(VnMedia) - Một quan chức cấp cao của Mỹ mới đây đã thách thức đường 9 đoạn hay còn gọi là đường lưỡi bò của Trung Quốc, nói rằng yêu sách này đang gây ra tình trạng “bất ổn định, thiếu an toàn và bấp bênh trong khu vực”.
Ảnh minh hoạ |
Hôm 5/2, Mỹ đã kêu gọi Trung Quốc làm rõ hoặc điều chỉnh cho thích hợp những đòi hỏi chủ quyền mà nước này đưa ra ở Biển Đông để từ đó tìm kiếm giải pháp hòa bình cho một trong những điểm nóng nhất ở khu vực Châu Á.
Với căng thẳng đang leo thang cao độ vì việc Trung Quốc đơn phương áp đặt vùng phòng không ở biển Hoa Đông bao trùm cả vùng tranh chấp với Nhật Bản, người ta đang quan ngại Bắc Kinh sẽ có hành động tương tự ở Biển Đông. Đây là nơi chứng kiến nhiều cuộc tranh chấp giữa Bắc Kinh với các nước láng giềng hơn.
Phản ứng trước những động thái gần đây của Trung Quốc, một nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ ở Châu Á đã lên tiếng thách thức yêu sách đường 9 đoạn hay còn gọi là đường lưỡi bò của Bắc Kinh. Theo yêu sách này, Trung Quốc đòi chủ quyền với hầu hết Biển Đông. Đường lưỡi bò “liếm” trọn gần 90% Biển Đông.
Trung Quốc, Philippines, Việt Nam, Malaysia, Brunei và Vùng lãnh thổ Đài Loan đang có tranh chấp lãnh thổ, lãnh hải ở Biển Đông – nơi có tuyến đường biển chiến lược và chứa đựng nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào.
Trong cuộc điều trần trước Quốc hội hôm 5/2, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Mỹ phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương – ông Danny Russel đã thẳng thắn chỉ trích, những đòi hỏi chủ quyền mập mờ của Trung Quốc ở Biển Đông đang “tạo ra sự bất ổn, thiếu an toàn và bấp bênh” trong quan hệ giữa cường quốc này với một loạt nước láng giềng.
Trong khi Mỹ tuyên bố không đứng về bên nào trong các cuộc tranh chấp lãnh thổ, lãnh hải thì Thứ trưởng Russel một lần nữa khẳng định, cường quốc số 1 thế giới có lợi ích trong việc chứng kiến các cuộc tranh chấp hàng hải hiện nay ở Châu Á được giải quyết bằng con đường hòa bình. Mỹ cũng đang tăng cường sự hiện diện quân sự ở Châu Á như một phần của chiến lược chuyển hướng trọng tâm vào Châu Á.
“Có những mối quan ngại ngày càng tăng lên khi kiểu hành xử ở Biển Đông hiện nay phản ánh nỗ lực ngày càng tăng lên của Trung Quốc trong việc đòi hỏi chủ quyền theo cái gọi là yêu sách đường 9 đoạn bất chấp sự phản đối của các nước láng giềng cũng như thiểu sự giải thích rõ ràng và thiếu căn cứ theo luật quốc tế”, ông Russel cho biết tại tiểu ban Hạ viện Mỹ phụ trách vấn đề Châu Á và Thái Bình Dương.
Ông Russel nhấn mạnh, đòi hỏi chủ quyền trên biển theo luật quốc tế là phải dựa vào các đặc điểm trên đất liền. “Bất kỳ đòi hỏi chủ quyền hàng hải nào không dựa vào các đặc điểm trên đất liền đều đi ngược lại với luật quốc tế”, ông Russel nói.
“Trung Quốc cần phải thể hiện sự tôn trọng luật quốc tế bằng cách làm rõ hoặc điều chỉnh những đòi hỏi chủ quyền của họ theo luật quốc tế”, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh.
Ông Russel cũng không quên thể hiện sự ủng hộ đối với Philippines trong việc đưa cuộc tranh chấp ở Biển Đông với Trung Quốc ra giải quyết tại toà án quốc tế.
Nhà ngoại giao hàng đầu của nước Mỹ tiếp tục cảnh báo Trung Quốc không được đơn phương thành lập vùng nhận diện phòng không ở Biển Đông. “Chúng tôi không thừa nhận cũng không chấp nhận vùng phòng không của Trung Quốc. Chúng tôi đã làm rõ với Trung Quốc rằng, họ không nên tìm cách thực hiện vùng phòng không và nên kiềm chế không có những hành động tương tự ở các nơi khác trong khu vực”, ông Russel nói thêm.
Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc đều thẳng thừng bác bỏ và thách thức vùng phòng không mà Trung Quốc tuyên bố thành lập ở biển Hoa Đông hồi cuối năm ngoái.
Tuy nhiên, nghị sĩ Steve Chabot – Chủ tịch Tiểu ban Đối ngoại phụ trách về Châu Á của Hạ viện Mỹ và cũng là người của Đảng Cộng hoà đối lập, đã lên tiếng cáo buộc chính quyền của Tổng thống Barack Obama phát đi “những thông điệp lẫn lộn”, khiến Trung Quốc ngày một trở nên táo bạo ở các vùng tranh chấp.
“Đã đến lúc chính quyền Obama cần phải vượt qua những lời nói và tìm một cách để bảo đảm rằng Mỹ luôn hiện diện ở đó và rằng tương lai của Mỹ ở Châu Á là rất mạnh, rất gắn bó và chắc chắn”, ông Chabot nhấn mạnh.
Những phát biểu của Thứ trưởng Russel và cả nghị sĩ Chabot đã cho thấy lập trường ngày một chủ động của Mỹ trong vấn đề Biển Đông.
Liên quan đến căng thẳng ngày một leo thang ở Biển Đông, Tổng thống Philippines Aquino hồi đầu tuần này đã có cuộc trả lời phỏng vấn tờ The New York Times của Mỹ, trong đó ông này kêu gọi các nhà lãnh đạo thế giới không được “nhượng bộ” Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông.
Bộ Ngoại giao Philippines kêu gọi các nước ủng hộ nhiều hơn cho họ trong “cuộc chiến” chống lại những đòi hỏi chủ quyền thái quá của Trung Quốc ở Biển Đông, lấn cả vào vùng lãnh hải, lãnh thổ nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 370km của Manila.
Bộ Ngoại giao Philippines cũng tái khẳng định lập trường của Philippines về việc, yêu sách đường 9 đoạn của Trung Quốc là vi phạm luật quốc tế. “Sự bành trướng dưới hình thức yêu sách đường 9 đoạn ở Biển Đông vi phạm nghiêm trọng pháp quyền và đe doạ hoà bình cũng như sự ổn định trong khu vực. Sự bành trướng này đang được dẫn đường bằng sức mạnh chứ không phải lẽ phải”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Philippines – ông Raul Hernandez chỉ trích.
Vân Linh -
(tổng hợp)
Ý kiến bạn đọc