Việt Nam kiên trì giữ hòa bình nhưng sự chịu đựng có giới hạn

(VnMedia) - Việt Nam kiên quyết đấu tranh để bảo vệ chủ quyền, sử dụng mọi biện pháp trên cơ sở đảm bảo hòa bình và an ninh khu vực, ưu tiên các biện pháp đàm phán, thương lượng với các nước liên quan. Tuy nhiên, “mọi sự chịu đựng đều có giới hạn. Nếu tàu Trung Quốc tiếp tục đâm vào chúng tôi, chúng tôi sẽ phải có hành động tự vệ để đáp lại tương tự”, ông Ngô Ngọc Thu, Phó Tư lệnh Tham mưu trưởng, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam, đã tuyên bố cứng rắn như vậy tại cuộc họp báo chiều nay (7/5).

Tàu Trung Quốc hung hăng bắn vòi rồng vào tàu Việt Nam . Ảnh: Vne

Chiều nay (7/5), tại thủ đô Hà Nội, Bộ Ngoại giao Việt Nam đã tổ chức một cuộc họp báo quốc tế để công bố về những việc làm sai trái của Trung Quốc ở vùng biển Việt Nam.

Tại cuộc họp báo, ông Trần Duy Hải, Phó chủ nhiệm Ủy ban biên giới quốc gia, Bộ Ngoại giao, đã thông báo cụ thể diễn biến chi tiết tình hình trong những ngày qua liên quan đến việc Trung Quốc đưa dàn khoan HD 981 vào vùng biển Việt Nam.

Lúc 5h22 ngày 1/5, Cơ quan chức năng Việt Nam đã phát hiện giàn khoan nước sâu Hai Yang Shi You 981 (mà Việt Nam vẫn thường gọi là HD 981) và 3 tàu dịch vụ dầu khí của phía Trung Quốc di chuyển từ Tây Bắc đảo Tri Tôn (thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam) xuống phía Nam. Đến 16 giờ ngày 2/5, giàn khoan HD 981 được thả trôi tại tọa độ 15 độ 29’58” vĩ Bắc - 111 độ 12’06” kinh Đông, phía nam đảo Tri Tôn. Vị trí này nằm sâu trong thềm lục địa của Việt Nam 80 hải lý, cách đảo Lý Sơn 119 hải lý, cách bờ biển Việt Nam 130 hải lý.

Trung Quốc hạ đặt giàn khoan HD 981 để tiến hành khoan thăm dò thềm lục địa của Việt Nam và huy động nhiều tàu bảo vệ đi cùng. Hiện nay, số lượng tàu của Trung Quốc bảo vệ giàn khoan có lúc lên cao nhất đã là 80 tàu, trong đó có cả tàu quân sự. Các tàu này đã cố tình đâm va vào các tàu thực thi pháp luật gồm tàu cảnh sát biển và tàu kiểm ngư của Việt Nam đang hoạt động chấp pháp tại vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, làm bị thương một số thủy thủ và gây thiệt hại về tài sản cho phía Việt Nam.

HD 981 là giàn khoan nước sâu quy mô lớn đầu tiên do Trung Quốc sản xuất và thuộc sở hữu của Tổng công ty Dầu khí Hải Dương Trung Quốc (CNOOC). Đây là giàn khoan nửa chìm nửa nổi, có chiều dài 114 m, rộng 89 m và cao 117 m, độ sâu hoạt động tối đa là 3.000 m và độ khoan sâu tối đa là 12.000 m.

Trong những ngày qua, phía Việt Nam đã nhiều lần lên tiếng trao đổi với phía Trung Quốc về vụ việc trên, trong đó có các cuộc tiếp xúc trực tiếp giữa đại diện Bộ Quốc phòng Việt Nam và tùy viên quân sự Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội và trao đổi bằng thư giữa Tổng Giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam với Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn dầu khí Hải dương Trung Quốc – CNOOC.

Riêng về phía Bộ Ngoại giao Việt Nam , đã có 8 cuộc giao thiệp nghiêm túc với phía Trung Quốc. Cụ thể, có 3 cuộc gặp trực tiếp tại Hà Nội, 3 cuộc gặp trực tiếp tại Bắc Kinh và 2 cuộc điện đàm. Đáng chú ý, chiều ngày hôm qua (6/5), Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã điện đàm với Ủy viên Quốc vụ Trung Quốc Dương Khiết Trì. Trước đó, vào ngày 4/5, Thứ trưởng Ngoại giao, Trưởng đoàn đàm phán cấp cao của chính phủ về biên giới , lãnh thổ của Việt Nam – ông Hồ Xuân Sơn cũng đã điện đàm với Thứ trưởng Ngoại giao, Trưởng đoàn đàm phán chính phủ về biên giới, lãnh thổ của Trung Quốc Lưu Chấn Dân để phản đối hoạt động bất hợp pháp của giàn khoan HD 981 trên thềm lục địa Việt Nam. Cũng trong ngày 4/5, đại diện Bộ Ngoại giao đã triệu Đại biện Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội đến để trao công hàm phản đối.

