“Tôi có thể khẳng định với bạn rằng không một nước phát triển nào lại vướng vào vấn đề kiểm soát vũ khí như nước Mỹ”. Thị trưởng New York Michael Bloomberg đã phát biểu như vậy sau vụ thảm sát bằng súng tại một nhà hát ở Colorado vào tháng 7 vừa rồi, khiến cho 12 người thiệt mạng.
Tuy nhiên, kể từ sau phát biểu đó, mọi thứ vẫn không hề thay đổi, các vụ xả súng kinh hoàng vẫn liên tiếp xảy ra trên đất Mỹ, nơi mà người dân có quyền tự do mua bán và sử dụng súng.
Điển hình và kinh hoàng nhất là vụ xả súng vừa xảy ra tại trường tiểu học Sandy Hook, Connecticut, cướp đi sinh mạng của 20 trẻ em và 6 người lớn.
Thực trạng sở hữu súng ở nước Mỹ
Theo thống kế, ước tính có đến 270 triệu khẩu súng thuộc sở hữu của người dân trên toàn nước Mỹ, đưa nước này vào danh sách các nước có số dân được trang bị vũ khí mạnh nhất trên toàn thế giới tính theo đầu người.
Từ thủ đô Wasington cho đến hệ thống các cửa hàng Walmart đầy ắp các mặt hàng trên khắp nước Mỹ, việc sở hữu các khẩu súng ở Mỹ là chuyện rất bình thường.
Ở Mỹ, mặt hàng tiêu dùng gây tranh cãi này đối với hàng triệu người thợ săn, nhà sưu tập súng và các công dân là cần thiết nếu họ cảm thấy bất an cho sự an toàn của mình khi mặt hàng này cũng đang trong quyền sở hữu của hàng nghìn tên sát thủ.
Một cơ quan phản đối việc sử dụng súng có trụ sở tại Washington cho biết, một năm có đến 100,000 người chết vì các vụ nổ súng ở Mỹ. Vào năm 2010, có trên 30,000 cái chết thương tâm gây ra bởi súng trong khi đó con số tử vong do nhiễm độc, tự tử và tai nạn ở nước này gần đây đã được hạn chế.
Không chỉ là vấn đề mới phát sinh gần đây, trước đây Mỹ cũng có một lịch sử đáng nhớ về các cuộc tàn sát bằng súng như vụ Miền Tây hoang dã vào những năm 1800, vụ ám sát Tổng thống Mỹ John. F. Kennedy và ông hoàng show truyền hình Martin Luther Kingnuwar thế kỷ trước và các vụ tàn sát như vụ Columbie năm 1999, Virginia Tech năm 2007.
“Súng đạn đang trở thành trung tâm trong lịch sử nước Mỹ với những truyền thuyết và nỗi kinh hoàng của nó. Điều này không thể chối cãi”.”
Tác giả Clayton Cramer đã viết như vậy trong tác phẩm có tên “Nước Mỹ vũ trang : Câu truyện nổi bật vè việc làm cách nào và vì sao súng đạn đối với người dân Mỹ lại trở thành một món bánh Táo yêu thích” của mình.
Sở hữu súng là quyền “hợp pháp” của người dân Mỹ
Súng đã có mặt ở Mỹ từ rất lâu rồi trước khi chúng ta biết đến một nước Mỹ như bây giờ. Những người dân đầu tiên ở các Bang trên khắp nước Mỹ được luật pháp trao quyền cho việc sử dụng và bảo vệ các loại vũ khí để phục vụ cho vấn đề phòng thủ tập thể.
Trước khi nước Mỹ ngày nay được lập ra, các công dân của họ đã chiếm các loại vũ khí không chỉ nhằm để chống lại người Mỹ bản địa mà còn để gia nhập vào đội ngũ quân đội của nhà vua.
Hiến pháp mới của họ cho thấy, trong dự thảo luật về các quyền cơ bản tuyên bố rằng: “ Lực lượng dân quân luôn cần thiết cho nền an ninh quốc gia, quyền người dân giữ và sản xuất vũ khí là không vi phạm pháp luật”.
Trong hơn hai thế kỷ qua, quyền này vẫn được đảm bảo về cơ bản nhưng phần lớn đã bị bỏ qua nhằm vào mục đích cho một loạt các kiểm soát cần thiết.
Tuy nhiên năm 2008 và 2010 chính là năm cột mốc đánh dấu việc Tòa án Tối Cao đưa ra phán quyết rằng quyền này cần được làm mới và giảm đáng kể thẩm quyền của tiểu bang và địa phương trong việc kiểm soát sở hữu súng.
