Vì sao người lớn hay trẻ em cần bổ sung beta caroten?

(VnMedia) - Beta caroten là tiền chất của vitamin A, giúp cơ thể phòng tránh được tình trạng thiếu hụt vitamin A, ngăn chặn mù lòa, làm lành mạnh hóa hệ miễn dịch...

Tuy nhiên không phải ai cũng biết cách bổ sung cho phù hợp và biết cách sử dụng những sản phẩm có nhiều beta caroten. Vậy beta caroten là gì? Thiếu beta caroten có nguy hiểm không? Loại thực phẩm nào chứa nhiều beta caroten nhất?

Beta caroten là gì?

Beta caroten là một tenpen. Nó là một trong hơn 600 loại carotenoid tồn tại trong tự nhiên. Carotenoid là những chất có màu vàng, cam và hơi pha đỏ. Nó có nhiều trong thực vật mà không hề xuất hiện trong động vật cũng như các thực phẩm có nguồn gốc động vật. Beta caroten tuy là tiền chất của vitamin A nhưng nó không chỉ có vai trò như những gì mà vitamin A có. Nó còn sở hữu những hoạt dụng sinh học rộng rãi khác độc lập với loại vitamin thân thuộc này.

Cần ăn bao nhiêu beta caroten một ngày?

Theo những khuyến cáo hiện tại, chúng ta không nên bổ sung lượng beta caroten quá lượng quy định của vitamin A. Liều quy định của vitamin A là 900μg cho nam và 700μg cho nữ. Và liều lượng an toàn của beta caroten tương đương là khoảng 10mg trong một ngày. Đó là những qui định khi sử dụng những sản phẩm không phải dưới dạng tự nhiên trong thực phẩm- beta caroten tổng hợp.
Còn nếu chúng ta bổ sung beta caroten dưới dạng tự nhiên trong thực phẩm thì luôn yên tâm là sẽ không sợ bị quá liều.

Bổ sung beta caroten như thế nào?

Có thể bổ sung bằng nhiều cách, thực phẩm tự nhiên hoặc tổng hợp. Nhưng có một điều cần nhớ, nếu bổ sung quá nhiều beta caroten tổng hợp thì sẽ bị chứng tăng beta caroten. Biểu hiện của hiện tượng này là xuất hiện những điểm vàng ở da như lòng bàn tay, lòng bàn chân, mu chân tay… Màu vàng sẽ mất đi khi điều chỉnh lại chế độ bổ sung - ,quá liều này được hãm lại hay dừng hẳn. Chúng ta có thể gặp tình trạng này khi chúng ta bổ sung vượt ngưỡng 200mg beta caroten trong một ngày. Cách lựa chọn thông minh hơn cũng là để hạn chế tình trạng quá liều không kiểm soát nổi chúng ta nên dùng beta caroten dưới dạng tự nhiên trong trái cà chua và trái gấc.

Thực phẩm nào nhiều beta caroten nhất?

Beta caroten chỉ xuất hiện trong thực vật nên muốn có nhiều beta caroten trong thực phẩm bổ sung thì cần tích cực sử dụng các loại rau, củ, quả. Những thực vật mà có màu vàng, cam và những loại rau có lá màu xanh đậm rất giàu beta caroten.

Có thể kể ra ở đây một số loại củ quả như gấc, bí ngô, cà rốt, khoai lang, xoài, đu đủ, đào. Tuy nhiên, giàu beta-caroten nhất phải kể đến quả gấc của Việt Nam- nguồn beta caroten dồi dào. Màng đỏ bao quanh hạt gấc có chứa 462,3 mcg beta caroten, hàm lượng này cao gấp 15 lần so với cà rốt và 68 lần cà chua.  Đây chính là đặc tính đưa gấc trở thành “loại quả đến từ thiên đường”, như lời nhận xét của các chuyên gia, các nhà khoa học của Mỹ. Gấc hiện nay đã được sản xuất thành nhiều loại sản phẩm tiện dụng, không chỉ nấu xôi như cách sử dụng quen thuộc của người dân Việt Nam: Dầu gấc Việt Nam G8 còn có thể bổ sung vào rất nhiều món ăn của các gia đình cũng như các bữa ăn dặm, cháo, canh cho trẻ…
 
Tác dụng của beta caroten

Beta caroten là tiền chất của vitamin A nên nó là nguồn cung cấp vitamin A tự nhiên, dồi dào cho cơ thể. Vitamin A đóng vai trò cho khả năng của thị giác và sự phát triển của trẻ em nên nó cũng có tác dụng làm mắt thêm sáng, nhìn thêm tinh. Nó tốt cho trẻ em và người cao tuổi. Nó lại còn có chức năng làm lành mạnh hoá hệ miễn dịch nên tốt cho người mới ốm dậy.

Beta caroten còn làm hết sạch những nguyên tử ôxy tự do đang dư thừa điện tử trong da. Đây là những nguyên tử được hình thành ở da khi da bị phá huỷ bởi tia cực tím, nó làm da bị lão hoá, nhăn nhúm, thô ráp, xù xì, không khoẻ mạnh. Beta caroten làm hết những tác hại này do nó làm hết những gốc điện tử tự do. Nó xứng đáng được thêm vào trong công thức làm đẹp.

Bên cạnh đó, beta caroten còn sở hữu trong mình một khả năng chống ôxy hoá ưu việt vì nó có tác dụng khử hết gốc tự do dư thừa trong cơ thể. Chúng ta nên nhớ gốc tự do làm hư hỏng màng tế bào nghiêm trọng, nó làm tổn thương các bào quan, nó liên quan chặt chẽ với quá trình lão hoá, xuống cấp của nhan sắc, tuổi trẻ, nó còn là nguyên nhân gây ra nhiều căn bệnh chưa có lời giải chính thức như ung thư. Vì thế, có beta caroten chúng ta có thể tránh được tất cả những thứ này, bảo vệ màng tế bào, chậm lại lão hoá, ngăn ngừa ung thư.

Thiếu beta caroten có nguy hiểm không?

Sự có mặt của beta caroten sẽ giúp phòng tránh được tình trạng thiếu hụt vitamin A, do đó ngăn chặn được mù loà ở trẻ. Nhất là những trẻ em được nuôi dưỡng bằng chế độ ăn chay không sử dụng thực phẩm có nguồn gốc động vật.

Ở một số công trình nghiên cứu, người ta thấy beta caroten làm vững mạnh hoá một số phản ứng miễn dịch. Vì thế mà khi thiếu hụt hoạt chất này, các phản ứng miễn dịch trở nên kém hoạt hoá. Hoặc khả năng chống nhiễm khuẩn của cơ thể sẽ không còn mạnh nữa. Ví dụ như khả năng làm tăng số lượng tế bào bạch cầu và tăng sức mạnh của tế bào giết tự nhiên.

Thiếu hụt beta caroten có thể làm cho da của bạn dễ bị tổn thương hơn bởi ánh nắng mặt trời. Vì thế mà trong các mỹ phẩm bảo vệ da, người ta cũng thường xuyên sử dụng beta caroten tự nhiên.

Một số loại bệnh ung thư như ung thư phổi, ung thư dạ dày sẽ không giảm được nhiều nguy cơ nếu trong chế độ ăn bị thiếu hụt hàm lượng beta caroten. Đó là vì beta caroten làm giảm tổng hợp các dấu ấn ung thư trong chu trình phát triển của các loại ung thư này. Không những thế, nó còn làm giảm nguy cơ của bệnh tim mạch.