Uber, Grab taxi và sự phản kháng tất yếu

(VnMedia)- Lợi thế lớn về công nghệ và thêm sự hỗ trợ tài chính, Uber và Grab Taxi đang tạo ra ưu thế lớn trong dịch vụ taxi nên việc gặp phải phản ứng của các hãng taxi truyền thống là điều dễ hiểu.

Lợi thế lớn đến từ công nghệ và sự hỗ trợ

Trong khoảng hơn 1 năm trở lại đây, cụm từ Uber, Grab taxi được nhắc đến thường xuyên và thâm nhập một cách nhanh chóng vào đời sống người dân, đặc biệt tại hai thành phố lớn nhất cả nước là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.

Các bước thí điểm được triển khai từ quy mô nhỏ đến lớn và mới đây nhất, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý Bộ Giao thông vận tải thực hiện Đề án thí điểm “Triển khai ứng dụng khoa học công nghệ hỗ trợ quản lý và kết nối hoạt động vận tải hành khách theo hợp đồng”, trong đó có việc sử dụng thông điệp dữ liệu điện tử trong giao dịch thuê xe ô tô thay cho hợp đồng vận tải bằng văn bản giữa đơn vị kinh doanh và người thuê vận tải tại 5 tỉnh, thành phố Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Quảng Ninh, Đà Nẵng, Khánh Hòa, thời gian thí điểm 2 năm, kể từ tháng 12/2015.

Vậy Uber, Grab là gì và vì sao lại được thí điểm để có thể nhân rộng? Có thể nói ngắn gọn, đây là những hệ thống phần mềm thông minh, cho phép kết nối bằng điện thoại thông minh giữa nhà cung cấp và các lái xe (thông qua các pháp nhân có chức năng kinh doanh vận tải hành khách), hành khách để thực hiện dịch vụ vận chuyển nhanh chóng và hiệu quả nhất.

Ứng dụng Grab taxi mang tới phương án di chuyển hiệu quả, giá hấp dẫn...(ảnh QT)

Ưu điểm của công nghệ mới là vừa giúp lái xe tăng hiệu quả, hiệu suất sử dụng xe nhờ giảm đáng kể số km rỗng (thông thường chỉ chạy khoảng 5 phút là có thể đón khách), trong khi hành khách chỉ mất thời gian tương đương để có một xe taxi sử dụng, nhìn bề ngoài như một xe riêng; và đặc biệt được hưởng một mức cước phí rất hấp dẫn, hiện khoảng 6-7 nghìn đồng/km ở khu vực Hà Nội, giảm tới 30-40% so với giá cước taxi truyền thống.

Lợi thế lớn về công nghệ, cộng thêm chính sách ưu đãi cước với hành khách và ưu đãi, thưởng khá mạnh tay với lái xe/chủ xe, lượng xe hoạt động cho Grab, Uber tăng lên chóng mặt. Chỉ trong vòng 3 tháng trở lại đây, ước tính có khoảng hơn 2.000 lái xe đã ‘đầu quân’ cho Grab tại Hà Nội, đi cùng sự bùng nổ dịch vụ này nhờ những lợi thế quá lớn nêu trên.

Phản ứng tất yếu

Cho dù sự xuất hiện của Uber, Grab khiến “miếng bánh” dịch vụ vận tải bằng xe từ 9 chỗ ngồi trở xuống có phần lớn lên nhưng cơ bản, sự hút khách của những dịch vụ mới thông minh hơn, rẻ hơn nhưng lại hiệu quả hơn khiến cho các hãng taxi truyền thống đứng ngồi không yên như một lẽ phản kháng theo bản năng khi có những người mới giành giật “miếng bánh” của mình.

