Đột quỵ não gây nhiều biến chứng nặng nề

(VnMedia)  - Đột quỵ não là hiện tượng máu lên não bị gián đoạn đột ngột, gây thiếu máu não. Đột quỹ não (tai biến mạch não) có thể khiến một người đang khỏe mạnh bỗng dưng gục xuống, liệt nửa người, hôn mê, thậm chí dẫn đến tử vong hoặc sống với các di chứng nặng nề.

Theo Giáo sư, Tiến sĩ Lê Đức Hinh - Chủ tịch Hội Thần kinh học Việt Nam, nguyên nhân gây đột quỵ não do: mạch não bị tắc (do mạch máu bị xơ vữa làm lòng mạch hẹp dần và tắc tại chỗ; hay cục máu đông, mảng xơ vữa di chuyển từ những vị trí khác lên động mạch não và gây tắc) hoặc mạch máu bị vỡ (do tăng huyết áp đột ngột, vỡ dị dạng động mạch não).

Hầu hết các trường hợp đột quỵ não xảy ra một cách đột ngột mà không có triệu chứng báo trước. Nhiều bệnh nhân có thể có cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua và hồi phục hoàn toàn trong vòng 24 giờ. Tuy nhiên, cơn đột quỵ não có thể người bệnh khỏe mạnh ngã gục và để lại nhiều di chứng nặng nề.

Giáo sư, Tiến sĩ Lê Đức Hinh cho biết, việc nhận biết sớm các dấu hiệu đột quỵ não có ý nghĩa quan trọng trong việc chẩn đoán và điều trị bệnh. Các triệu chứng phổ biến là đột ngột thấy tê, yếu hoặc liệt một nửa người; méo miệng, nói đớ lưỡi, không nói được hoặc không hiểu lời người khác; đột nhiên bị mù mắt, chóng mặt, nhức đầu dữ dội, nôn ói, lơ mơ hoặc hôn mê...

Do vậy, khi thấy một người có các triệu chứng kể trên, người nhà nên đỡ người bệnh để không bị té ngã và đặt nằm xuống chỗ thoáng khí. Nếu người bệnh nôn ói hoặc lơ mơ thì phải đặt nghiêng đầu sang một bên, lau sạch chất ói hoặc đờm dãi, thức ăn trong miệng để thở tốt, tránh hít sặc vào phổi. Tuyệt đối không vắt chanh hay cho bất cứ thứ gì vào miệng bệnh nhân. Sau đó, gọi cấp cứu hoặc dùng xe nhanh chóng đưa tới bệnh viện gần nhất. Tốt nhất là đưa người bệnh đi cấp cứu ở tư thế nằm. Không cạo gió, trích máu, tự ý dùng thuốc (kể cả thuốc hạ huyết áp mà bệnh nhân thường uống) hay để mất thời gian chờ xem người bệnh có khỏe lại hay không.

Việc điều trị đột quỵ não rất khó khăn và phức tạp. Do đó, người chưa mắc bệnh cần phát hiện sớm và can thiệp kịp thời để ngăn ngừa các yếu tố nguy cơ gây bệnh. Đối với người từng bị tai biến mạch não, cần dự phòng bệnh tái phát.

Đề phòng ngừa đột quỵ não cần phòng ngừa các yếu tố nguy cơ gây ra đột quỵ não như tránh nếp sống tĩnh tại, tăng cường tập thể dục, vận động vừa sức; không lạm dụng các chất kích thích (thuốc lá, rượu bia... ); kiểm tra sức khỏe định kỳ, điều trị các bệnh lý đi kèm; không ăn nhiều mỡ, chất ngọt, tinh bột; hạn chế muối; nên ăn nhiều rau, củ, quả; tránh stress, xúc động hay chấn thương tâm lý…

Đột quỵ não gây biến chứng nguy hiểm.

Các yếu tố nguy cơ

Nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ. Một số các yếu tố này cũng có thể làm tăng cơ hội có một cơn đau tim. Các yếu tố nguy cơ đột quỵ bao gồm:

- Tiền sử gia đình hoặc cá nhân đột quỵ, đau tim hoặc cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua.
- Độ tuổi 55 hoặc lớn hơn.
- Huyết áp cao - nguy cơ đột quỵ bắt đầu tăng khi áp suất máu cao hơn 115/75 mm thủy ngân (mm Hg). Bác sĩ sẽ giúp quyết định huyết áp mục tiêu dựa vào tuổi tác, cho dù có bệnh tiểu đường và các yếu tố khác.
- Cholesterol cao - mức tổng cholesterol trên 200 mg mỗi dL (mg / dL), hoặc 5.2 millimoles mỗi lít (mmol / L).
- Hút thuốc lá hoặc tiếp xúc với khói thuốc lá.
- Bệnh tiểu đường.
- Thừa cân (chỉ số khối cơ thể 25 - 29) hoặc béo phì (chỉ số khối cơ thể là 30 hoặc cao hơn).
- Không hoạt động thể lực.
- Bệnh tim mạch, bao gồm cả suy tim, tim khuyết tật, nhiễm trùng tim, hoặc nhịp tim bất thường.
- Sử dụng thuốc tránh thai hoặc liệu pháp hormon bao gồm estrogen.
- Uống rượu nặng.
- Sử dụng ma túy như cocaine và methamphetamine.

Các biến chứng

- Tê liệt hoặc mất chuyển động cơ bắp.
- Khó khăn trong việc nói chuyện hoặc nuốt.
- Mất trí nhớ hoặc gặp rắc rối với sự hiểu biết. Phổ biến ở những người đã trải nghiệm đột quỵ. Những người khác có thể phát triển khó khăn, lý luận và hiểu biết về khái niệm.
- Đau: Một số người bị đột quỵ có thể có đau, tê cóng hay những cảm giác khác lạ trong các bộ phận của cơ thể bị ảnh hưởng bởi cơn đột quỵ. Biến chứng này thường phát triển một vài tuần sau khi một cơn đột quỵ, và nó có thể cải thiện theo thời gian trôi qua.
- Thay đổi trong hành vi và tự chăm sóc. Những người bị đột quỵ có thể bị thu hồi xã hội ít hoặc bốc đồng hơn. Có thể mất khả năng chăm sóc bản thân và có thể cần một người chăm sóc để giúp họ có nhu cầu chăm sóc và việc vặt hàng ngày.