Trong các cuộc giao thiệp trên, phía Việt Nam đã khẳng định và nhấn mạnh: “Khu vực giàn khoan HD 981 và các tàu bảo vệ của Trung Quốc hoạt động nằm hoàn toàn trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam; hoạt động của giàn khoan và các tàu bảo vệ của Trung Quốc đã vi phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam theo quy định của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982, vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông năm 2002 (DOC) và các thỏa thuận có liên quan khác giữa Lãnh đạo cấp cao hai nước cũng như Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển Việt Nam-Trung Quốc. Việt Nam yêu cầu phía Trung Quốc rút ngay giàn khoan nói trên và các tàu ra khỏi vùng biển của Việt Nam .

“Việt Nam có đầy đủ bằng chứng lịch sử và cơ sở pháp lý để khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa, cũng như được hưởng quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của mình phù hợp với Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982. Việt Nam yêu cầu Trung Quốc tôn trọng chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của mình”.

Việt Nam cũng đề nghị Trung Quốc giải quyết tranh chấp liên quan đến chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán tại Biển Đông thông qua đàm phán và các biện pháp hòa bình, phù hợp luật pháp quốc tế, bao gồm Hiến chương Liên Hợp Quốc và Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982.

Trong khi đó, phía Trung Quốc cho rằng, “hoạt động của giàn khoan HD 981 là hoạt động dầu khí bình thường của Trung Quốc ở khu vực phía Nam đảo “Trung Kiến” (tức đảo Tri Tôn) thuộc quần đảo “Tây Sa” (tức quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam), không liên quan gì đến thềm lực địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Trung Quốc cũng cho rằng “đây là khu vực thuộc vùng biển của quần đảo “Tây Sa” (tức quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam) và hoạt động lần này là hoạt động thăm dò dầu khí bình thường trong vùng biển do Trung Quốc quản lý, “không có tranh chấp”. Phía Việt Nam đã hoàn toàn bác bỏ và kiên quyết không chấp nhận quan điểm sai trái này của phía Trung Quốc.

Việc phía Trung Quốc bất chấp giao thiệp của phía Việt Nam vẫn không rút giàn khoan nói trên cùng các tàu dịch vụ dầu khí và các tàu bảo vệ ra khỏi vùng biển của Việt Nam rõ ràng là hành động cố tình và có chủ ý nhằm xâm phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam; cũng như đã vi phạm các quy định có liên quan của luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982, và trái với tinh thần và lời văn của Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông. Hành vi và thái độ của Trung Quốc cũng đi ngược lại các thỏa thuận và nhận thức chung giữa Lãnh đạo hai nước và Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển Việt Nam-Trung Quốc. Các văn kiện này đều nhấn mạnh việc các bên cần kiềm chế, không làm phức tạp thêm tranh chấp và tiến hành đàm phán, thương lượng để giải quyết bất đồng.

Việc làm của Trung Quốc đã ảnh hưởng rất lớn đến sự tin cậy chính trị giữa hai nước, ảnh hưởng tiêu cực đến các diễn đàn đàm phán về các vấn đề trên biển giữa hai nước, trong đó có diễn đàn của Nhóm bàn bạc và hợp tác cùng phát triển trên biển, tác động xấu đến tâm tư, tình cảm của nhân dân hai nước. Việt Nam một lần nữa nghiêm túc yêu cầu Trung Quốc rút ngay giàn khoan nói trên cùng các tàu, thiết bị, nhân sự có liên quan ra khỏi thềm lục địa của Việt Nam, bồi thường cho những thiệt hai gây ra cho người và phương tiện của Việt Nam và không để tái diễn các hành động tương tự. Việt Nam kiên quyết bảo vệ các quyền lợi chính đáng của mình phù hợp với luật pháp quốc tế.

Việt Nam khẳng định luôn chủ trương kiên trì theo đuổi con đường hòa bình để giải quyết tranh chấp với Trung Quốc, kiên quyết đấu tranh để giữ vững chủ quyền và kiềm chế không để xảy ra xung đột, giữ môi trường hòa bình, ổn định trên biển. Các lực lượng Việt Nam sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ và dùng mọi biện pháp hòa bình để đấu tranh buộc giàn khoan và tàu của Trung Quốc phải rời khỏi vùng biển Việt Nam .

Tại buổi họp báo, ông Ngô Ngọc Thu, Phó Tổng Tư lệnh Tham mưu trưởng, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam tuyên bố: “Lực lượng cảnh sát biển, lực lượng kiểm ngư Việt Nam đã hết sức kiên trì, kiềm chế. Chúng tôi tiếp tục bám trụ và giải quyết mọi việc trên biển. Nhưng mọi sự chịu đựng đều có giới hạn. Nếu tiếp tục đâm vào chúng tôi, chúng tôi buộc phải tự vệ bằng hành động đáp trả tương tự".

Trong khi đó, ông Trần Duy Hải khẳng định: “Vấn đề chủ quyền rất thiêng liêng với đất nước chúng ta, cho nên chúng ta sẽ sử dụng tất cả các biện pháp cần thiết để mà bảo vệ các quyền và lợi ích của chúng ta”. Ông Trần Duy Hải cũng nhắc lại chính sách nhất quán của Việt Nam là kiên trì theo đuổi con đường hòa bình để giải quyết các tranh chấp.