Nga phán “án tử” cho phe nổi dậy Syria?

(VnMedia) - Nga hôm qua (9/7) tuyên bố, nước này có bằng chứng pháp lý chứng tỏ phe nổi dậy đã sử dụng chất độc sarin trong cuộc nội chiến ở Syria . Được biết, Nga đã trao bằng chứng đó cho nhóm điều tra của Liên Hợp Quốc. Nếu thông tin này được xác nhận thì đây có thể sẽ là "án tử" đối với lực lượng chống lại chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad.

Cả quân chính phủ lẫn phe nổi dậy Syria đều tố cáo lẫn nhau về việc sử dụng vũ khí hóa học.

Đại sứ Churkin cho hay, các chuyên gia Nga đã phân tích những mẫu đất thu được từ hiện trường vụ tấn công bằng vũ khí hóa học ở Khan al-Assal và đã đi đến kết luận, chất sarin đã được sử dụng.

"Chúng tôi có đầy đủ lý do để tin rằng chính các chiến binh nổi dậy đã sử dụng vũ khí hóa học ở Khan al-Assal," ông Churkin cho biết.

Theo lời Đại sứ Churkin, Nga đã trao một “bản phân tích được xác nhận bởi các tổ chức hóa học trong đó chứa 80 trang hình ảnh, công thức và biểu đồ minh họa” cho Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki- moon.

Sarin là một loại chất lỏng không màu, không mùi và cực kỳ độc hại đối với hệ thần kinh trung ương. Nó gây co giật rồi đến tử vong cho các nạn nhân. Sarin thường được dùng trong các cuộc chiến tranh hóa học. Phe nổi dậy bị cáo buộc đã bắn chất sarin vào khu vực Khan al-Assal ở Aleppo vào ngày 19/3. Khoảng 200 đã thiệt mạng trong vụ tấn công này.

Syria cũng đã tố cáo lên Liên Hợp Quốc và đề nghị tiến hành một cuộc điều tra về việc lực lượng nổi dậy sử dụng vũ khí hóa học.

Đây không phải là lần đầu tiên phe nổi dậy Syria bị tố sử dụng vũ khí hóa học. Hồi tháng 5 mới đây, một quan chức Liên Hợp Quốc cũng từng tuyên bố có bằng chứng chứng tỏ phe nổi dậy Syria đã dùng vũ khí hóa học. Bà Carla Del Ponte – một thành viên trong ủy ban của Liên Hợp Quốc chịu trách nhiệm điều tra những cáo buộc vi phạm nhân quyền ở Syria, cho biết, có một số bằng chứng cho thấy phe nổi dậy đã sử dụng vũ khí hóa học trong cuộc nội chiến.

"Theo những bằng chứng mà chúng tôi thu thập được, phe nổi dậy đã dùng đến vũ khí hóa học. Đó là chất sarin”, vị quan chức cấp cao của Liên Hợp Quốc cho biết.

Bà Del Ponte cho biết thêm, bằng chứng mà ủy ban của Liên Hợp Quốc có được là từ những lời kể của các nạn nhân, bác sĩ cũng như của các bệnh viện chiến trường ở những nước láng giềng xung quanh. Nữ quan chức Liên Hợp Quốc không cung cấp thông tin cụ thể về việc phe nổi dậy đã sử dụng khí độc sarin ở đâu và khi nào.

Phản ứng của Mỹ và phương Tây

Ngay sau khi Nga tuyên bố có bằng chứng pháp lý chứng tỏ phe nổi dậy Syria đã vượt qua lằn ranh đỏ trong việc sử dụng vũ khí hóa học, Mỹ đã nhanh chóng lên tiếng bác bỏ. “Chúng tôi không thấy có bất kỳ bằng chứng nào chứng tỏ có ai đó ngoài chính phủ Syria có khả năng sử dụng vũ khí hóa học hoặc đã sử dụng vũ khí hóa học” trong cuộc nội chiến, phát ngôn viên Nhà Trắng Jay Carney hôm qua cho biết.

