(VnMedia) - Trong một động thái nhằm trả đũa thẳng thừng việc Nga cấp quy chế tị nạn cho “kẻ phản bội nước Mỹ”, Tổng thống Barack Obama đã chính thức quyết định hủy bỏ kế hoạch họp thượng đỉnh với người đồng cấp Vladimir Putin vào tháng tới.
 |
Tổng thống Obama cuối cùng cũng đã quyết định hủy bỏ cuộc gặp thượng đỉnh với người đồng cấp Putin vào tháng 9 tới. |
Theo tuyên bố vừa được phát đi ngày hôm nay (7/8), Nhà Trắng cho biết, Tổng thống Obama quyết định hủy bỏ cuộc gặp thượng đỉnh giữa hai nhà lãnh đạo Nga, Mỹ sau khi kết luận rằng hai bên chưa đạt được đủ tiến bộ “trong chương trình nghị sự song phương” để giúp cuộc gặp sắp tới đạt hiệu quả cao. “Trong bối cảnh hai nước Nga, Mỹ không đạt được tiến bộ đáng kể trong các vấn đề như kế hoạch lá chắn tên lửa, kiểm soát vũ khí, quan hệ thương mại, vấn đề nhân quyền... trong 12 tháng qua, chúng tôi đã thông báo với chính phủ Nga rằng, chúng tôi tin là sẽ tốt hơn để hoãn cuộc gặp thượng đỉnh sắp tới cho đến khi nào chúng ta đạt được nhiều kết quả hơn từ chương trình nghị sự chung”, ông Jay Carney – thư ký báo chí của Nhà Trắng, cho biết.
Ông Carney cũng không hề giấu diếm khi thừa nhận, “quyết định gây thất vọng của Nga” trong việc cấp quy chế tị nạn tạm thời cho “kẻ phản bội nước Mỹ” Snowden “cũng là một nhân tố” khiến Tổng thống Obama hủy bỏ cuộc gặp với ông Putin.
Quyết định trên của ông Obama không chỉ phản ánh sự tức giận của Washington về việc Nga “chứa chấp” cựu nhân viên CIA tiết lộ thông tin mật của Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ - Edward Snowden mà còn thể hiện sự khó chịu của chính quyền Obama trước cái mà nước này miêu tả là “sự cứng đầu” của Moscow trong một loạt vấn đề quan trọng, trong đó có kế hoạch lá chắn tên lửa, cuộc chiến ở Syria và vấn đề nhân quyền.
Washington đã cảm thấy bị bẽ mặt khi Moscow bất ngờ cấp quy chế tị nạn cho Snowden bất chấp những lời yêu cầu khẩn thiết và kể cả đe dọa đòi Nga trao trả "kẻ phản bội nước Mỹ" để anh này về nước chịu tội.
Tổng thống Obama sẽ vẫn đến tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G-20 diễn ra ở St. Petersburg, Nga vào tháng 9 tới vì theo lời ông chủ Nhà Trắng, việc Mỹ tham gia các cuộc đối thoại với những nền kinh tế hàng đầu thế giới là rất quan trọng. Tuy nhiên, một quan chức hàng đầu của Nhà Trắng hôm nay (7/8) khẳng định, Tổng thống Obama không có kế hoạch tiến hành hội đàm song phương trực tiếp với người đồng cấp Putin khi đến Nga dịp tới. Thay vì gặp thượng đỉnh với ông chủ điện Kremlin ở thủ đô Moscow như dự định ban đầu, Tổng thống Obama sẽ đưa vào lịch trình chuyến công du của ông này thêm một chặng dừng chân ở Thụy Điển.
