(VnMedia) - Bộ Ngoại giao Trung Quốc mới đây thông báo, nước này đã di chuyển giàn khoan Hải Dương 981 ra khỏi khu vực biển gần quần đảo Hoàng Sa. Giàn khoan này đã là nguồn cơn gây ra cuộc đối đầu căng thẳng giữa Việt Nam và Trung Quốc trong suốt hơn 2 tháng qua. Hiện tại, giàn khoan Hải Dương 981 đang được di chuyển tới một dự án mới ở gần Hải Nam.
Từ ngày 2/5, giàn khoan Hải Dương 981 và nhiều tàu hộ tống, bao gồm cả tàu quân sự của Trung Quốc đã xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam. Vị trí hoạt động của giàn khoan chỉ cách bờ biển Việt Nam khoảng 130 hải lý. Các tàu của Trung Quốc đã vây ép, cố tình đâm húc, phun vòi rồng công suất lớn vào các tàu cảnh sát biển, tàu kiểm ngư đang thực thi nhiệm vụ quản lý biển trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam, làm bị thương nhiều cán bộ kiểm ngư của Việt Nam và gây tổn thất cho các lực lượng thực thi pháp luật trên biển của Việt Nam, thậm chí đâm chìm tàu cá của Việt Nam. Việt Nam đã đấu tranh bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền bằng các biện pháp hòa bình.
Được biết, từ tối 15/7, Trung Quốc đã di chuyển giàn khoan về hướng đảo Hải Nam và đến sáng 16/7, giàn khoan Hải Dương 981 cùng tàu hộ tống bảo vệ đã ra khỏi vùng biển của Việt Nam.
Động thái di chuyển giàn khoan của Trung Quốc là một điều hoàn toàn bất ngờ bởi ban đầu Bắc Kinh dự định hạ đặt trái phép giàn khoan này ở vùng biển của Việt Nam cho đến tận giữa tháng 8. Những đồn đoán và phân tích đang rộ lên về việc tại sao Trung Quốc lại bất ngờ di chuyển giàn khoan Hải Dương 981 ra khỏi vùng biển của Việt Nam. Một chuyên gia năng lượng của Trung Quốc đã nói với hãng tin Reuters rằng, anh ta nghĩ là giàn khoan được di chuyển vì đơn giản nó đã hoàn thành nhiệm vụ trước kế hoạch đặt ra do điều kiện thời tiết thuận lớn trong hơn 2 tháng qua. Các nhà phân tích khác thì tin rằng, có thể Trung Quốc tận dụng thời điểm sắp có bão lớn để di chuyển giàn khoan nhằm gỡ bỏ nguồn cơn gây ra mâu thuẫn giữa nước này với Việt Nam. Thiếu tướng Lê Mã Lương của Việt Nam thẳng thắn cho rằng “phản ứng mạnh mẽ” của Việt Nam đã buộc Bắc Kinh phải di chuyển giàn khoan sớm hơn dự tính.
Thời điểm Trung Quốc di chuyển giàn khoan cũng gây tò mò. Trung Quốc đã kéo giàn khoan Hải Dương 981 vào vùng biển Việt Nam ngay sau khi Tổng thống Mỹ Barack Obama có chuyến công du đến Châu Á. Điều này đã khiến nhiều nhà phân tích cho rằng, thông qua hành động hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 ở vùng biển của Việt Nam, Trung Quốc muốn phát đi một thông điệp cho Mỹ hơn là cho Việt Nam. Và đến giờ, Trung Quốc lại di chuyển giàn khoan vào thời điểm chưa đầy một tuần sau khi những bước đi của Trung Quốc ở Biển Đông được cho là đã trở thành “vấn đề hàng đầu trong chương trình nghị sự” của cuộc Đối thoại Kinh tế và Chiến lược Mỹ-Trung ở thủ đô Bắc Kinh. Tuy nhiên, cơn mưa chỉ trích, lên án kéo dài nhiều tháng qua của cộng đồng quốc tế (trong đó có làn sóng chỉ trích mạnh mẽ, gay gắt trong cuộc Đối thoại Shangri-La) cũng chẳng tác động được gì đến những tính toán của Bắc Kinh thì rất khó có thể tin được rằng cuộc đối thoại giữa Mỹ và Trung Quốc vừa rồi lại làm thay đổi tình hình, khiến Bắc Kinh quyết định di chuyển giàn khoan.
Nhiều khả năng Trung Quốc di chuyển giàn khoan Hải Dương 981 là do nước này chỉ đơn giản tính toán rằng họ chẳng được lợi lộc gì mấy khi tiếp tục hạ đặt giàn khoan trong vùng biển Việt Nam, đặc biệt là khi so sánh với những lợi ích tiềm năng mà Trung Quốc có được khi rút giàn khoan. Tiếp tục hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng biển của Việt Nam, Trung Quốc không chỉ có nguy cơ đẩy quan hệ giữa nước này với Việt Nam vào tình trạng ngày một xấu mà còn phải đối mặt với sự phản đối, lên án ngày một quyết liệt, gay gắt của cộng đồng quốc tế. Hình ảnh của Trung Quốc vì thế sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều. Điều này đã được chứng minh rất rõ trong thời gian qua. Chưa bao giờ, cộng đồng quốc tế lại có tiếng nói mạnh mẽ như vậy trước vụ việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng biển của Việt Nam và có những hành động hung hăng, hiếu chiến ở Biển Đông.
Việc Trung Quốc di chuyển giàn khoan Hải Dương 981 sẽ đem lại cho nước này nhiều lợi ích tiềm năng. Trung Quốc sẽ làm dịu tình hình căng thẳng ở Biển Đông đồng thời sẽ không còn phải liên tục đối diện với sự chỉ trích của cộng đồng quốc tế cũng như trong chính nội bộ Trung Quốc
Kiệt Linh -
(tổng hợp)
Ý kiến bạn đọc