(VnMedia) - BS Trần Thu Thủy, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, rất khó nhận biết cận thị ở trẻ nhỏ vì các bé chưa biết rằng nhìn mờ là chuyện không bình thường. Đa số trường hợp cận thị chỉ được phát hiện khi trẻ bắt đầu đi học và không nhìn rõ chữ trên bảng.
 |
| Ảnh minh họa |
Do vậy, khám mắt sàng lọc định kỳ rất quan trọng ở trẻ trước tuổi đến trường. Cần đưa bé đi khám khi 3 tuổi, và tối thiểu 2 năm một lần, nhất là nếu gia đình có tiển sử cận thị hoặc bệnh lý mắt khác.
Cận thị là tật khúc xạ phổ biến nhất và ngày càng gia tăng ở trẻ em. Ước tính tại các thành phố lớn của nước ta khoảng 25-30% học sinh bị cận thị. Trẻ cận thị thường không nhìn rõ các đồ vật ở cự ly xa, nhưng có thể nhìn rõ khi thực hiện các công việc ở cự ly gần như đọc sách, dùng máy vi tính.
Cận thị xuất hiện khi có sự mất cân đối giữa trục trước sau của nhãn cầu và công suất hội tụ của giác mạc và thủy tinh thể. Kết quả là các tia sáng tạo nên hình ảnh mà ta nhìn thấy sẽ hội tụ ở phía trước chứ không rơi vào chính võng mạc - phần nhạy cảm với ánh sáng của mắt. Khi đó, các vật ở xa nhìn rất lờ mờ, không rõ ràng.
Mất cân đối xuất hiện khi xảy ra 1 trong 2 trường hợp hoặc cả hai trường hợp sau:
- Trục trước sau của mắt quá dài, công suất hội tụ bình thường (độ cong của võng mạc và thủy tinh thể bình thường).
- Trục trước sau bình thường, công suất hội tụ thấp (võng mạc và/hoặc thủy tinh thể cong hơn bình thường)
Cận thị thường bắt đầu phát triển khi trẻ đến tuổi dậy thì, nhưng cũng có thể xuất hiện ở bất kỳ lứa tuổi nào, kể cả ở trẻ rất nhỏ. Khi cơ thể phát triển, mắt ngày một dài ra và do đó cận thị cũng nặng lên. Tình trạng này thường ổn định khi cơ thể đã phát triển hoàn chỉnh, nhưng đôi khi có thể tiến triển tới tuổi 25-30. Cận thị hiếm khi xuất hiện sau tuổi 30, nếu điều này xảy ra thì đây có thể là dấu hiệu sớm của đục thủy tinh thể.
Nguyên nhân khiến trẻ cận thị
Tuy chưa biết rõ nguyên nhân chính xác gây cận thị nhưng có nhiều bằng chứng cho thấy cận thị tiến triển là sự kết hợp các yếu tố di truyền và môi trường. Trẻ có cha mẹ cận thị dễ bị cận thị hơn các trẻ khác. Bên cạnh đó trẻ dành nhiều thời gian trong nhà (đọc sách, xem tivi, làm việc trên máy tính, chơi trò chơi điện tử hay làm những công việc phải nhìn gần chăm chú) có nguy cơ cận thị cao hơn trẻ dành nhiều thời gian ở ngoài trời.
Các dấu hiệu nhận biết
Các biểu hiện của cận thị có thể chỉ được phát hiện khi bé bắt đầu đi học và không nhìn rõ chữ trên bảng. Đôi khi bé phải nghiêng hoặc xoay đầu, nheo mắt khi xem tivi hay nhìn vật ở xa, hoặc phải di chuyển lại gần đồ vật để nhìn rõ hơn. Trẻ bị cận thị cũng có thể kêu đau đầu, mỏi mắt hay mệt mỏi khi phải tập trung vào các vật cách xa khoảng 1 mét trở lên. Hãy đưa con đi khám bác sĩ nếu bé có một trong các biểu hiện nói trên.
Cảm giác mệt mỏi khi chơi thể thao cũng có thể là biểu hiện của tật cận thị không được phát hiện. Nếu trẻ trải nghiệm điều này khi đang đeo kính thì nhiều khả năng số kính đã tăng, cần kiểm tra lại.
Cận thị được đánh giá bằng độ Diop (D). Số đo càng cao thì mắt người bệnh càng dài hoặc giác mạc càng cong.
Nhẹ: -0,5 D đến -3 D. Đây là dạng cận thị phổ biến nhất. Trẻ làm được mọi việc không cần kính nhưng bác sĩ có thể khuyên nên đeo kính khi nhìn lên bảng, xem tivi…
Vừa: - 3 D tới - 6 D. Trẻ được yêu cầu đeo kính thường xuyên.
Nặng: > - 6 D. Nếu không đeo kính, trẻ chỉ có thể nhìn rõ đồ vật khi đưa chúng lại rất gần mắt.
Vì cận thị thường tăng trung bình 1 Diop mỗi năm cho tới khi mắt phát triển hoàn chỉnh, cần đưa trẻ đi khám mắt ít nhất 1 lần mỗi năm để kiểm tra và điều chỉnh kính.
Phòng ngừa cận thị ở trẻ
Cách tốt nhất để phòng ngừa hay làm chậm sự tiến triển cận thị ở trẻ em là tạo cho trẻ thói quen sử dụng mắt tốt:
Giữ cho phòng có đủ ánh sáng nhưng không gây chói mắt khi đọc sách, sử dụng máy vi tinh hay xem tivi.
Đưa mắt ra xa khi làm các công việc cần nhìn gần.
Khi đọc sách cần giữ khoảng cách giữa mắt và sách là 30 cm, không nằm khi đọc.
Khi xem tivi, cần ngồi cách màn hình tối thiểu 2 m.
Khi làm việc với máy vi tính, cần để mắt cách màn hình 50 cm và điều chỉnh màn hình về độ sáng tối thiểu.
Thường xuyên giải lao giữa giờ để mắt được nghỉ ngơi. Sau 30-40 phút đọc sách hay xem tivi, nên nhìn ra xa qua cửa sổ và tập các bài tập để mắt được thư giãn.
Dành nhiều thời gian cho hoạt động ngoài trời.
Hiện chưa có đủ cơ sở để đưa ra các khuyến cáo về chế độ ăn giúp kiểm soát cận thị.
Ý kiến bạn đọc