Nga “tung hoành” ở lãnh địa của Mỹ?

(VnMedia) - Báo chí khắp thế giới đang không ngừng nói đến việc Nga gần đây “tung hoành” ở “lãnh địa ảnh hưởng” của Mỹ bằng việc thắt chặt quan hệ với Ai Cập, Ả-rập Xê-út. Những thông tin này khiến cường quốc số 1 thế giới “đứng ngồi không yên”.

Ngoại trưởng Nga (bên phải) và người đồng cấp Ai Cập

Ngoại trưởng Ai Cập hôm qua (14/11) đã tìm cách nói giảm, nói tránh về những lời đồn đoán liên quan đến bước ngoặt thay đổi lớn trong chính sách đối ngoại của Ai Cập, nói rằng Moscow quá quan trọng nên không thể chỉ là nước thay thế cho Mỹ với tư cách là đồng minh và người ủng hộ then chốt cho Cairo.

Tuyên bố trên được Ngoại trưởng Nabil Fahmy đưa ra sau cuộc gặp với người đồng cấp Nga Sergei Lavrov ngày hôm qua. Ông Lavrov đang dẫn đầu một phái đoàn Nga đến thăm Cairo.

"Chúng tôi rất mong được hợp tác chặt chẽ với Nga trong nhiều lĩnh vực bởi tầm quan trọng của Nga trên trường quốc tế. Chúng tôi mong thiết lập được một mối quan hệ ổn định, mạnh mẽ và liên tục với phía Nga. Chúng tôi muốn tạo thêm nhiệt lượng cho mối quan hệ vốn đễ được xây dựng từ trước", Ngoại trưởng Fahmy cho biết tại một cuộc họp báo.

Khi được hỏi liệu Nga có phải là nước sẽ thay thế Mỹ trong vai trò là đồng minh quan trọng của Ai Cập hay không, Ngoại trưởng Fahmy khẳng định, Cairo không tìm kiếm “người thay thế cho bất kỳ ai”. "Ảnh hưởng của Nga quá quan trọng nên không thể chỉ là người thay thế cho bất kỳ ai”, ông Fahmy nhấn mạnh.

Chuyến thăm của Nga diễn ra trong thời điểm quan hệ giữa Ai Cập với Mỹ - đồng minh chính và cũng là nhà viện trợ chính cho Cairo từ những năm 1970 – đang trở nên ngày một căng thẳng sau khi xảy ra cuộc đảo chính lật đổ Tổng thống Hồi giáo Mohammed Morsi thuộc Đảng Anh em Hồi giáo.

Ai Cập từng là đồng minh Ả-rập thân thiết nhất của Moscow trong 2 thập kỷ liên tiếp, bắt đầu từ những năm 1950 khi Liên Xô hậu thuẫn mạnh mẽ cho cố Lãnh đạo Gamal Abdel-Nasser trong tham vọng hiện đại quốc gia Ả-rập và xây dựng một quân đội được trang bị thiện chiến đúng thời điểm diễn ra cuộc Chiến tranh Lạnh và xung đột Ả-rập-Israel.

Tuy nhiên, trong năm 1972, khi ông Anwar Sadat lên cầm quyền, ông này đã cắt đứt mối quan hệ với Liên Xô và quay sang thiết lập quan hệ gắn bó với Mỹ.

Nga- Ai Cập sắp ký thỏa thuận vũ khí nhiều triệu đô?

Quan hệ Ai Cập với Liên Xô tiếp tục xấu đi một cách nghiêm trọng sau khi Moscow đưa quân tiến vào Afghanistan năm 1979. Tuy nhiên, quan hệ giữa hai nước đồng minh cũ bắt đầu được cải thiện trong những năm gần đây với hàng trăm nghìn người Nga vào Ai Cập mỗi năm.

Phái đoàn Nga ở Cairo hiện nay là chuyến thăm cấp cao nhất của Moscow đến Cairo trong nhiều năm trở lại đây. Ngoài Ngoại trưởng Lavrov, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu cũng có mặt trong đoàn quan chức cấp cao đến Ai Cập. Sự hiện diện của ông Shoigu làm dấy lên tin đồn về việc Nga và Ai Cập sắp ký một hợp đồng vũ khí “khủng”.

Ngoại trưởng Fahmy cho biết, ông cùng với người đồng cấp Lavrov và hai Bộ trưởng Quốc phòng Shoigu và Bộ trưởng Quốc phòng Ai Cập Abdelk-Fattah el-Sissi đã có cuộc gặp vào chiều ngày hôm qua. Tướng Sissi chính là người dẫn đầu cuộc đảo chính lật đổ ông Morsi được Mỹ ủng hộ hồi tháng 7 mới đây.

Mỹ hồi tháng trước đã cắt đứt một phần lớn trong khoản viện trợ quân sự hàng năm trị giá 1,3 tỉ USD cho Ai Cập. Nguyên nhân được cho là Washington không hài lòng với việc lật đổ ông Morsi. Động thái của Mỹ đã khiến Ai Cập tức giận và rất nhanh sau đó, báo chí Ai Cập đưa tin, nước này có ý định ký một hợp đồng vũ khí lớn trị giá nhiều tỉ USD với Nga. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này vẫn chưa có thông báo chính thức nào từ cả phía Moscow và Cairo về một thỏa thuận như thế.

Hãng thông tấn Interfax gần đây dẫn lời một quan chức giấu tên của tập đoàn xuất khẩu vũ khí quốc gia Nga Rosoboronexport cho biết, hai nước không có kế hoạch ký kết bất kỳ hợp đồng nào trong các cuộc gặp ở Cairo.

Tờ Interfax chỉ đưa tin, Ai Cập đang rất quan tâm đến việc mua hệ thống phòng không hiện đại, máy bay chiến đấu MiG-29, trực thăng chiến đấu và các loại vũ khí khác của Nga. Tuy nhiên, tờ báo này dẫn lời vị quan chức giấu tên có liên quan đến ngành xuất khẩu vũ khí của Nga khẳng định, không có thỏa thuận hay hợp đồng lớn nào được ký kết giữa Nga và Ai Cập trong tương lai gần bởi Cairo hiện tại không có đủ sức mạnh tài chính.

Tại cuộc họp báo ngày hôm qua, Ngoại trưởng Lavrov tuyên bố, Nga có lợi ích trong việc Ai Cập trở lại sự ổn định và yên bình trước đây.

Có thể nói, quan hệ giữa Nga và Ai Cập đang tiến từng bước vững chắc. Cùng với đó, Nga cũng tăng cường hơn nữa quan hệ với Ả-rập Xê-út. Cả Ai Cập và Ả-rập Xê-út đều là những đồng minh then chốt của Mỹ ở khu vực Trung Đông và gần đây đều thể hiện sự bất mãn với Mỹ. Việc hai nước quay sang mở rộng quan hệ với Nga – cựu địch thủ thời Chiến tranh Lạnh của Mỹ, không khỏi khiến Washington cảm thấy lo lắng, bất an. Đó là lý do giải thích tại sao, Ngoại trưởng Mỹ gần đây liên tiếp thục hiện hai chuyến thăm bất ngờ đến Ai Cập và Ả-rập Xê-út. Đây là những chuyến thăm được cho là nằm trong nỗ lực hàn gắn lại quan hệ của Mỹ với hai đồng minh thân thiết.

Kiệt Linh - (tổng hợp)