Ông này còn nói, Tổng thống Syria “Bashar Assad đã kêu gọi Liên Hợp Quốc tiến hành một cuộc điều tra về tình trạng sử dụng vũ khí hóa học và sau đó là ngăn cản không cho Liên Hợp Quốc thực hiện công việc. Ông Assad nên để các nhà điều tra Liên Hợp Quốc vào Syria và Nga nên sử dụng mối quan hệ với ông Assad để buộc ông này phải cho phép các nhà điều tra Liên Hợp Quốc vào đây điều tra”.

Anh, Pháp và Mỹ từ lâu đã luôn khăng khăng cho rằng, chính quân đội của ông Assad chứ không phải phe nổi dậy sử dụng vũ khí hóa học. Tuy nhiên, các nước này thừa nhận họ thiếu bằng chứng pháp lý để chứng minh điều đó.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon cho rằng, tất cả những lời cáo buộc trên đều cần phải được điều tra và ông này đã quyết định thành lập một nhóm điều tra. Tuy nhiên, Syria đã không đồng ý cho Liên Hợp Quốc tiến hành một cuộc điều tra mở trên diện rộng như vậy.

Theo lời Đại sứ Churkin, chính phủ Syria đã đề nghị các chuyên gia Nga đến điều tra vụ việc. Ông này khẳng định, Moscow không hề có ý định thay thế Liên Hợp Quốc trong cuộc điều tra về vấn đề sử dụng vũ khí hóa học ở Syria mà chỉ là chia sẻ kết quả điều tra với các điều tra viên Liên Hợp Quốc với hy vọng họ sẽ đưa ra được “kết luật đúng đắn”.

"Tôi vừa gửi lên Tổng thư ký Liên Hợp Quốc kết quả đánh giá và phân tích những bằng chứng được từ hiện trường của các chuyên gia Nga ở Khan al-Assal. Tôi muốn nhấn mạnh rằng, không giống như các bản báo cáo khác được trình lên Tổng thư ký, các chuyên gia Nga đã trực tiếp đến hiện trường để thu thập bằng chứng".

Các nhà điều tra Nga phát hiện, “phe nổi dậy đã phóng 3 quả đạn điều khiển về phía quân chính phủ ở Khan al-Assal. Có hai dấu hiệu khiến chúng tôi tin phe nổi dậy đã sản xuất và bắn vũ khí hóa học. Kết quả phân tích cho thấy, chất độc sử dụng ở Khan al-Assal không phải được sản xuất công nghiệp và nó chứa đầy chất sarin", ông Churkin nói.

Thông tin mà Nga đưa ra ở trên thực sự gây sốc. Nó có thể là một cú giáng chí tử, thậm chí có thể gọi là “án tử” đối với phe nổi dậy Syria trong bối cảnh lực lượng này đang ở trong tình thế tuyệt vọng. Thua trận liên tiếp trên chiến trường, phe nổi dậy đang mong ngóng những chuyến hàng vũ khí hiện đại mà Mỹ hứa hẹn cung cấp cho họ nhưng càng chờ đợi, họ càng phải thất vọng. Được biết, kế hoạch cung cấp vũ khí cho phe nổi dậy của Mỹ đang bị các ủy ban trong Quốc hội nước này chặn lại.

Chính quyền Tổng thống Obama đã dùng cái cớ về việc quân của Tổng thống Assad sử dụng vũ khí hóa học để tăng cường sự hậu thuẫn về quân sự cho phe nổi dậy. Tuy nhiên, với thông tin mới nhất được cung cấp từ Nga, kế hoạch của Mỹ càng lúc càng trở nên khó thực hiện được. Không được hậu thuẫn về vũ khí từ phương Tây, nội bộ mâu thuẫn sâu sắc, phe nổi dậy Syria nhiều khả năng sẽ tự diệt vong.