(VnMedia) - Bộ Y tế mạnh mẽ khuyến cáo phụ huynh nên đưa trẻ đi tiêm vắc xin Quinvaxem trong Chương trình tiêm chủng mở rộng thay vì đợi chờ vắc xin dịch vụ. Trong thời gian vừa qua, do lo ngại về phản ứng sau tiêm chủng nên một số gia đình ở Hà Nội đã không đưa trẻ đi tiêm, khiến dịch ho gà xuất hiện tại Thành phố, trong đó có 1 trường hợp tử vong.
Trong thế kỷ 20, Tiêm chủng mở rộng được xếp thứ 4 trong 10 thành tựu lớn nhất về Y tế công cộng, theo đánh giá xếp hạng của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ. WHO đánh giá: “Tiêm vắc xin phòng bệnh là một trong những biện pháp can thiệp y tế có hiệu quả nhất”. Theo thống kê, mỗi 20 giây có 1 trẻ chết vì căn bệnh có thể dự phòng bằng vắc xin. Như vậy, vắc xin giúp trẻ phòng bệnh, giảm chi phí gánh nặng bệnh tật cho gia đình và cả xã hội, ngăn chặn các nguy cơ dịch bệnh lây lan, bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Tuy nhiên, một bộ phận người dân chưa tin tưởng vào lợi ích của vắc xin, từ chối tiêm cho trẻ theo khuyến cáo của ngành y tế vì những lý do khác nhau. Điều này đã gây nên những hậu quả nặng nề cho xã hội.
Điển hình như tại Anh năm 1974, tranh cãi về các phản ứng phụ của vắc xin khiến việc tiêm chủng bị tạm dừng, kết quả dịch bệnh đã xảy ra trên 100.000 trẻ, gây ra cái chết cho 31 trẻ. Năm 1975 tại Nhật, khi tạm ngưng tiêm vắc xin ho gà toàn tế bào để điều tra trường hợp tử vong, dịch bệnh đã xảy ra trên 13.000 trẻ, trong đó 113 trẻ tử vong. Gần đây, dịch sởi tại Mỹ, dịch bạch hầu tại Lào bùng phát cũng vì nguyên nhân phụ huynh chủ quan không đưa trẻ đi tiêm chủng phòng bệnh.
Tại Việt Nam, trong thời gian vừa qua, do lo ngại về phản ứng sau tiêm chủng nên một số gia đình ở Hà Nội đã không đưa trẻ đi tiêm, khiến dịch ho gà xuất hiện tại thành phố, trong đó có 1 trường hợp tử vong.
Còn những bài học khác như sởi năm 2014, dịch bạch hầu làm chết 3 người ở Quảng Nam năm 2015 đều do không tiêm chủng. Trong khi đó, khi dịch bệnh bùng phát trở lại thì tất cả những ai chưa có miễn dịch do chưa từng nhiễm bệnh này trước đó hoặc chưa được tiêm chủng đầy đủ đều có thể nhiễm bệnh, người lớn ở bất kỳ độ tuổi nào cũng có thể mắc bệnh chứ không chỉ trẻ em chưa tiêm phòng mới ngã bệnh.
Hình - Phân bố ca sởi theo tuần từ tháng 1/2014 đến 10/2015 cho thấy nhờ triển khai Chiến dịch tiêm vắc xin sởi và rubella cho trẻ em từ 1-14 tuổi đạt trên 95% trên cả nước, dịch sởi bùng phát năm 2014 đã được kiểm soát vào năm 2015.
Trong thời điểm hiện nay, trước thực trạng khan hiếm vắc xin dịch vụ 5 trong 1 và 6 trong 1 (phòng ngừa các bệnh: bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm màng não do Hib, viêm gan B), Bộ Y tế quan ngại một số bà mẹ không đưa con em đi tiêm chủng do đợi chờ vắc xin, nguy cơ dịch bệnh bùng phát trở lại là rất lớn, đặc biệt là những bệnh như bạch hầu, ho gà,... Hậu quả đắt giá của dịch bệnh sẽ là tính mạng của những người dân.
Do đó, Bộ Y tế mạnh mẽ khuyến cáo:
- Phụ huynh hãy đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch để phòng các bệnh: bạch hầu, ho gà, uốn ván,... vào lúc trẻ 2, 3, 4 tháng tuổi bởi đây là thời điểm “vàng” để vắc xin phát huy tối đa tác dụng bảo vệ sức khỏe trẻ.
- Lịch tiêm chủng 3 mũi vắc xin Quinvaxem là 2,3 và 4 tháng tuổi, nếu liều vắc xin nào bị bỏ lỡ hoặc tiêm muộn thì cần được tiêm lại vào thời gian sau đó. Khoảng các giữa các mũi tiêm tối thiểu là 1 tháng.
- Trẻ đã tiêm mũi 1, mũi 2 của vắc xin dịch vụ mà chưa tiêm đủ liều thì có thể quay trở lại tiêm vắc xin Quinvaxem.
- Hiện vắc xin Quinvaxem cung cấp đầy đủ tại khoảng 12.000 điểm tiêm chủng mở rộng và tiêm chủng dịch vụ trên cả nước.
