Ngỡ ngàng “đòn” của phe nổi dậy vào Assad

(VnMedia) - Trước thềm hội nghị hòa bình Geneva II dự kiến diễn ra vào ngày mai (22/1), phe nổi dậy đã tung một “cú giáng” choáng váng nhằm vào chính quyền Syria khi gây sức ép buộc Liên Hợp Quốc phải từ chối sự tham gia của một trong những đồng minh thân thiết nhất và mạnh nhất của Tổng thống Bashar al-Assad.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon đã phải rút lại lời mời Iran đến dự hội nghị Geneva II trước sức ép của phe nổi dậy Syria và Mỹ.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon cho biết, Iran đã cam kết sẽ đóng “một vai trò tích cực và mang tính xây dựng” trong các nỗ lực quốc tế nhằm kết thúc cuộc nội chiến đẫm máu ở Syria.

Tuy nhiên, Liên minh Quốc gia Syria đã đe dọa sẽ rút khỏi các cuộc đàm phán dự kiến diễn ra vào ngày mai ở thành phố Montreux của Thụy Sỹ trừ khi Liên Hợp Quốc rút lại lời mời Iran .

Về phần mình, Mỹ - nước hậu thuẫn cho phe nổi dậy Syria, cho rằng, Tổng thư ký Ban nên rút lại lời mời trừ khi Iran “công khai” ủng hộ mục tiêu của hội nghị là thành lập một chính phủ chuyển tiếp ở Syria.

Theo giải thích của Tổng thư ký Ban Ki-moon tại một cuộc họp báo, ông đã đưa ra lời mời muộn mạng với Iran sau các cuộc hội đàm căng thẳng kéo dài 2 ngày với Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif. "Ngoại trưởng Zarif và tôi đã nhất trí với nhau rằng, mục tiêu của các cuộc đàm phán sắp tới là thiết lập trên cơ sở đồng thuận chung một chính phủ chuyển tiếp có chức năng đầy đủ để điều hành đất nước”, ông Ban cho phóng viên biết.

"Ông Zarif đã bảo đảm đi bảo đảm lại rằng Iran nếu được mời đến tham dự hội nghị sẽ đóng một vai trò tích cực và mang tính xây dựng”, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc nhấn mạnh.

Sự tham gia của Iran đồng nghĩa với việc tất cả các nước quan trọng có liên quan đến cuộc nội chiến đẫm máu ở Syria đều đến tham dự hội nghị hòa bình Geneva II. Hội nghị này có sự tham gia của 40 quốc gia trong phần khai màn vào ngày mai.

Sau đó, vào ngày thứ Sáu (24/1), chính quyền Assad và phe đối lập sẽ có các cuộc đối thoại, đàm phán trực tiếp với nhau ở Geneva .

Liên minh Quốc gia Syria chỉ mới quyết định tham gia hội nghị hòa bình quốc tế hôm 18/1 vừa rồi và lực lượng này đã phản ứng một cách đầy giận dữ trước việc Liên Hợp Quốc mời Iran tham dự hội nghị.

Phát ngôn viên của Liên minh Quốc gia Syria – ông Louay Safi đã thông báo trên tài khoản Twitter của liên minh này rằng, họ sẽ rút ra khỏi hội nghị hòa bình Geneva II “trừ khi Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon rút lại lời mời Iran”.

Lời đe dọa trên được đưa ra chỉ vài giờ sau khi giới lãnh đạo quốc tế vừa khen ngợi quyết định của Liên minh Quốc gia Syria về việc tham dự hội nghị Geneva II.

Mỹ và các cường quốc phương Tây luôn phản đối Iran tham dự hội nghị hòa bình Geneva II chừng nào nước này chịu chấp nhận thông cáo chung được các cường quốc thông qua tại hội nghị Geneva I diễn ra hồinăm 2012, trong đó kêu gọi thành lập một chính phủ chuyển tiếp ở Syria .

Trước sức ép trên, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon hôm qua (20/1) đã bất ngờ rút lời mời Iran đến tham dự hội nghị hòa bình ở Thụy Sỹ với lý do Tehran không ủng hộ thỏa thuận thành lập chính phủ chuyển tiếp ở Syria theo thông cáo chung được đưa ra tại hội nghị Geneva I.

"Ông ấy (Ban) tiếp tục kêu gọi Iran tham gia vào sự đồng thuận toàn cầu nhằm ủng hộ cho thông cáo Geneva . Trong bối cảnh Iran chọn cách đứng ngoài thông cáo đó, ông Ban đã quyết định rằng, hội nghị ở Montreux sẽ diễn ra mà không có sự tham gia của Iran”.

Quyết định trên rõ ràng là một cú giáng choáng váng vào chính quyền của Tổng thống Assad ngay trước thềm hội nghị Geneva II. Không có sự tham dự của Iran , chính quyền Syria mất đi một sự ủng hộ quan trọng. Hội nghị ở Geneva II chắc chắn sẽ chứng kiến sự ủng hộ áp đảo của các nước phương Tây dành cho phe nổi dậy Syria .

Nga bất bình

Nga – một trong những đồng minh hàng đầu của chính quyền Syria, cũng nhanh chóng lên tiếng bày tỏ sự bất bình trước quyết định rút lời mời Iran tham gia hội nghị Geneva II của Liên Hợp Quốc vì sức ép của phe nổi dậy và của Mỹ.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho rằng, các cuộc đàm phán hòa bình vào ngày mai sẽ giống như kiểu là “giả vờ” nếu không có sự tham gia của Iran.

“40 nước được mời đến dự hội nghị Geneva II... Và nếu Iran bị loại khỏi danh sách đó thì hội nghị này giống như một thứ gì đó mang tính xúc phạm, ông Lavrov cho biết.

“Iran tất nhiên cùng với Ả-rập Xê-út và các quốc gia vùng Vịnh, Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập và Iraq là một trong những nước quan tâm đến việc giải quyết tình hình Syria mà không gây tổn hại đến sự ổn định của khu vực quan trọng này”, Ngoại trưởng Nga phát biểu.

Với những diễn biến ở trên, hội nghị Geneva có vẻ như chưa bắt đầu đã gặp trục trặc. Các cường quốc đặt rất nhiều ky vọng vào hội nghị ngày mai. Họ hy vọng nó sẽ giúp tìm kiếm một giải pháp nhằm chấm dứt cuộc nội chiến kéo dài dai dẳng suốt gần 3 năm qua và đã cướp đi sinh mạng của ít nhất 130.000 người, làm hàng triệu triệu người rơi vào cảnh khốn cùng. Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng, khả năng thành công của hội nghị Geneva II là không nhiều.