(VnMedia) - Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko hôm qua (10/10) bất ngờ sa thải một doanh nhân triệu phú đang làm tỉnh trưởng tỉnh Donetsk bằng một vị tướng theo đường lối chủ nghĩa dân tộc cứng rắn. Bước đi này đang làm dấy lên câu hỏi về việc phải chăng Kiev lại chuẩn bị đưa quân đến đánh miền đông.
 |
Tướng Oleksandr Kykhtenko sẽ lãnh đạo Donetsk theo quyết định bổ nhiệm của Tổng thống Poroshenko. Trong ảnh, ông đang đứng đối diện với cựu Tổng thống Yanukovych |
Ông Sergiy Taruta là một trong những nhà tài phiệt thân phương Tây được đưa vào vị trí lãnh đạo, quản lý các khu vực nói tiếng Nga bất ổn ở miền đông Ukraine sau khi cuộc nổi dậy ở thủ đô Kiev lật đổ cựu Tổng thống Yanukovych hồi tháng 2.
Văn phòng của ông Poroshenko cho biết, ông Taruta đã bị cách chức và người thay thế ông sẽ là cựu chỉ huy quân đội Oleksandr Kykhtenko.
Một số nhà phân tích dự đoán, việc Tổng thống Poroshenko bổ nhiệm một cựu tướng lên làm người lãnh đạo khu vực Donetsk đồng nghĩa với việc chính quyền Kiev đang chuẩn bị cho một phương pháp tiếp cận cứng rắn hơn với lực lượng ly khai ở miền đông.
"Ông Poroshenko bây giờ cần một ai đó có thể tạo dựng một sự ổn định. Nhà tài phiệt Taruta đã thất bại. Bây giờ đến lượt một người đàn ông mạnh mẽ”, nhà phân tích chính trị ở Kiev – ông Volodymyr Fesenko đã nói như vậy.
Lý do ông Taruta bị cách chức được cho là do ông này không thể ngăn chặn được bước tiến quân của lực lượng ly khai.
Nhà tài phiệt Taruta đã phải trải qua một thời kỳ sóng gió khi nắm giữ chức tỉnh trưởng tỉnh Donetsk. Ông đã bị lực lượng ly khai đuổi ra khỏi văn phòng tỉnh trưởng ở Donetsk rồi sau đó lực lượng này đã tuyên bố độc lập và trung thành với Nga.
Ông trùm sắt thép và dầu mỏ 59 tuổi hồi năm ngoái được tạp chí Ford định giá tài sản sở hữu là 600 triệu USD. Sau khi lên giữ chức tỉnh trưởng tỉnh Donetsk, ông Taruta đã liên tục đứng ra làm trung gian nhằm chấm dứt cuộc xung đột ở khu vực. Tuy nhiên, ông này được cho là đã khiến Tổng thống Poroshenko nổi giận khi lên án, chỉ trích quyết định của Nhà lãnh đạo Ukraine trong việc trao quy chế tự trị có giới hạn cho lực lượng ly khai ở miền đông trong thỏa thuận ngừng bắn được ký kết hồi năm ngoái.
Ông Taruta đã đòi áp dụng thiết quân luật ở Donetsk và khu vực láng giềng sát bên Luhansk. Đây là một quyết định mà Tổng thống Poroshenko kiên quyết phản đối bởi điều đó sẽ tự động đóng băng một khoản tiền cứu trợ mà IMF cung cấp cho Kiev.
Nhiều nguồn tin báo chí khác nhau ở Kiev đang đồn đoán rằng, ông Poroshenko đã đưa ra quyết định cách chức ông Taruta từ hồi đầu tuần khi ông này đi quá giới hạn thẩm quyền của mình bằng cách trực tiếp kêu gọi Tổng thống Nga Vladimir Putin chấm dứt cuộc chiến “nhân tạo” ở Ukraine ngay trong ngày sinh nhật của ông chủ điện Kremlin.
Điện Kremlin bác bỏ thẳng thừng cáo buộc cho rằng Moscow gây ra cuộc xung đột hiện nay ở Ukraine để trả thù cho quyết định của Kiev trong việc rời khỏi quỹ đạo của Nga và gắn tương lai của nước này với phương Tây. Về phần mình, Tổng thống Poroshenko nói rằng, ông phải duy trì quan hệ tốt đẹp với Tổng thống Putin để ngăn chặn tình trạng đổ máu ở Ukraine.
Chân dung tướng cứng rắn sẽ lãnh đạo Donetsk
Lên thay thế ông Taruta ở vị trí tỉnh trưởng tỉnh miền đông bất ổn và cứng đầu Donetsk, nhiệm vụ đầu tiên và trước mắt đối với Tướng Kykhtenko sẽ là bảo đảm tỉnh công nghiệp này có thể mở các điểm bỏ phiếu một cách an toàn trong cuộc tổng tuyển cử vào ngày 26/10 tới.
Lực lượng ly khai đã thề sẽ phá vỡ cuộc bỏ phiếu sắp tới và sẽ tự tổ chức một cuộc bầu cử của riêng họ vào tháng tới. Kiev và các nước đồng minh phương Tây lên án động thái trên là bất hợp pháp và vi phạm thỏa thuận hòa bình mong manh được hai bên ký kết hôm 5/9.
Ông Kykhtenko nổi tiếng là một vị chỉ huy được kính trọng. Ông này là người đã chiến đấu chống lại nạn tham ô, tham nhũng khiến lực lượng vũ trang oai hùng một thời của Ukraine phải quỵ ngã như hiện nay.
Các đơn vị của Tướng Kykhtenko được giao nhiệm vụ bảo vệ các cơ sở nhà nước nhạy cảm và chiến đấu chống lại các ông chủ mafia đang xâm nhập vào những mỏ than và các nhà máy thép – hai nguồn lực chính cho nền kinh tế Ukraine suốt hơn một thập kỷ qua.
Vị tướng 58 tuổi đang đứng đầu trong danh sách đề cử của một đảng nhỏ theo chủ nghĩa dân tộc được gọi là Đảng Sức mạnh và Danh dự.
Đồng nghiệp trong đảng của ông Kykhtenko – ông Igor Smeshko gần đây được bổ nhiệm làm cố vấn tình báo và do thám của Tổng thống. Những quyết định bổ nhiệm trên là một dấu hiệu cho thấy Tổng thống Poroshenko đang cố gắng tạo dựng một hình ảnh sức mạnh trước thềm cuộc tổng tuyển cử.
"Ngày hôm nay, khu vực này cần một tướng lĩnh quân sự chứ không phải là một nhà điều hành. Theo ý kiến của tôi, Ukraine sẽ mất quyền kiểm soát khu vực trong 5 hoặc 10 năm tới và bây giờ ông Poroshenko cần phải bảo đảm khu vực này không biết thành một Chechnya khác”, nhà phân tích chính trị Taras Berezovets nói, ám chỉ đến khu vực ly khai phía nam của Nga – nơi đã từng rơi vào tình trạng vô pháp luật, vô trật tự trong gần 20 năm.
Kiệt Linh -
(tổng hợp)
Ý kiến bạn đọc