Phụ huynh tuyệt đối không nên vì chờ đợi vắc xin dịch vụ mà bỏ lỡ cơ hội tiêm phòng cho trẻ, gây nguy hiểm tới tính mạng trẻ, đe dọa dịch bệnh lây lan trong cộng đồng. Tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch cho trẻ là trách nhiệm xã hội của mỗi người dân.
Tiêm phòng là biện pháp phòng bệnh quan trọng và hiệu quả nhất
PGS.TS. Trần Như Dương, Phó Viện trưởng viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương cho biết, có thể nói việc nhà khoa học Jenner phát minh ra vắc xin vào năm 1796 là một thành tựu khoa học vĩ đại của nhân loại. Kể từ khi văc xin ra đời loài người đã thực sự có được một loại vũ khí siêu hạng, sắc bén nhất, hữu hiệu nhất để chủ động phòng chống các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
Về bản chất việc tiêm chủng chính là sử dụng vắc xin nhằm kích thích cơ thể sinh ra miễn dịch chủ động đặc hiệu để chống lại một bệnh truyền nhiễm nào đó. Đến nay đã có gần 30 bệnh truyền nhiễm có vắc xin phòng bệnh và khoảng 190 quốc gia và vùng lãnh thổ đã đưa văc xin vào sử dụng phổ cập cho người dân và tiêm chủng thực sự có vai trò rất lớn đối với toàn xã hội:
Vắc xin và tiêm chủng là biện pháp phòng bệnh quan trọng và hiệu quả nhất để làm giảm tỷ lệ mắc bệnh và tỷ lệ tử vong cho nhân loại: Khoảng 85% - 95% người được tiêm chủng sẽ sinh ra miễn dịch đặc hiệu bảo vệ cơ thể không bị mắc bệnh. Người được tiêm chủng không bị mắc bệnh và đương nhiên sẽ không bị chết hay di chứng do bệnh dịch gây ra. Nhờ có vắc xin hàng năm trên thế giới đã cứu sống được khoảng 2,5 triệu trẻ em không bị chết do bệnh truyền nhiễm. Vắc xin và tiêm chủng góp phần quan trọng để đạt được mục tiêu thiên niên kỷ của Liên hợp quốc về giảm tỷ lệ tử vong cho trẻ dưới 5 tuổi trên toàn thế giới.
Vắc xin và tiêm chủng góp phần quan trọng phát triển nguồn nhân lực: Do không bị mắc bệnh nên người được tiêm chủng, đặc biệt là trẻ em sẽ khỏe mạnh, không bị các di chứng, dị tật do bệnh truyền nhiễm gây ra giúp trẻ phát triển thể chất và trí não bình thường. Tiêm chủng mở rộng là tiêm chủng phổ cập cho hầu hết trẻ em nên diện bảo vệ của nó là rất lớn góp phần quan trọng cho phát triển nguồn nhân lực của mỗi quốc gia.
Vắc xin và tiêm chủng góp phần xóa đói giảm nghèo bền vững: Vắc xin và tiêm chủng làm cho trẻ em khỏe mạnh, không bị ốm đau dẫn đến giảm chi phí chăm sóc y tế, giảm thời gian và công sức của gia đình, đặc biệt là phụ nữ không phải chăm sóc trẻ bị bệnh cũng như tình trạng tàn phế hay mất khả năng lao động do bệnh tật trong mỗi gia đình. Ngoài ra tiêm chủng còn giúp bảo vệ sức khỏe cho cả người lớn như vắc xin phòng cúm, phòng viêm màng não do não mô cầu, phòng ung thư gan, ung thư cổ tử cung v.v. Bên cạnh đó vắc xin còn có những tác động lâu dài cho cá nhân và cộng đồng, như tăng khả năng và năng suất lao động do không bị ốm đau. Tất cả những điều này góp phần quan trọng trong xóa đói, giảm nghèo bền vững.
Nguy cơ nếu trẻ không được tiêm chủng hoặc tiêm chủng muộn
Để phòng bệnh, trẻ cần phải được tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch. Nếu trẻ không được tiêm chủng hoặc tiêm không đầy đủ, tiêm chủng muộn sẽ rất nguy hiểm dẫn đến trẻ có nguy cơ cao bị mắc bệnh trước khi được tiêm chủng do không có miễn dịch bảo vệ. Trong quá trình thực hiện tiêm chủng thời gian qua cũng có một số nơi, một số thời điểm tỷ lệ tiêm chủng thấp và dịch bệnh nghiêm trọng đã xảy ra như dịch sởi, bạch hầu, ho gà, viêm não Nhật Bản v.v cướp đi sinh mạng của nhiều trẻ. Điều này càng cho thấy nếu trẻ em không được tiêm chủng hoặc tiêm chủng không đầy đủ, tiêm chủng muộn thì nguy cơ dịch bệnh quay trở lại là rất lớn, gây nguy hiểm cho sức khỏe trẻ em và toàn thể cộng đồng
Ý kiến bạn đọc