Trên thế giới, việc biểu tình của các hãng taxi phản đối Uber, Grab không phải là hiếm. Và tại Việt Nam, liên tiếp các phản ứng, phát ngôn mạnh mẽ được đại diện nhiều hãng taxi truyền thống đưa ra. Thậm chí, một số Hiệp hội vận tải cả ở Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh còn có nhiều văn bản đề nghị “dừng, cấm” hay “kiện ra tòa” đối với Uber và Grab…

Trao đổi với báo giới về vấn đề này mới đây, ông Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch Ủy ban An toàn giao thông quốc gia cho rằng, ứng dụng CNTT là con đường bắt buộc không có con đường lùi. CNTT hiện hữu trong tất cả lĩnh vực đời sống xã hội và mục tiêu là giảm chi phí mà người dân phải chi trả cho các dịch vụ, trong đó có dịch vụ vận tải, đảm bảo an toàn, chống ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường. Như vậy doanh nghiệp nào ứng dụng làm lợi cho dân thì các cơ quan nhà nước phải ủng hộ.

“Công nghệ là dẫn hướng cho sự phát triển của xã hội. Hiện giờ vẫn còn tình trạng 1 cuộc gọi điện đặt xe có 10 "ông" chạy tới, vừa lãng phí, vừa ùn tắc, cản trở giao thông. Công nghệ mang lại chính lợi ích cho các doanh nghiệp thì các doanh nghiệp phải ủng hộ và cái chính là họ có dám thay đổi hay không”- ông Hùng nhấn mạnh.

Bất kỳ một chiếc xe nhàn rỗi nào cũng có thể tham gia Uber, Grab để tăng thêm thu nhập. Chỉ cần thoát ứng dụng, xe sẽ trở thành phương tiện cá nhân bình thường. (ảnh QT)

Trong khi đó, theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Nguyễn Đức Kiên, việc Chính phủ cho phép thí điểm Đề án GrabCar tại các thành phố là rất cần thiết bởi việc điều hành chính sách của Nhà nước luôn phải hướng tới phục vụ số đông, phục vụ người tiêu dùng chứ không phải vì lợi ích của doanh nghiệp nào cả.

“Tôi cũng biết là cũng có chỗ này chỗ kia đề nghị hạn chế, thậm chí cấm đoán loại hình xe Uber hay Grab, nhưng nói chung là anh không nên lấy lý do này, lý do kia để hạn chế quyền tự do lựa chọn dịch vụ của người dân. Có thể về mặt luật pháp, cũng phải làm rõ để tạo khuôn khổ cho dịch vụ mới hoạt động được. Nhưng cơ bản, khoa học kỹ thuật phát triển thì qui định, chính sách cũng phải thay đổi theo. GrabCar là hoạt động theo cách thức, theo công nghệ mới thì qui định nào không phù hợp thì chúng ta phải sửa”- ông Kiên, nói.

Có thể nhân rộng sang các lĩnh vực kinh doanh khác

Dù còn một số vấn đề còn phải điều chỉnh cho phù hợp với quy định pháp luật hiện hành để nâng cao chất lượng phục vụ hành khách, mang lại lợi ích cho cả 3 bên người tiêu dùng – doanh nghiệp – Nhà nước nhưng không thể phủ nhận những ưu việt của hoạt động vận tải thông minh như Uber, Grab.

Thậm chí, theo ông Trương Anh Tuấn, chuyên gia CNTT từ Công ty iWay, mô hình này có thể áp dụng tương tự trong nhiều ngành khác như khách sạn, nhà hàng, hay thậm chí sửa chữa, cứu hộ… và mang lại hiệu quả ngay lập tức cũng như lâu dài.

“Thay vì thiết lập tổng đài tốn nhiều nhân công, thuê văn phòng, chi phí điện, điện thoại, mạng lưới liên lạc riêng… thì những mô hình kiểu như GrabTaxi chỉ cần một hệ thống máy chủ, phần mềm, mạng được vận hành ổn định, chi phí sẽ rẻ hơn rất nhiều. Hành khách được phục vụ tốt. Đặc biệt, khách hàng được quyền nhận xét, phản ánh tức thời về chất lượng dịch vụ; những lái xe kém sẽ phải tự thay đổi hoặc bị thải loại… những điều này khiến cho chất lượng dịch vụ chung ngày càng nâng cao”- ông Tuấn nói.