(VnMedia) - Nếu như tuần trước, Mỹ công khai đứng hẳn về chiến tuyến của Ả-rập Xê-út để chống lại đồng minh Qatar thì tuần này, Mỹ bất ngờ chìa tay cứu Qatar một cách ngoạn mục. Mỹ dường như đã khiến Qatar phải đi hết từ cú sốc này đến cú sốc khác.
|
Mỹ đã nhất trí thông qua một hợp đồng bán chiến đấu cơ có giá trị lớn cho Qatar và đã khởi động một cuộc tập trận chung với Hải quân của Qatar ngày hôm qua (15/6). Hai động thái liên tiếp này cho thấy Mỹ vẫn ủng hộ và cam kết với liên minh quân sự giữa họ với Doha bất chấp mâu thuẫn đang bị khoét sâu giữa nước này với các nước láng giềng vùng Vịnh khác.
Washington đã phát đi những tín hiệu mâu thuẫn nhau với đồng minh lâu năm Qatar trong lập trường của nước này đối với cuộc khủng hoảng ngoại giao nghiêm trọng mà Ả-rập Xê-út và các đồng minh vừa châm ngòi trong khu vực.
Ả-rập Xê-út và một loạt đồng minh của họ hôm 5/6 đã bất ngờ cắt đứt quan hệ ngoại giao với Qatar, cáo buộc nước này hậu thuẫn cho khủng bố. Sau tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao, Riyadh đã cửa biên giới giữa Ả-rập Xê-út với Qatar - con đường nhập khẩu hàng hóa qua đất liền duy nhất của Qatar. Gần 40% các mặt hàng lương thực, thực phẩm nhập khẩu của Qatar đi qua con đường này. Là một quốc gia sa mạc, Qatar sản xuất được chưa đầy 10% nhu cầu lương thực, thực phẩm trong nước. Năm 2012, Qatar nhập khẩu đến 99,5% ngũ cốc, 83,4% rau, 86% hoa quả, 93,6% thịt, 95% đậu và 100% dầu ăn.
Qatar đang phải đối mặt với sự phong tỏa về kinh tế chặt chẽ từ Ả-rập Xê-út, Bahrain, Các Tiểu vương quốc Ả-rập thống nhất, Ai Cập và nhiều nước khác.
Diễn biến trên châm ngòi cho cuộc khủng hoảng ngoại giao lớn nhất ở khu vực Trung Đông trong nhiều năm trở lại đây và khiến người dân Qatar rơi vào trạng thái lo lắng, hoảng loạn.
Tuần trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bày tỏ sự ủng hộ đối với những cáo buộc của Ả-rập Xê-út và các nước đồng minh vùng Vịnh về việc Qatar đang tài trợ cho các nhóm khủng bố. Ông Trump nói rằng, Qatar “từ lâu đã là nhà tài trợ cho chủ nghĩa khủng bố ở quy mô rất lớn”.
Tuy nhiên, ngay sau khi đưa ra tuyên bố khiến Qatar lo ngại nói trên, giới chức Lầu Năm Góc và Bộ Ngoại giao Mỹ đã nhanh chóng tìm cách trấn an đồng minh quan trọng của mình. Qatar lâu nay vẫn là đồng minh thân thiết của Mỹ và là nơi có căn cứ không quân lớn nhất của Mỹ ở Trung Đông. Căn cứ này vốn là trụ sở chỉ huy của quân đội Mỹ cho các chiến dịch ở Iraq, Syria và Afghanistan.
Chính vì lý do trên, Mỹ không thể bỏ rơi Qatar.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis hôm 14/6 đã đón chào người đồng cấp Qatar Khalid al-Attiyah đến Washington để ký kết thỏa thuận bán một loạt chiến đấu cơ F-15 cho đồng minh.
"Hợp đồng vũ khí có trị giá 12 tỉ USD này sẽ cho phép Mỹ cung cấp cho Qatar năng lực tối tân và giúp Qatar tăng cường sự hợp tác và tương tác về an ninh với Mỹ", Lầu Năm Góc Mỹ cho hay. Mỹ không công bố chi tiết bản hợp đồng nói trên nhưng nguồn tin Bloombert tiết lộ, số lượng chiến đấu cơ F-15 mà Mỹ bán cho Qatar có thể lên tới con số 36 chiếc.
Theo lời Bộ trưởng Quốc phòng Attiyah, thỏa thuận mà họ vừa ký kết với Mỹ sẽ giúp tăng cường năng lực phòng thủ cho Qatar và tạo ra 60.000 việc làm cho nước Mỹ.
Ngoài động thái trên, Lầu Năm Góc còn phái hai tàu chiến đến tiến hành tập trận chung với Hải quân Qatar ở vùng Vịnh. Hai chiến hạm này đã cập Cảng Hamad, phía nam thủ đô Doha, hôm 14/6, Bộ Quốc phòng Qatar cho hay.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mattis và người đồng cấp Qatar Attiyah cũng đã thảo luận về chiến dịch quân sự do Mỹ dẫn đầu nhằm vào nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) ở Trung Đông cũng như “tầm quan trọng của việc làm dịu căng thẳng trong khu vực để tất cả các đối tác ở vùng Vịnh có thể tập trung vào những bước đi tiếp theo nhằm đạt được các mục tiêu chung”.
Washington đã bày tỏ mối quan ngại ngày càng tăng cao về ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng ngoại giao đối với chiến dịch chống IS khi cuộc chiến với IS đang leo lên cao trào ở hai thủ phủ của IS ở Iraq và Syria là Mosul và Raqa.
Kiệt Linh (tổng hợp)
Ý kiến bạn đọc