(VnMedia) - Có lẽ chưa thời điểm nào mà Iran và các cường quốc cũng như cộng đồng quốc tế đặt nhiều hy vọng và kỳ vọng về một thoả thuận hạt nhân sẽ được ký kết như lúc này. Tuy nhiên, mọi việc đang có dấu hiệu xoay chuyển hoàn toàn, khiến Iran không khỏi choáng váng.
 |
| Các phóng viên chờ đợi kết quả cuộc đàm phán hạt nhân giữa Iran và 6 cường quốc |
Một quan chức cấp cao của Iran tối qua (9/7) cho biết, các cường quốc phương Tây đang thay đổi lập trường trong cuộc đàm phán hạt nhân, nói rằng tiến trình đàm phán đang diễn ra ở Vienna có thể “sẽ lại chẳng đi đến đâu” bất chấp sự kỳ vọng rất cao ban đầu.
"Chúng tôi đã thấy có những sự thay đổi nhất định trong lập trường, cụ thể là ngay trong tối qua... Không may là sự thay đổi đó diễn ra trong rất nhiều vấn đề”, vị quan chức cấp cao giấu tên của Iran cho biết sau khi kết thúc ngày thứ 13 trong vòng đàm phán. Tiến trình đàm phán lần này đã bỏ lỡ 2 hạn định được đưa ra.
"Đã có một phương pháp tiếp cận có thể chấp nhận được... nhưng sau đó đột nhiên mọi người lại đưa ra một số quan điểm thể hiện sự thay đổi lập trường, và điều này đang gây ra những khó khăn nhất định”, vị quan chức Iran cho hay.
"Mọi việc có thể sẽ chẳng đi đến đâu. Đây có thể là một cây cầu nhỏ trong cuộc đàm phán và cũng có thể là một bước cản trở lớn”, vị quan chức của Nhà nước Hồi giáo cho biết đồng thời thêm rằng ông tin Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đang "rất nghiêm túc".
"Tôi tin rằng một thoả thuận toàn diện đang ở trong tầm tay, chỉ cần là mọi người từ bỏ những mục tiêu ảo tưởng hoặc không cần thiết và tiến lên phía trước với những gì đang có sẵn và có thể đạt được”, vị quan chức của nước Cộng hoà Hồi giáo cho biết.
Tehran cũng cáo buộc các nước phương Tây đang rút lại một số phần trong thoả thuận khung mà các bên đã đạt được ở Lausanne, Thuỵ Sỹ hồi tháng 4. Đây là thoả thuận mà các cuộc đàm phán hiện nay đang tập trung để hoàn tất trước khi đi đến một sự ký kết chính thức.
"Mọi người đã quyết định rút lại một số yếu tố trong thoả thuận ở Lausanne", vị quan chức Iran cho biết đồng thời phàn nàn thêm rằng Tehran không phải đang đối diện với một lập trường đàm phán thống nhất từ 6 cường quốc gồm Mỹ, Trung Quốc, Nga, Pháp, Anh và Đức.
"Đó không phải là một cuộc đàm phán đa phương. Nó giống như bạn đang đàm phán song phương với từng nước trong 5 nước. Mỗi nước đôi khi tự đặt riêng cho họ một lằn ranh đỏ, thật là điều thú vị”, vị quan chức Iran cho biết thêm.
Có “một lằn ranh đỏ cho Mỹ, một lằn ranh đỏ cho Nga, một lằn ranh đỏ cho Anh, một lằn ranh đỏ cho Pháp, một lằn ranh đỏ cho Đức”, vị quan chức của Iran cho hay.
Đại diện của Iran cho rằng, “Iran cần phải đưa ra những quyết định chính trị. Mỹ cần đưa ra những quyết định chính trị nghiêm túc. Điều còn thiếu ở đây chính xác là quyết định chính trị từ phía bên kia”. Theo vị quan chức của Tehran, đang có sự chia rẽ, bất đồng quan điểm giữa 6 cường quốc về việc có nên dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí của Liên Hợp Quốc đối với Iran. Trong khi Trung Quốc và Nga ủng hộ lập trường của Tehran thì các nước còn lại phản đối.
Mỹ bất ngờ đe doạ rút khỏi đàm phán hạt nhân Iran
Một trong những điều bất ngờ nhất trong tiến trình đàm phán hạt nhân lần này giữa Iran và 6 cường quốc có lẽ chính là việc Mỹ đe doạ rút khỏi đàm phán hạt nhân Iran. Sở dĩ nói đây là điều bất ngờ bởi Mỹ được cho là mong muốn đạt được thoả thuận hạt nhân với Tehran hơn ai hết trong số các nước tham gia đàm phán.
Chính quyền của Tổng thống Mỹ Barack Obama trong thời gian này gần như là đang tập trung mọi nỗ lực vào cuộc đàm phán hạt nhân Iran. Ông Obama rõ ràng mong mỏi đạt được một thoả thuận hạt nhân với Iran bởi đây sẽ được đánh giá là một trong những thành tựu quan trọng trong di sản đối ngoại của ông này trên cương vị tổng thống Mỹ trong hai nhiệm kỳ liên tiếp.
Tuy nhiên, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hôm qua đã bất ngờ đe doạ sẽ rút khỏi các cuộc đàm phán hạt nhân hiện nay khi ông này báo hiệu cho thấy các nhà ngoại giao sẽ không đạt được một thoả thuận với Iran trong vài giờ tới – một sự trì hoãn thêm nữa trong lần đàm phán này có thể sẽ làm cản trở các nỗ lực của Mỹ trong việc nhanh chóng hoàn tất bất kỳ thoả thuận nào. Trong khi Iran đổ lỗi cho Mỹ và phương Tây về việc rút lại những cam kết quan trọng liên quan đến việc cho phép Tehran thực hiện một số hoạt động hạt nhân nhất định cũng như dỡ bỏ các biện pháp kinh tế đang được áp dụng với Tehran thì giới chức phương Tây lại cho rằng Tehran vẫn chưa đưa ra được quyết định chính trị khó khăn để từ bỏ chương trình hạt nhân.
"Đây không phải là vấn đề không giới hạn. Chúng tôi không thể chờ đợi mãi quyết định của họ. Nếu không chúng tôi chắc chắc sẽ ngừng lại tiến trình đàm phán này”, ông Kerry nói. Đây là dấu hiệu mạnh mẽ nhất cho thấy Mỹ bắt đầu tức giận và mất kiên nhẫn với Iran. Trước đó, Tổng thống Barack Obama cũng tuyên bố sẽ ngừng đàm phán nếu Iran tiếp tục không khoan nhượng. Ông này nói rằng, sự kiên nhẫn có giới hạn bởi vòng đàm phán hiện nay đã bước vào ngày thứ 14.
Kiệt Linh -
(tổng hợp)
Ý kiến bạn đọc