Các nhà lập pháp ủng hộ chính sách này cũng đã hoạt động rất tích cực. Gần một nửa số bang ở Mỹ thêm vào luật cho phép người sở hữu súng mang theo súng của họ công khai ở các nơi công cộng. Cũng khoảng số lượng tương tự tầm đó các bang đề ra luật cho phép mình sử dụng súng nếu họ bị đe dọa.
Ở Mỹ, từ 18 tuổi bạn sẽ được phép hút thuốc, nếu bạn mua thuốc lá, bạn cần xuất trình giấy tờ chứng minh bạn trên 18 tuổi. Cũng ở đất nước này, 21 tuổi bạn được phép sử dụng rượu bia và bạn phải xuất trình giấy tờ tùy than để chứng minh bạn đủ tuổi, thế nhưng, quy định về giấy phép mua bán sử dụng súng ở đây lại rất lỏng lẻo.
Trên thực tế, năm 1993, một bộ luật về kiểm soát sở hữu súng có tên Brady đã được Tổng thống thời đó Bill Clinton ký thông qua. Luật này yêu cầu phải kiểm tra thân thế, gốc gác của những người mua bán vũ khí ở Mỹ, nhằm phát hiện dấu hiệu “đỏ” trong hành vi phạm tội cũng như tiền sử tâm thần của các cá nhân.
Song 40% các vụ mua bán vũ khí không bị ảnh hưởng bởi luật này, bởi chúng diễn ra giữa các cá nhân, qua các trang web, ở các cửa hàng bán súng. Những vụ mua bán như thế này không được chính quyền liên bang kiểm soát. Thực chất, Luật Brady chỉ quan tâm đến các nhà bán vũ khí, những nhà sản xuất và những nhà xuất khẩu có giấy phép và chỉ có một vài trường hợp ngoại lệ.
Bên cạnh đó, 50 bang của nước Mỹ lại có các quy định về sử dụng súng khác nhau nên khiến mọi người có thể dễ dàng lách luật.
Đối đầu chính trị “xoay vần” luật kiểm soát súng ở Mỹ
Pháp luật đang được điều khiển bởi nền chính trị và chính trị đang được thúc đẩy bởi các nhóm như Hiệp hội súng trường quốc gia (NRA). Với khởi đầu là một tổ chức tương đối khiêm tốn của những người đam mê súng và các thợ săn chỉ trong một thời gian đã trở thành một trong những mạnh nhất nhóm chính trị trong nước. Tờ Washington Post ước tính rằng, NRA đã thành công trong việc giúp đỡ bầu bốn trong số các ứng cử viên trong cuộc bầu cử quốc hội năm 2010.
Bên cạnh đó, các tác động bất thường tại Quốc hội đã làm lật đổ lật quyền kiểm soát súng trong các tòa án.
NRA và các nhóm có các đặc quyền sử dụng súng đã liên minh với đảng Cộng hòa, và đặc biệt là một bộ phận công chúng Mỹ tạo nên sự hoài nghi trong lòng dân chúng về sự xâm nhập của chính phủ (do đảng Dân chủ đối lập cầm quyền) vào cuộc sống riêng tư và thường có phần hiếu chiến của họ.
"Khi họ nói với bạn rằng chính phủ cấm các vũ khí nhất định nào đó nhằm làm cho bạn an toàn hơn, đừng nên tin vào điều này, bởi vì đó là một lời nói dối giống như họ đã nói dối với bạn trước đây", Giám đốc điều hành NRA Wayne LaPierre nói trong một cuộc họp các thành viên của mình vào năm 2011, sau vụ việc kinh hoàng xảy ra khi một tay súng đã giết chết sáu người và làm bị thương 13, trong đó có cả Đại biểu dân cử bà Gabrielle Giffords. "Pháp luật ở đây không còn hoạt động nữa”
Các cuộc điều tra trở lại các năm về trước của CNN và Gallup cho thấy, người dân Mỹ bị chia rẽ giữa những người ủng hộ luật kiểm soát súng và những người muốn những luật này phải được hạn chế hơn. Những người Mỹ không muốn có sự kiểm soát nào chỉ là thiểu số.
Nước Mỹ không phải là nơi duy nhất trên thế giii có những vụ phạm tội liên quan đến súng. Tuy nhiên, nơi đầu tiên mà toàn thế giới nghĩ đến khi một người dân thường có thể sử dụng súng cho những hành vi bạo lực kỳ cục lại là nước Mỹ. Bản thân lịch sử và văn hóa Mỹ đã gắn liền với súng đạn và điều này là không thể chối cãi.
Ý kiến bạn đọc