(VnMedia) - Với tư cách là một đối tác quan trọng của Nga trong hoạt động xuất khẩu khí đốt tự nhiên, Ukraine được cho là đã nhiều lần “làm mình, làm mẩy”, đưa ra nhiều yêu sách, đòi hỏi cũng như gây khó dễ cho Nga. Tuy nhiên, sắp tới, Ukraine được cho là sẽ phải hứng đòn trừng phạt cực đau từ Nga khi đóng vai trò số 0 trong việc trung chuyển khí đốt đến Châu Âu.
 |
| Tổng Giám đốc của tập đoàn khí đốt quốc gia Nga – Gazprom – ông Alexey Miller |
Ukraine giữ một vai trò vô cùng quan trọng trong mạng lưới cung cấp khí đốt của Nga cho Châu Âu. Trong suốt hai thập niên, Ukraine là nơi mà 80% lượng khí đốt của Nga cung cấp cho châu Âu bắt buộc phải đi qua. Nhận thức được vai trò của mình, Kiev đã nhiều lần “làm mình làm mẩy”, gây khó dễ cho Nga. Khi mối quan hệ giữa Nga và Ukraine còn gắn bó tốt đẹp, Moscow hầu như đều chiều theo những đòi hỏi, yêu sách của Ukraine.
Mặc dù được “chiều chuộng” là vậy nhưng Ukraine vẫn thường xuyên đẩy Nga vào một cuộc chiến khí đốt mà ở đó thường là Moscow và các khách hàng Châu Âu phải chịu tổn thất. Moscow thì bị giảm doanh thu xuất khẩu từ khí đốt trong khi Châu Âu thỉnh thoảng lại phải trả qua một mùa đông băng giá do thiếu nguồn cung cấp khí đốt từ Nga.
Ukraine không chỉ được lợi từ việc nhận được những khoản phí lớn cho vai trò trung chuyển khí đốt cho Nga mà còn có được rất nhiều các ưu đãi khác. Cụ thể, Kiev được mua khí đốt của Nga với giá thấp hơn nhiều so với giá thị trường. Ngoài ra, Kiev còn được thoải mái nợ tiền khí đốt của Nga.
Tuy nhiên, kể từ khi Ukraine quyết đánh đổi mối quan hệ với Nga để chạy theo phương Tây, nước này đang đánh mất rất nhiều, từ vai trò là một điểm trung chuyển khí đốt quan trọng giữa Nga và châu Âu đến vị trí là một đối tác được Nga ưu ái.
Nga không còn cho Kiev hưởng giá ưu đãi khi mua khí đốt. Mức giá hiện giờ mà Kiev phải trả cho Nga được cho là cao hơn 80% giá ưu đãi trước đây. Nga cũng không cho Kiev nợ tiền mua khí đốt mà buộc phải trả tiền trước nếu muốn được Nga tiếp tục cung cấp khí đốt. Điều đáng nói là Moscow đang xúc tiến kế hoạch để xây dựng các mạng lưới cung cấp khí đốt cho Châu Âu không đi qua Ukraine.
Theo tuyên bố mới nhất được Tổng Giám đốc của tập đoàn khí đốt quốc gia Nga – Gazprom – ông Alexey Miller đưa ra hồi cuối tuần vừa rồi, với việc Nga tiến hành xây dựng một mạng lưới đường ống khí đốt từ nước này đến Thổ Nhĩ Kỳ, vai trò của Ukraine trong hoạt động trung chuyển khí đốt cho Nga sẽ hoàn toàn là con số 0.
“Chúng tôi sẽ chỉ cung cấp đủ lượng khí đốt cần thiết cho tiêu thụ nội địa của Ukraine”, ông Miller cho biết.
Trước đó, do sức ép từ phía Liên minh Châu Âu (EU), Nga đã buộc phải huỷ bỏ dự án Dòng chảy Phía Nam. Hôm 1/12, Tổng thống Putin đã bất ngờ thông báo quyết định trên.
Theo phương án thay thế mà Moscow đưa ra, hệ thống đường ống dẫn khí đốt mới sẽ đi qua Thổ Nhĩ Kỳ theo thoả thuận mà Tổng thống hai nước đạt được gần đây. Hệ thống này sẽ bao gồm một trung tâm đặc biệt ở biên giới Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ để phục vụ cho các khách hàng ở nam Châu Âu. Với hệ thống này, Ukraine sẽ không còn bất kỳ vai trò nào trong mạng lưới đường ống trung chuyển khí đốt cho Nga mà đơn thuần chỉ là nhà nhập khẩu khí đốt của Nga. Trong bối cảnh này, giữa Nga và Ukraine sẽ chỉ là quan hệ giữa người mua, người bán và nó sẽ diễn ra trên cơ sở “thuận mua vừa bán”. Một khi không còn phụ thuộc vào Ukraine, Nga đương nhiên sẽ không ngại thẳng thừng với Kiev.
Tuyên bố của Tổng Giám đốc Gazprom chắc chắn sẽ khiến giới lãnh đạo ở Kiev rúng động. Nó là tin vô cùng xấu cho Ukraine trong bối cảnh nước này đang phải chật vật chống lại những ảnh hưởng tiêu cực của cuộc khủng hoảng chính trị nghiêm trọng đối với nền kinh tế vốn èo uột của nước này.
Hiện tại, Ukraine đã phải đối mặt với rất nhiều khó khăn trong vấn đề an ninh năng lượng. Nga đã cắt đứt nguồn cung cấp khí đốt cho Ukraine cách đây vài tháng sau khi Kiev không chịu trả nợ tiền tiêu thụ khí đốt. Sau rất nhiều cuộc đàm phán do Liên minh Châu Âu (EU) làm trung gian, Kiev và Moscow cuối cùng đã đạt được thỏa thuận theo đó Kiev trả tiền trước và sau 48 giờ sẽ nhận được nguồn cung cấp khí đốt từ Moscow.
Mới đây, sau một thời gian trì hoãn, Kiev cuối cùng đã phải trả khoản tiền 378 triệu USD cho tập đoàn khí đốt quốc gia Nga - Gazprom để mua khí đốt khi mùa đông giá băng đang tràn ngập khắp đất nước Ukraine. Được biết, hôm nay (8/12), Nga sẽ chính thức nối lại nguồn cung cấp khí đốt cho nước láng giềng Ukraine.
Ukraine đang vùng vẫy để thoát khỏi ảnh hưởng của Nga, tìm đường hướng sang phương Tây. Tuy nhiên, đây là điều rất khó khi mà Kiev phụ thuộc rất nhiều vào Moscow. Ukraine là một trong những nước tiêu thụ khí đốt lớn nhất của Nga với khoảng 30 tỉ mét khối khí đốt mỗi năm. Nga cũng chuyển khoảng một nửa nguồn xuất khẩu khí đốt của mình thông qua đường trung chuyển ở Ukraine sang cho các thị trường ở Châu Âu.
Kiệt Linh
Ý kiến bạn đọc