Mỹ không dám cắt đứt hoàn toàn quan hệ với Nga
Phó cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng – ông Ben Rhodes cho rằng, quyết định được đưa ra hồi tuần trước của Nga trong việc thách thức Mỹ và cấp quy chế tị nạn tạm thời cho Snowden chỉ làm trầm trọng thêm mối quan hệ vốn đã không êm đẹp giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới. Và với việc có rất ít dấu hiệu chứng tỏ cuộc họp thượng đỉnh ở Moscow sẽ đạt được tiến bộ đáng kể nên Tổng thống Obama đã quyết định hủy bỏ kế hoạch gặp gỡ ông Putin, cố vấn an ninh Rhodes cho biết.
"Chúng tôi vẫn sẽ tiếp tục hợp tác với Nga về những vấn đề mà chúng tôi có thể tìm thấy tiếng nói chung. Tuy nhiên, cả Tổng thống và đội ngũ cố vấn an ninh quốc gia của ông đều nhất trí với quan điểm rằng, một cuộc gặp thượng đỉnh lúc này sẽ chẳng có ý nghĩa gì trong bối cảnh hiện nay”, ông Rhodes nói thêm.
Quyết định của Tổng thống Obama trong việc hủy bỏ cuộc gặp với người đồng cấp Putin có thể sẽ khiến mối quan hệ giá lạnh giữa Nga và Mỹ thêm băng giá. Hai nước này thường xuyên mâu thuẫn, bất đồng với nhau về một loạt các vấn đề quốc tế, gần đây nhất là cuộc nội chiến ở Syria. Mỹ cáo buộc Tổng thống Putin hậu thuẫn cho Tổng thống Bashar al-Assad, tố cáo Moscow đàn áp các thành phần đối lập và gần đây còn ra “tung” ra lệnh trừng phạt đối với 18 người Nga mà họ cáo buộc là vi phạm nhân quyền.
Về phần mình, Moscow cáo buộc Mỹ dựng lên một hệ thống lá chắn tên lửa ở Đông Âu nhằm chống lại Nga bất chấp việc Washington lên tiếng bảo đảm, lá chắn đó không nhằm vào cựu đối thủ thời Chiến tranh Lạnh của họ. Ông chủ điện Kremlin hồi năm ngoái cũng ký một dự luật cấm người Mỹ nhận con nuôi ở Nga để trả đũa việc Mỹ trừng phạt 18 người Nga vì vấn đề nhân quyền.
Mặc dù Tổng thống Obama đã hủy cuộc gặp thượng đỉnh với người đồng cấp Putin, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel vẫn chuẩn bị có cuộc họp song phương ở Washington vào cuối tuần này với những người đồng cấp Nga. Vụ Snowden được cho là sẽ trở thành một chủ đề chính trong các cuộc gặp gỡ này.
Việc giới chức Mỹ vẫn xúc tiến kế hoạch gặp gỡ phía Nga dù ở cấp thấp hơn cho thấy Washington không thể cắt đứt hoàn toàn quan hệ với Kremlin. Các tuyến đường chuyên chở qua Nga đóng vai trò rất quan trọng đối Mỹ khi nước này rút quân và thiết bị, vũ khí khỏi Afghanistan. Và bất chấp sự bất đồng sâu sắc về tương lai của Syria, Nhà Trắng biết rằng họ chắc chắn cần sự hợp tác nhất định của phía Nga để lật đổ Tổng thống Assad.
Quyết định hủy cuộc gặp với Tổng thống Putin của ông Obama rõ ràng bị ảnh hưởng bởi sức ép mạnh mẽ của giới quan chức Mỹ. Nhiều thành viên Quốc hội Mỹ không chỉ kêu gọi ông Obama hủy bỏ kế hoạch họp với ông Putin mà còn đòi chuyển địa điểm tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh G-20 ra khỏi nước Nga. Một số khác còn nói đến việc tẩy chay Thế Vận hội Olympics Mùa Đông vào năm tới ở thành phố Sochi của Nga. Tuy nhiên, ông chủ Nhà Trắng thừa hiểu, ông không thể làm quá với Nga bởi Washington cần sự hợp tác của Moscow trong nhiều vấn đề quốc tế.
Kiệt Linh -
(tổng hợp)
Ý kiến bạn đọc