Assad bị đồng minh thân nhất phản bội?

(VnMedia) - Iran – đồng minh khu vực lớn nhất và cũng là thân thiết nhất của chính quyền Syria, mới đây tuyên bố, họ không muốn để Tổng thống Assad cầm quyền mãi mãi nhưng cũng không muốn “các lực lượng cực đoan” lên thay thế ông này. Liệu đây có phải là dấu hiệu chứng tỏ Iran sẽ quay lưng với ông Assad?

Tổng thống Assad

Trả lời một cuộc phỏng vấn hôm 2/4 vừa rồi, ông Abdollahian – Thứ trưởng Ngoại giao Iran phụ trách các vấn đề Ả-rập và Châu Phi, cho biết Tehran hy vọng trong khoảng một tháng nữa sẽ có các cuộc hồi đàm với Ả-rập Xê-út – đối thủ khu vực hàng đầu của Iran, để bàn về cách thức giải quyết những bất đồng khác biệt giữa hai bên về vấn đề Trung Đông.

Khi được hỏi về các hoạt động của Iran ở nhiều quốc gia Ả-rập, ông Abdollahian đã trả lời, sự ổn định, hòa bình và phát triển ở “Yemen, Bahrain, Syria hay bất kỳ nước nào khác trong khu vực đều đem lại lợi ích và an ninh cho nước Cộng hòa Hồi giáo Iran”.

Vị Thứ trưởng Ngoại giao Iran nhấn mạnh: “Tôi có thể trả lời câu hỏi của bạn theo một cách khác: Chúng tôi có một mối quan hệ sâu sắc với Syria . Đó là một đồng minh chiến lược nhằm chống lại Israel ".

Tuy nhiên, ông Abdollahian cho biết: “Chúng tôi không định tìm cách để ông Bashar al-Assad là tổng thống mãi mãi của Syria . Nhưng chúng tôi cũng không chấp nhận ý tưởng cho phép các lực lượng cực đoan, khủng bố lật đổ Tổng thống Assad và chính phủ Syria ".

Cuộc xung đột kéo dài hơn 3 năm qua ở Syria đã thu hút hàng ngàn chiến binh nước ngoài đến chiến đấu hoặc bên cạnh phe nổi dậy hoặc sát cánh bên quân đội trung thành với Tổng thống Assad.

Ả-rập Xê-út , Qatar và Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ mạnh mẽ cho các nhóm chiến binh nổi dậy chống lại chính quyền Tổng thống Assad. Trong khi đó, ông Assad đang nhận được sự hậu thuẫn tích cực của Iran , Nga , Iraq và Algeria .

Iran chìa tay ra với địch thủ?

Cũng trong cuộc trả lời phỏng vấn hôm 2/4, Thứ trưởng Ngoại giao Iran Abdollahian đã bày tỏ sự sẵn sàng trong việc gặp gỡ những người đồng cấp ở Ả-rập Xê-út nhưng cho biết, Tehran đang đợi Ả-rập Xê-út ấn định ngày giờ chính xác.

"Hiểu lầm" giữa Ả-rập Xê-út và Iran trong vấn đề Syria, Iraq và Bahrain có thể được giải quyết thông qua đàm phán, ông Abdollahian cho hay đồng thời nói thêm rằng, “chúng tôi hy vọng sẽ có các cuộc thảo luận với Ả-rập Xê-út vào tháng tới hoặc trong thời gian sớm nhất có thể”.

Việc Iran đưa ra phát biểu không định để ông Assad cầm quyền mãi mãi có thể không phải là dấu hiệu giới chức cầm quyền ở Tehran đang quay lưng lại với đồng minh Syria . Tuy nhiên, cử chỉ chìa tay ra với Ả-rập Xê-út của Iran không khỏi khiến chính quyền Damascus lo ngại. Ả-rập Xê-út vốn là nước ủng hộ nhiệt thành cho phe nổi dậy Syria và chống chính quyền Assad một cách mạnh mẽ. Ả-rập Xê-út là nước giúp đỡ vũ khí hagnf đầu cho phe nổi dậy Syria . Nước này cũng không ít lần thể hiện sự bất mãn, tức giận với đồng minh lớn là Mỹ chỉ vì Washington chần chừ không cung cấp sự giúp đỡ mang tính quyết định cho phe nổi dậy Syria .

Thứ trưởng Abdollahian nhấn mạnh, sự giúp đỡ của Iran cho Syria chỉ hạn chế ở hàng hóa viện trợ nhân đạo như lương thực và thuốc men. Ông này khẳng định, sự trợ giúp về quân sự sẽ không giúp chấm dứt được cuộc nội chiến kéo dài dai dẳng đã sang năm thứ 4 ở Syria . Cuộc chiến đó đã cướp đi sinh mạng của khoảng 140.000 người và làm hàng triệu người rơi vào cảnh sống lay lắt không nhà không cửa.

Trước đó, phương Tây và các nước Ả-rập thân phe nổi dậy liên tục cáo buộc Tehran cung cấp sự viện trợ cả về tài chính lẫn quân sự cho chính quyền Syria . Không ít lần, nguồn tin từ các tờ báo phương Tây tố cáo Iran đưa quân vào giúp Tổng thống Assad, cung cấp vũ khí và đào tạo lực lượng cho Syria cũng như làm cố vấn, cung cấp những lời khuyên về chiến lược quân sự cho Damascus.

Nếu Iran thực sự phản bội Syria thì chính quyền Assad sẽ gặp phải bất lợi lớn bởi Iran vốn là một cường quốc trong khu vực. Tuy nhiên, khả năng này khó có thể xảy ra bởi Iran với Syria vốn là một trục đối phó với Israel và phương Tây ở Trung Đông. Bản thân Syria có vai trò rất quan trọng với Iran . Mất Syria , Iran sẽ mất ảnh hưởng lớn trong khu vực.

Trước đó, Syria cũng đã nhận được lời cam kết ủng hộ chắc chắn từ một đồng minh mạnh khác là Nga. Tổng thống Putin hôm 2/4 đã nhấn mạnh một lần nữa sự ủng hộ của Moscow với Syria trong một thông điệp gửi tới người đồng cấp Syria . Trong thông điệp đó, Tổng thống Putin đã bảy tỏ quyết tâm ủng hộ Syria đến cùng của Nga trong cuộc chiến chống “chủ nghĩa khủng bố quốc tế” mà ông cho là do một số quốc gia trong khu vực và phương Tây “hậu thuẫn”.

Liên quan đến tình hình Syria, người đứng đầu phái đoàn chịu trách nhiệm phá hủy vũ khí hóa học của Syria hôm qua (3/4) đã nói với Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc rằng, chính quyền Assad vẫn có thể đáp ứng đúng hạn định dỡ bỏ mọi vũ khí hóa học ra khỏi nước này trước ngày 27/4 dù hoạt động vận chuyển bị cản trở hai tuần do các lý do an ninh.