mọi đối tượng. Từ bé gái trước dậy thì đến bà cụ già đã mãn kinh từ rất lâu, từ người bình thường đến phụ nữ mang thai đều có thể bị u buồng trứng với các xuất độ và tỷ lệ khác nhau tùy thuộc vào từng loại khối u.

Tỷ lệ u buồng trứng từ 5-10% trong cộng đồng dân số nữ. Điều lo  lắng nhất khi có u buồng trứng là do những biến chứng của nó, trong đó biến chứng hóa ác hay hóa ung thư buồng trứng là một biến chứng rất nguy hiểm đe dọa tính mạng, sức khỏe, tuổi thọ và việc điều trị phức tạp, tốn kém và bất cứ khối u buồng trứng nào cũng có tiềm năng hóa ác tính.

U buống trứng có thể xuất hiện trước khi mang thai với kích thước nhỏ bé dưới 3 - 4cm đường kính và không gây triệu chứng gì nên người phụ nữ thường không đi khám và không được phát hiện. Đến khi có thai, đi khám thai, siêu âm và phát hiện được u buồng trứng.

Các biến chứng của u buồng trứng khi có thai

- Biến chứng chèn ép khi đang mang thai: u to, dạng đặc có thể chèn ép lên tử cung cản trở sự phát triển của tử cung đang mang thai nhi, chèn ép lên ruột, bàng quang gây bí tiểu, tiểu lắt nhắt, chèn ép lên ruột làm tăng tình trạng táo bón của thai phụ. U có thể chèn ép lên niệu quản làm thận ứ nước gây viêm đài bể thận, suy thận.

- U bị vỡ khi u là dạng dịch và u bị tử cung, các cơ quan vùng chậu chèn ép làm vỡ u.

- U buồng trứng trở thành u tiền đạo gây đẻ khó phải mổ lấy thai.

  - Biến chứng xoắn: thường gặp với loại u có cuống, nhưng kích thước nhỏ mà tỷ trọng nặng như u bì buồng trứng. Biến chứng xoắn thường gặp ở thời kỳ hậu sản khi sản phụ vừa sanh xong, kích thước tử cung thu nhỏ lại làm ổ bụng trống và u sẽ dễ bị xoắn cuống.

  - Biến chứng hóa ác tính: tùy từng loại u mà biến chứng này có các tỷ lệ khác nhau. Tỷ lệ ung thư của u buồng trứng và thai từ 1/10.000đến 1/25.000. Biến chứng hóa ác tính có thể xảy ra khi vừa có khối u xuất hiện hoặc sau một thời gian u nằm trong ổ bụng mà không được phát hiện và phẫu thuật cắt bỏ khối u sớm.

Trong khi thai phụ mang thai, u vẫn có thể hóa thành ung thư buồng trứng theo diễn tiến của một ung thư buồng trứng và đây là một vấn đề phức tạp và tiên lượng xấu cho cả hai mẹ con.

 

Ảnh minh họa.

Dấu hiệu có u buồng trứng

U buồng trứng thường không gây ra các triệu chứng rõ ràng nào khi chưa có biến chứng. Thường thai phụ chỉ cảm thấy đau trằn nhẹ bụng dưới, tức tức bụng hoặc đau lưng, mỏi lưng….

Dấu hiệu biến chứng của u buồng trứng:

- Không đi tiểu được, sốt cao, đau lưng khi u chèn ép gây nhiễm trùng đường tiết niệu, khó thở khi u to chèn ép cơ hoành.

- Đột ngột đau bụng, sốt hoặc có dấu nhiễm độc khi u bị vỡ hoặc bị xoắn.

- Gầy yếu, sụt cân, bụng to nhanh khi u hóa ác tính.

Làm gì u buồng trứng khi chuẩn bị có thai 
 

Chuẩn bị mang thai : Các chị em nên đi khám tổng quát, kiểm tra sức khỏe, trong đó phải khám phụ khoa và siêu âm vùng chậu.

Khám thai sớm ở 3 tháng đầu thai kỳ: N ếu phát hiện có khối u buồng trứng thực thể. Thực hiện các xét nghiệm huyết thanh, siêu âm dự đoán mức độ lành ác của khối u. Không phẫu thuật trong 3 tháng đầu nếu qua các đánh gía y học cho thấy u đang lành tính. Vì phẫu thuật ở 3 tháng đầu thai kỳ có nguy cơ sẽ sẩy thai và sẽ không tốt cho bé vì mẹ sử dụng nhiều thuốc men ở thời điểm này. Sẽ phẫu thuật vào 3 tháng giữa thai kỳ. Trong trường hợp nghi ngờ u ác tính hoặc có biến chứng khác như vỡ, xoắn…thì sẽ phẫu thuật ngay, ở bất kỳ thời điểm nào của thai nghén.

Thời điểm phẫu thuật tốt nhất là 3 tháng giữa thai kỳ : lúc này hoàng thể thai kỳ do buồng trứng tiết ra đã hết nhiệm vụ. Sự nuôi dưỡng thai nhi sẽ do bánh nhau đảm nhận. Trong 3 tháng giữa tử cung ít bị nhạy cảm để gây nên cơn gò tử cung, phẫu thuật sẽ an toàn hơn. Phải phẫu thuật u buồng trứng vì tính chất nặng nề của những biến chứng và y học không thể tiên lượng được đến thời điểm nào thì một khối u buồng trứng lành tính sẽ có những biến chứng, đặc biệt là biến chứng hóa ung thư.

N ếu u buồng trứng phát hiện vào 3 tháng cuối thai kỳ: U dự đoán lành tính: chờ chuyển dạ tự nhiên, nhưng lưu ý u buồng trứngcó thể trở thành u tiền đạo làm cản trở cuộc sanh, không sinh được phải mổ lấy thai. Trong khi mổ lấy thai, có thể mổ lấy luôn khối u buồng trứng. Nếu u dự đoán ác tính: sử dụng thuốc hỗ trợ phổi cho thai và tiến hành phẫu thuật lấy khối u buồng trứng khi thai đủ trưởng thành, có thểsống, khỏe mạnh sau khi được sinh ra.

Sau sinh có u buồng trứng: U buồng trứng dễ có biến chứng trong thời kỳ hậu sản, thường phẫu thuật giai đoạn này an toàn cho mẹ và con hơn.

Theo TS. BS. Huỳnh Thị Thu Thủy, b ất cứ u buồng trứng thực thể nào cũng có tiềm năng hóa ác tính, là một biến chứng nguy hiểm nhất cho chị em phụ nữ nhất là phụ nữ mang thai có u buồng trứng. Việc phát hịện, chẩn đoán sớm để được điều trị kịp thời là một thách thức cho ngành y tế cũng như trong cộng đồng phụ nữ mang thai. Việc tầm soát không khó khăn và tương đối đơn giản bằng thăm khám và siêu âm nhưng thường không được chị em phụ nữ nhất là chị em có thai chú ý và quan tâm.

Chỉ cần chị em đi đến cơ sở y tế để khám kiểm tra phụ khoa trước khi mang thai và vào 3 tháng đầu của thời kỳ thai nghén là có thể an tâm chăm lo sức khỏe của cả hai mẹ con trong suốt quá trình mang thai 40 tuần lễ.

Ngay cả những phụ nữ không mang thai, chị em cũng cần phải khám phụ khoa, siêu âm định kỳ để phát hiện sớm nếu có u buồng trứng và phẫu thuật lấy khối u kịp thời trước khi u gây ra những biến chứng nguy hiểm.