(VnMedia) - Tổng thống Petro Poroshenko hôm qua (12/10) đã thẳng thừng sa thải Bộ trưởng Quốc phòng trong một quyết định hoàn toàn bất ngờ ngay trước thềm cuộc gặp với Moscow nhằm tìm kiếm hòa bình cho Ukraine. Vụ sa thải quan chức quân sự mới nhất này diễn ra sau khi quân đội Ukraine thảm bại một cách bẽ bàng trước lực lượng ly khai vừa mỏng vừa thiếu chuyên nghiệp hơn họ.
 |
Bộ trưởng vừa mất chức của Ukraine |
Website chính thức của Tổng thống Poroshenko cho biết, ông sẽ nhanh chóng bổ nhiệm tân Bộ trưởng Quốc phòng sau khi “chấp nhận đơn từ chức” của Bộ trưởng Valeriy Geletey – người vừa mới lên nhậm chức hồi tháng 7.
Theo văn phòng báo chí của Nhà lãnh đạo Ukraine, "Tổng thống Poroshenko đã nhấn mạnh rằng, đã đến lúc phải thay đổi vị trí cao nhất trong Bộ Quốc phòng”.
Diễn biến mới nhất trên đã phơi bày thêm nữa cảm giác thất bại đang bủa vây đội quân từng oai hùng một thời khi cuộc xung đột kéo dài hơn 6 tháng với lực lượng ly khai tiếp tục diễn ra và số người thiệt mạng từ cuộc chiến đã leo lên hơn 3.600 người.
Thành tích của quân đội trên chiến trường miền đông đã khiến những người Ukraine từng ăn mừng thành công của cuộc nổi dậy đẫm máu ở thủ đô Kiev cảm thấy xấu hổ, bẽ bàng. Phong trào được gọi là Maidan đã lật đổ cựu Tổng thống Yanukovych hồi tháng hai và thúc đẩy Kiev theo hướng thân phương Tây. Tuy nhiên, từ phong trào Maidan đến cuộc chiến ở miền đông, những người này đã không còn được hưởng chiến thắng hay thành công nữa.
Từ nhiều tuần nay, người ta đã đồn đoán về việc Tổng thống Poroshenko không hài lòng với khả năng cầm quân của Bộ trưởng Quốc phòng Geletey. Khả năng tổ chức một cuộc tổng tấn công mang tính quyết định vào lực lượng ly khai ở miền đông Ukraine của Bộ trưởng Geletey đã bị nghi ngờ kể từ khi ông được bổ nhiệm hôm 3/7.
Tờ tạp chí uy tín Dzerkalo Tyzhnia cho biết, số phận của Bộ trưởng Geletey đã được quyết định khi ông này nhận được nguồn thông tin hôm 23/8 về việc cho hàng trăm lính đặc nhiệm Nga cùng hàng chục phương tiện bọc thép xâm nhập vào vùng chiến sự ở miền đông – một lời cáo buộc mà Moscow kiên quyết bác bỏ.
Tờ báo trên dẫn lời một tướng lĩnh chỉ huy quân đội Ukraine cho biết, Bộ trưởng Geletey đã phớt lờ thông tin tình báo và thay vào đó đến tham dự lễ diễu hành Ngày Độc lập ở thủ đô Kiev trong ngày hôm sau.
Cáo buộc về việc triển khai quân Nga nói trên được đưa ra sau khi lực lượng ly khai phát động một cuộc phản công toàn diện khiến quân đội Ukraine thua liểng xiểng. Lực lượng ly khai đã giành lại được một loạt khu vực lãnh thổ đã mất vào tay quân Kiev trước đó.
Lực lượng ly khai còn xóa sổ một đơn vị của quân đội Ukraine gồm ít nhất 100 binh lính ở gần thành phố Ilovaysk. Thất bại thảm kịch này là một cú sốc đối với chính quyền Kiev và nó là nhân tố mang tính quyết định khiến Tổng thống Poroshenko vội vã tìm kiếm một lệnh ngừng bắn với lực lượng ly khai.
Bộ trưởng Quốc phòng Geletey đã phải đối diện với những lời chỉ trích gay gắt về những thất bại liên tiếp và thê thảm của quân đội Ukraine ở miền đông nam, đặc biệt ở hai khu vực Luhansk và Donetsk. Hồi đầu tháng 8, hàng trăm người biểu tình ở thủ đô Kiev – nhiều trong số này là mẹ và vợ của những người lính tham gia cuộc chiến ở Donetsk và Luhansk, đã yêu cầu ông Geletey từ chức.
Với tư cách là một Bộ trưởng Quốc phòng, ông Geletey cũng là một phần của rất nhiều scandal. Ông Geletey từng đe dọa kiện bà Yulia Timoshenko – người cáo buộc ông bán vũ khí cho lực lượng ly khai ở Donetsk và Lugansk.
Hồi tháng 9, ông Geletey cũng cáo buộc Nga sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật để chống lại quân Kiev. Phát biểu này đã đón nhận hàng loạt bình luận đầy mỉa mai, châm biếm từ Moscow cũng như những lời chỉ trích từ Bộ Nội vụ Ukraine.
Bản thân vị tướng Geletey sau đó cũng phủ nhận việc ông đưa ra lời cáo buộc hạt nhân trên, nói rằng các phóng viên đã hiểu sai lời phát biểu của ông.
Hồi đầu tháng 10, Cơ quan Điều tra hàng đầu của Nga đã tiến hành điều tra ông Geletey về cáo buộc giết người, thảm sát, cũng như sử dụng những phương tiện và cách thức chiến tranh bị cấm.
Quyết định thay thế Bộ trưởng Quốc phòng của Tổng thống Poroshenko diễn ra chỉ 2 ngày sau khi ông này vừa bất ngờ sa thải một doanh nhân triệu phú đang làm tỉnh trưởng tỉnh Donetsk bằng một vị tướng theo đường lối chủ nghĩa dân tộc cứng rắn. Trước đó nữa, ông Poroshenko cũng từng cách chức người đứng đầu Lực lượng Biên phòng Ukraine.
Ukraine sắp có Bộ trưởng Quốc phòng mới
Ông Poroshenko cho biết, ông có kế hoạch bổ nhiệm Bộ trưởng Quốc phòng mới cho Ukraine vào ngày hôm nay (13/10) và bày tỏ hy vọng Verkhovna Rada (Quốc hội Ukraine) sẽ ủng hộ quyết định bổ nhiệm của ông trong phiên họp diễn ra vào ngày 14/10.
“Tôi chắc là chúng tôi sẽ không kéo dài chuyện bỏ phiếu bầu ra một Bộ trưởng Quốc phòng. Tôi hy vọng nó sẽ diễn ra vào ngày thứ Ba,” Tổng thống Ukraine cho hay.
Theo giải thích của Nhà lãnh đạo Poroshenko, quyết định thay thế Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine và một số vị trí quân sự khác như “sa thả người đứng đầu Lực lượng Biên phòng và thành lập Ủy ban Tình báo do ông Igor Smeshko dẫn đầu, sẽ giúp củng cố năng lực phòng thủ của Ukraine”.
Cuộc chiến tiếp tục diễn ra ở miền đông làm ảnh hưởng đến cơ hội của ông Poroshenko trong cuộc bầu cử Quốc hội vào ngày 26/10 tới.
Kiệt Linh -
(tổng hợp)
Ý kiến bạn đọc